به گزارش سلامت نیوز به نقل از پیام ما، جادهسازی در منطقه بندپی بابل به رسم دائم بدل شده. یکبار برای لولهکشی گاز، بار دیگر برای معدن و دسترسی راحتتر و حالا به بهانه رانش زمین در روستای سماکوشمحله. این در حالی است آنجا یک جاده وجود دارد و «داریوش عبادی»، دبیر شبکه تشکلهای محیط زیست و منابع طبیعی مازندران میگوید «به بهانه رانش میخواهند جاده جدید بسازند و میگویند در زمین مستثنیات است.
اما تمام این زمینها اراضی جنگلی است. نباید این اتفاق بیفتد.» در نزدیکی این منطقه در سالهای گذشته جادهسازی عواقب سختی برجا گذاشته. خرداد ماه امسال جنازه ۴۱ اصله درخت قطور توسکا در حاشیۀ جادۀ مواصلاتی فیروزجا به گلیران (کیلومتر ۱۹) منتهیبه معدن زغالسنگ البرز و مراتع بالادست پیدا شد.
مهر ماه هم محلیها با تشکیل کارزاری خواستار حفظ جنگلهای گلیران به عنوان شاهرگ حیاتی بابل شدند چراکه به بهانه آسفالت و گازرسانی در مناطق بالادست بندپی شرقی این جنگلهای انبوه در معرض تخریب قرار گرفتهاند. جادهسازیها تخلفات زیادی داشته و به بهانه معدن و بعدها گازرسانی به مناطق بالادست بخش بزرگی از جنگلها را به نابودی کشانده و حالا هم رانش زمین مشکلی بر مشکلات دیگر است. ساخت جادهها باعث افزایش قاچاق و از بین رفتن حیاتوحش شده و هر جاده در این اراضی جنگلی، نابودی بخش بزرگی از منطقه را به دنبال خواهد داشت.
جاده از روستای گلیران به بالادست به یک دو راهی میرسد که یک راه آن به معدن و راه دیگر به بخشی از روستاها و مناطق خوش نشین میرود که بخشی از لولههای گاز محل مناقشه هم از آن گذر کردهاند. هرچند بر اساس ایستادگی فعالان محلی لولههای گاز هنوز تا بالادست نرفتهاند اما این لولهگذاری در زمین سست و جنگلی مشکلات فراوانی به بار آورده.
آذر ماه سال گذشته پیام ما در گزارشی درباره این گازکشی نوشت «یازده کیلومتر از بکرترین جنگلهای بابل در تیررس جادهسازی قرار گرفته است. شنیدهها از تلاش نمایندگان بابل و آمل برای ساخت جاده از میان جنگلهای «شورکش» حکایت دارد و بهانهٔ این جادهکشی هم رساندن گاز از حوزهٔ بابل به آمل است. این درحالیاست که جادهای به طول ۲۳ کیلومتر در منطقهٔ شیخموسی، بابل را به آمل متصل میکند.
فعالان منطقه میگویند با وجود این جاده، چه توجیهی برای جادهکشی از دل جنگل وجود دارد؟ این جادهکشی فقط راه سریعتری را برای تصاحب جنگلها، مراتع بکر و ساختوساز هموار میکند.
این اتفاق درحالیاست که معاون امور جنگل ادارهکل منابعطبیعی و آبخیزداری مازندران میگوید که آنها تاکنون با این طرح موافق نبودهاند: ما به ادارهٔ گاز گفتهایم نقشهای از منطقه بههمراه راههای مختلفی که میتوان گازرسانی کرد بدهند، بعد از آن در این باره تصمیمگیری خواهد شد؛ اما این اتفاق با کمترین تخریب در جنگلها باید عملی شود.» تخریب حالا خودش را به شکل رانش نشان داده. یکی از مسئولان منطقه که نخواست نامش در این گزارش بیاید حالا میگوید که این نخستین بار نیست که رانش گریبان این منطقه را میگیرد «از دو-سه سال قبل تاکنون چندین بار زمین منطقه رانش داشته. اداره راه سنگچین کرد اما فایدهای نداشت.
سمت راست جاده منازل مسکونی است و آنها هم نگرانند. ارتفاع آنجا بالاست و شاید باید تا سنگچین را از کمر جاده شروع کنند. با این حال وضعیت منطقه سخت است. خاک سست است و ساخت و ساز و تردد از آن میتواند تبعات وحشتناکی به دنبال داشته باشد.»
داریوش عبادی: تنها بهانه این است که زمین جزو زمینهای منابع طبیعی نیست. همه این اراضی جنگلی است و استعداد جنگل شدن دارند. اما در عمق جنگل لوله گاز بردهاند. این خدمات کاذب و برای جمع کردن رای توسط نمایندگان اتفاق میافتد. باید مقابل این تخریبها بایستیم
در روزهای اخیر اهالی سماکوشمحله در محور گلیا به شیخموسی نگران وضعیت آینده هستند. زنی در یک ویدیو که از منطقه و در کانالهای محلی منتشر شده به لولههای گاز اشاره میکند و میگوید که این لولهها در نزدیکی خانهاش قرار دارند و یکی از دلایل رانش زمین همین لولهگذاریهاست. «داریوش عبادی» دبیر شبکه تشکلهای محیط زیست و منابع طبیعی مازندران هم بر این صحبتها صحه گذاشته و میگوید «برای کمتر شدن هزینه میخواهند جاده جدید بزنند. بندپی شرفی را با جادهها پر کردهاند. این منطقه اراضی جنگلی است اما به بهانه مستثنیات میخواهند این زمینها را بگیرند اما هر جاده یعنی مرگ اراضی جنگلی.»
او به پیگیریهای اخیر فعالان اشاره کرده و تاکید میکند که به منابع طبیعی گفتهاند نباید این جاده ساخته شود «پیمانکار این جاده هم همان پیمانکاری است که در گذشته جادههای زیادی در این منطقه کشیده. این نهایت سوء مدیریت است و نباید عملی شود. این منطقه به دلیل جادههای بسیارش مانند آبکش شده و تنها بهانه این است که زمین جزو زمینهای منابع طبیعی نیست. همه این اراضی جنگلی است و استعداد جنگل شدن دارند. اما در عمق جنگل لوله گاز بردهاند. این خدمات کاذب و برای جمع کردن رای توسط نمایندگان اتفاق میافتد. باید مقابل این تخریبها بایستیم.»
جاده برای معدن، جاده برای لوله گاز
آبان ماه پارسال جاده معدن گلیران هم خبرساز شد. این جاده برای رسیدن به معدن گلیران و در منطقه بندپی شرقی است و عملیات «آسفالتریزی، زیرسازی و اقدامات اساسی» در دو لاین جاده گلیران در حالی شروع شد که جادهای که قرار بود ۶.۸ متر عرض داشته باشد در بعضی نقاط تا ۲۰ متر عریض شد و با اینکه طبق طرح کمیته فنی فقط باید ۱۹۶ درخت قطع میشد، نزدیک به هزار اصله درخت در این مسیر قربانی شد. اوایل خرداد ۱۴۰۰ مسئولان استانی و محلی به بلندترین ارتفاعات شهرستان بابل رفتند و کلنگشان را بر زمین کوفتند و گفتند هدف، ساخت راه دسترسی برای معدن گلیران است. این جاده که ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) کارفرما و شرکت «آبادگران نصر کوثر» پیمانکار آن است، ۱۳۵ میلیارد تومان اعتبار گرفت تا همانطور که «مهدی رازجویان»، معاون استاندار در مراسم کلنگزنی میگفت، زغالسنگ معدن به شرکت ذوبآهن اصفهان منتقل شود و تولید سرعت بگیرد.
مخالفان میگفتند آنچه از دو سال گذشته در این جغرافیا رخ داده و اکنون دارد به سرانجام میرسد، «ویرانی شاهرگ حیاتی بابل» است. بعد از صحبت از جادهکشی برای رساندن گاز به ارتفاعات، صحبت از گازرسانی به روستاهای بالادست آمل درحالی مطرح شد که پیگیر این جادهکشی هم نمایندگان بابل و آمل بودند. قرار بود این جاده از میان جنگل شورکش به مرتع فیلبند برسد و درحالی تلاشها برای گرفتن مجوز جاده در جریان بود که راه دسترسی از مسیر شیخموسی وجود داشت و افراد میتوانستند از این مسیر گاز را انتقال دهند.
یک منبع آگاه در آذر پارسال اداره گاز را مخالف جادهکشی در جنگل دانسته و گفته بود «اداره گاز عنوان کرده که از مسیر شیخموسی برایمان راحتتر است، درحالیکه ساخت جادهٔ جنگلی سخت است و تبعات زیادی دارد و ما برای این لولهگذاری در طول ۲۳ کیلومتر مشکل اعتباری نداریم و نیازی نیست برای کم شدن مسیر به ساخت جاده از میان جنگل بپردازیم.»
محلیها و فعالان محیط زیست هم در کارزاری که پنج ماه قبل به راه انداختند هم نوشتند «هیچکس مخالف خدماترسانی به مناطق دوردست نیست، اما اگر بیشتر بیندیشیم که چنین فعالیتهایی به دلیل عدم توجه به تصویر بزرگتر سرزمین و نبود نظارت و برنامه بلندمدت، با تخریب جنگل موجب تهدید آینده تمام مردم شهرستان شده و میشود که در ادامه آن با هجوم افراد ویلاساز دلال و افراد غیربومی و افزایش روند تخریب طبیعت و سیلهای ویرانگر بر سر همان مردم جنگلنشین میگردد. منطقه جنگلی گلیران بابل که در ۷۰ کیلومتری جنوب این شهرستان در بخش بندپی شرقی واقع شد در حال حاضر انبوه ترین جنگلهای هیرکانی این خطه از شمال کشور در این منطقه واقع شده است.»
از دو-سه سال قبل تاکنون چندین بار زمین منطقه رانش داشته. اداره راه سنگچین کرد اما فایدهای نداشت. سمت راست جاده منازل مسکونی است و آنها هم نگرانند. ارتفاع آنجا بالاست و شاید باید تا سنگچین را از کمر جاده شروع کنند. خاک سست است و ساخت و ساز و تردد از آن میتواند تبعات وحشتناکی به دنبال داشته باشد
در این شرایط که اراضی جنگلی بندپی شرقی سالهاست با آن دست و پنجه نرم میکند، صحبت از یک جاده جدید برای محلیها و فعالان بهانهای بیش نیست. آنها معتقدند جاده قدیمی باید درست شود و لولههای گازی که از آن گذشتهاند یکی از دلایل این رانش هستند و جاده جدید فقط دسترسی به مراتع و اراضی بیشتر را آسان کرده و در نتیجه تخریب را گسترده میکند. هرچند آنها همچنان منتظرند تا ببینند آیا پیمانکار تجهیزات ساخت جاده را به این منطقه میبرد یا خیر. اما آنچه عیان است ناتوانی این اراضی برای ساخت جاده جدید، جمعیت بیشتر و رفت وآمد گسترده است. نکتهای که مسئولان اداره راه، منابع طبیعی و سایر ارگانها به آن توجهی ندارند.