به گزارش خبرنگار مهر، آیت‌الله عباس کعبی بعد از ظهر دوشنبه در همایش ملی «منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی با تاکید بر اندیشه فقهی» که در دانشگاه قم برگزار شد، اظهار کرد: وجه تمایز اجتهاد رهبر معظم انقلاب اسلامی با فقهای معاصر در چند مسئله است که یکی از آن‌ها برخورداری از منظومه فکری نظام‌واره است که تأثیر مستقیمی در فتوا دارد، منظور از این منظومه همان نکاتی است که ایشان در طرح کلی اندیشه اسلامی بیان کرده‌اند.

نایب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: از لحاظ معرفتی چند نکته در اندیشه رهبر معظم انقلاب برجسته است که یکی از آن‌ها فلسفه و حکمت ناظر بر امتدادهای اجتماعی یا همان فلسفه مضاف است که ایشان در جهت تطبیق با اسلام مطرح کردند.

وی تصریح کرد: به امتداد فلسفه در مسائل اجتماعی، سیاسی کمتر اندیشمندان و فقیهان توجه کرده‌اند، در اندیشه شهید مطهری برخی از این رگه‌های امتداد فلسفه در بعد اجتماعی و سیاسی را می‌بینیم، در اندیشه‌های آیت‌الله مصباح، شهید صدر و غیره نیز به این مسئله پرداخته شده است، منتها تفاوت رهبر معظم انقلاب این است امتداد حکمت و فلسفه در علوم انسانی و در زندگی اجتماعی و سیاسی را ناظر با موضوع شناسی دقیق و چالش‌ها، راهبردها، آسیب‌ها و خط مشی‌گذاری‌ها مورد توجه قرار می‌دهند، به گونه‌ای که به یک گذاره تحول‌بخش در زندگی انسانی تبدیل شود.

آیت‌الله کعبی خاطرنشان کرد: یکی از بعدهای اندیشه فقهی رهبری، همین منظومه فکری جامع است که نقطه عظیمت این منظومه جامع فکری رهبر معظم انقلاب توحید است، توحید به همان معنای نفی عبودیت غیر خدا است، ایشان اقامه توحید در همه بخش‌ها را هدف جامعه اسلامی مطرح کرده‌اند.

وی تصریح کرد: برجستگی دیگر منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی، قرآن‌شناسی و استفاده از آموزه‌های قرآن در زندگی انسان است، در نگاه ایشان، آیات قرآن محدود به همان احکام نیست، بلکه ایشان تلاش می‌کنند از قرآن کریم اطلاقات عمومات و اخراج اصل قرآنی، فقهی و قاعده‌سازی فقهی استفاده کنند.

آیت‌الله کعبی خاطرنشان کرد: در بعد قرآنی، دغدغه اصلی ایشان که امتداد فقهی دارد، تبدیل نظام جاهلیت به یک نظام تمدنی است، کلمه نظام جاهلیت در دوران معاصر در میان اندیشمندان اهل سنت به صورت اجمالی توسط سید قطب به کاربرده شده بود، اما آنچه که او گفته است یک امر مجملی است، اما رهبر معظم انقلاب اسلامی به اصطلاح و مفاهیم اکتفا نمی‌کنند، بلکه نظام‌واره جاهلیت و نظام‌واره تمدن اسلامی را طراحی می‌کند و در اینها را در بعد نظامات فقهی مطرح می‌کند.

عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: نظام واره جاهلیت در دنیای معاصر را رهبر انقلاب تحت عنوان جاهلیت پیچیده در مقابل جاهلیت ساده و جاهلیت مدرن را برخوردار از علم و سلاح کشتار جهانی برجسته می‌کنند و نظام جاهلیت در قرآن چهار خرده‌نظام دارد، خرده نظام پایه‌ای آن نظام معرفتی جاهلیت است که برمدار نادانی، حدس، گمان، توهمات، خیالات و جذابیت‌های حسی و مادی است و این ظن جاهلیت سقف تفکر جاهلیت و نادانی کف این تفکر است.

وی بیان کرد: در قرآن کریم این نظام معرفتی جاهلیت به نظام مبتنی بر یقین، حکمت، تزکیه و تعلیم تبدیل می‌شود، عقل و ایمان دو مسئله‌ای است که ایشان در امتداد حیات سیاسی و اجتماعی مطرح می‌کنند.

نایب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: نظام معرفتی جاهلیت مربوط به گذشته است اما این‌طور نیست بلکه امروز علوم انسانی غربی، نظام معرفتی‌شان مبتنی بر حدس و گمان است، واقعیت در دیدگاه این‌ها حدس است و این‌ها آغازی برای حرکت‌های عمومی‌شان می‌شود و حدس را جایگزین حس می‌دانند، در حالی که نظام اسلامی دنبال علم است.

آیت‌الله کعبی خاطرنشان کرد: خرده‌نظام دوم، نظام سیاسی قبیله‌گرا است، دولت قبیله به همان حکم جاهلیت تعبیر می‌شود، قرآن کریم این نظام سیاسی قبیله‌گرا را به نظام سیاسی حق‌مدارانه تبدیل کرد، این نظام سیاسی که پایه‌اش توحید، برادری و برابری است امروز هم در برابر نظام جاهلیت کاربرد دارد، نظام سلطه نظام چرخش دولت بین یک افراد محدودی است اما نامش را مردم سالاری می‌گذارند، مردم سالاری منهای ارزش‌های اخلاقی، انسانی و ارزش‌های متعالی یک دروغ بزرگ و قبیله‌گرایی است.

آیت‌اللهکعبی اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در این مطلب به دور باطل بین قدرت و ثروت اشاره می‌کنند، لذا اگر به واقعیت‌های آنچه که در آمریکا به عنوان یکی از نظام‌های قبیله‌گرا نگاه کنیم، براساس داده‌های مرکز تحقیقاتی pew یک درصد ثروتمندترین افراد آمریکا در ۲۰۲۱ حدود ۳۲ درصد از کل ثروت کشور در اختیار داشتند، در حالی که ۵۰ درصد پایین افراد جامعه تنها دو درصد از ثروت را مالک بودند.

وی بیان کرد: منشأ همه این‌ها همان ادعای دروغین مردم سالاری است، حتی هنگامی که این‌ها در بعد حقوق بشر بحث می‌کنند، حقوق بشر آمریکایی و اروپایی را مطرح می‌کنند و انسان‌ها را در خاورمیانه اصلاً انسان نمی‌دانند.

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: خرده‌نظام دیگر جاهلیت نظام اخلاقی است که بر مبنای خودنمایی و دیده‌شدن است و اسلام را این نظام جاهلیت مبتنی بر نخوت، تکبر و خودنمایی را به نظام اخلاقی کمال‌گرا برمبنای مراقبت و صیانت از خود تبدیل کرد.

آیت‌الله کعبی عنوان کرد: خرده نظام چهارم، نظام اجتماعی مبتنی بر تعصب است، نظام اجتماعی که اسلام جایگزین آن کرده است، نظام اجتماعی مبتنی بر رحمت، مسئولیت اجتماعی، وحدت، صلح و… است.

وی بیان کرد: نظام جاهلیت امروز، نظام جاهلیت علم بدون ایمان است که موجب نابودی بشریت است، ایمان منهای علم نیز موجب عقب‌ماندگی بشریت می‌شود؛ اندیشه تمدنی رهبری در منظومه فکری‌اش تجمیع دوگانه‌هایی از جمله علم و ایمان، عقلانیت و معرفت، عدالت و آزادی، رأفت در جبهه درونی و مرزبندی روشن در جبهه بیرونی است.

نایب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: نظریه تمدنی رهبر انقلاب بر پایه اجتهاد اصیل و جواهری اما متناسب با مقتضیات زمان و موضوع‌شناسی از وضعیت انسان معاصر و تطبیق موضوع انسان معاصر بر منظومه فکری اسلام ناب محمدی و مکتب اهل بیت (علیهم السلام) و استخراج احکام فقهی است که این نظریه تمدنی در چند ضلع برجسته و قابل تحقق است.

آیت‌الله کعبی تاکید کرد: ضلع اول، برجسته‌سازی هویت اسلامی ایرانی، ضلع دوم فتح مرزهای دانش با استفاده از تجارب بشری و تعمیق این تجارب، ضلع سوم و مهم تولید قدرت بازدارنده دفاعی، امنیتی و نظامی و مقاومت تمدنی است.