به گزارش خبرنگار مهر، موضوع فروش کلیه از سال‌های دور در کشور مطرح بوده و همواره نیز بر غیرقانونی بودن فروش اعضای بدن، تاکید شده است. اما، خوب می‌دانیم که بازار سیاه و غیرقانونی فروش کلیه و برخی دیگر از اعضای بدن با وجود نظارت‌ها همچنان در کشور وجود دارد.

آنطور که سید محمد جمالیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس مدعی شده است، متأسفانه بازار سیاه پیوند کلیه در ایران به یک معضل تبدیل شده و با افزایش تقاضا برای پیوند اعضا و کاهش میزان اهداکنندگان به دلیل مشکلات اقتصادی، شاهد شکل‌گیری بازار سیاه هستیم که این امر مشکلات زیادی را برای سیستم بهداشت و درمان کشور ایجاد کرده است.

وی افزود: تقویت فرهنگ اهدای عضو می‌تواند یکی از راهکارهای مؤثر برای مقابله با این معضل باشد و اگر افراد در زمان حیات خود اعلام کنند رضایت به اهدای اعضای بدن خود دارند، این اقدام می‌تواند به کنترل بازار سیاه و جلوگیری از سوءاستفاده‌ها کمک کند در غیر این صورت، با توجه به افزایش تقاضا و مشکلات اقتصادی، این بازار سیاه غیرقابل کنترل خواهد بود.

دولت باید ابتدا مشکلات اقتصادی جامعه را حل کند

حسین بیگلری، رئیس انجمن حمایت از بیماران کلیوی کرمانشاه با اشاره به افزایش مراجعه افراد برای فروش کلیه به یکی از رسانه‌ها گفت: به‌خاطر کرامت انسانی به جای استفاده از واژه فروش کلیه، از اهدای کلیه استفاده می‌کنیم چراکه اهدای کلیه به‌طورکلی بسیار رفتار پسندیده‌ای است، زیرا به یک انسان جان تازه‌ای بخشیده می‌شود. اما اگر این اهدا از سر ناچاری و فقر باشد، عمل درستی نیست.

وی افزود: متأسفانه این روزها به خصوص در شهر کرمانشاه تعداد مراجعه‌کنندگان برای فروش کلیه بسیار بیشتر از حد معمول شهرهای دیگر است. متأسفانه در روز میزان مراجعه‌کنندگان از هر سن و جنسیتی برای فروش کلیه افزایش یافته و تنها دلیل آنها هم مشکلات مالی است. با اینکه از لحاظ قانونی تنها افراد ۲۳ سال تا ۳۸ قادر به اهدای کلیه خود هستند اما در حال حاضر از ۱۷ سال تا سالمندان برای فروش کلیه خود به انجمن مراجعه می‌کنند.

وی ادامه داد: به نظرم دولت باید برای اینگونه افرادی که به خاطر استیصال کلیه خود را می‌فروشند، وامی در نظر بگیرد تا شاید از تعداد آنها کاسته شود. در هر صورت دولت باید ابتدا مشکلات اقتصادی جامعه را حل کند تا مردم برای رفع نیازهای مالی خود اعضای بدن خود را به حراج نگذارند.

سخت گیری وزارت بهداشت

وجود آگهی‌های تبلیغاتی با شماره تماس بر در و دیوار خیابان‌های اطراف بیمارستان‌ها نیز در نوع خود جالب توجه است. موضوع خرید و فروش کلیه و اعضای بدن حتی به فضای مجازی و شبکه‌های مجازی نیز کشیده شده است و دلالان یا به اصطلاح خودشان فرشته‌های نجات بیماران کلیوی، نه تنها در اطراف بیمارستان‌ها بلکه در صفحات مجازی خود نیز برای فروش بیشتر و سو استفاده از نیاز یک بیمار جولان می‌دهند. این موضوع درحالی است حسن اینانلو، رئیس بخش ارولوژی بیمارستان امام خمینی تهران معتقد است: درحال‌حاضر بیمار برای دریافت کلیه ثبت‌نام می‌کند و کلیه را از جسد یا فرد زنده دریافت می‌کند.

وی گفت: زمانی پیوند کلیه از بیماران مرگ مغزی بسیار کم بود، اما اکنون تعداد این نوع دریافت بسیار بیشتر شده است و هر هفته در مرکز دیالیزی ما دو تا سه پیوند کلیه از طریق بیماران مرگ مغزی انجام می‌شود. تعداد دهنده‌های زنده کلیه به نسبت هشت سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است؛ چون وزارت بهداشت دراین‌باره بسیار سخت‌گیری می‌کند و به‌راحتی مجوز این نوع پیوند کلیه را نمی‌دهد. اما در سه سال اخیر صدور مجوز از سوی وزارت بهداشت در این رابطه راحت‌تر شده است.

اینانلو درباره بهبود شرایط پیوند کلیه در کشور گفت: برای بهبود این موضوع باید روی مسائل اخلاقی و مالی کار کرد و دولت باید این موضوع را حل کند و این پوشش را فراهم کند. به این معنا که رابطه مالی دهنده و گیرنده کلیه از میان برود.

وی تأکید کرد: وزارت بهداشت پس از اینکه فرد کلیه خود را اهدا کرد، باید این افراد را پایش کند و در فاصله‌های متناوب با این افراد تماس بگیرد و پیگیری‌های لازم را برای معاینات داشته باشد و آزمایش‌های لازم را برای بررسی سلامت این افراد انجام دهد. دولت و وزارت بهداشت باید کلینیک‌هایی را به صورت رایگان معرفی کنند و دهندگان کلیه را تحت پوشش قرار دهند و این اقدام دشواری نیست. همان بیمارستانی که کار پیوند کلیه را انجام داده، به صورت رایگان و به طور منظم این پیگیری‌ها را انجام دهد. البته وزارت بهداشت باید بودجه‌های لازم در این خصوص را تأمین کند که هزینه زیادی هم نیست.