به گزارش خبرگزاری اقتصادی ایران به نقل از تسنیم،آلزایمر و بیماری‌های عصبی از جمله چالش‌های بزرگ بهداشتی جهان هستند که به‌طور عمده با مشکلاتی در سیستم عصبی مغز در ارتباطند. پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که یکی از عوامل مهم در بروز این بیماری‌ها، آلودگی هوا است. آلودگی هوا به‌طور غیرمستقیم می‌تواند فرآیندهای شیمیایی خاصی را در مغز تحریک کند که در نهایت به اختلالات حافظه و بیماری‌هایی مانند آلزایمر منجر می‌شود.

آلودگی هوا؛ تهدیدی نه‌تنها برای ریه‌ها بلکه برای مغز
آلودگی هوا به‌عنوان یک عامل محیطی مخرب، سالانه میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان به مرگ زودرس می‌کشاند. اما پژوهش‌های اخیر به یک نگرانی جدید اشاره دارند: تأثیر آلودگی هوا بر مغز. تحقیقی که توسط مؤسسه اسکریپس ریسرچ (Scripps Research) انجام شده است، به ارتباط بین آلودگی هوا و بیماری‌های عصبی همچون آلزایمر و اوتیسم پرداخته است.

نتایج پژوهش: چگونه آلاینده‌ها به مغز آسیب می‌زنند؟
در این مطالعه، دانشمندان فرآیند شیمیایی پیچیده‌ای به نام S-نیتروزیلاسیون را مورد بررسی قرار دادند. این فرآیند که تحت تأثیر آلودگی هوا، التهاب و افزایش سن قرار می‌گیرد، می‌تواند عملکرد سلول‌های مغزی را مختل کرده و ارتباطات بین این سلول‌ها را قطع کند. این اختلالات در نهایت به مرگ سلول‌های مغزی و از دست دادن حافظه منجر می‌شود.

به گفته استوارت لیپتون، نویسنده ارشد این پژوهش، آلودگی هوا، دود آتش‌سوزی‌های جنگلی، غذاهای فرآوری‌شده و آفت‌کش‌ها می‌توانند باعث افزایش تولید نیتریک اکسید در بدن شوند. نیتریک اکسید به‌طور طبیعی در بدن تولید می‌شود، اما زمانی که تحت تأثیر آلودگی‌ها قرار گیرد، می‌تواند آسیب‌های شدیدی به پروتئین‌های مغزی وارد کند.

پروتئین‌های مغزی و نقش آن‌ها در بیماری‌های عصبی
در این تحقیق، توجه ویژه‌ای به پروتئینی به نام CRTC1 شد که نقش مهمی در فرآیند یادگیری و حفظ حافظه بلندمدت دارد. تجمع نیتریک اکسید باعث تغییراتی در این پروتئین می‌شود که از برقراری ارتباطات سلولی مغزی جلوگیری می‌کند. این تغییرات به‌طور مستقیم بر روند حافظه تأثیر گذاشته و موجب بروز مشکلات حافظه‌ای می‌شود.

امید به درمان آلزایمر با مهار S-نیتروزیلاسیون
با وجود این تهدیدات، این پژوهش نتایج امیدبخشی را به همراه داشته است. محققان موفق به تولید نسخه‌ای مهندسی‌شده از CRTC1 شدند که مقاوم به فرآیند S-نیتروزیلاسیون است. زمانی که این پروتئین اصلاح‌شده به سلول‌های عصبی بیماران آلزایمری وارد شد، تخریب ارتباطات سلولی متوقف شد و حتی فعالیت‌های مرتبط با حافظه بهبود یافت.

چرا آلزایمر با افزایش سن تشدید می‌شود؟
این تحقیق همچنین توضیح می‌دهد که چرا خطر ابتلا به آلزایمر در سنین بالاتر بیشتر می‌شود. با افزایش سن، سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی بدن ضعیف‌تر می‌شود، التهاب افزایش می‌یابد و نیتریک اکسید در بدن تولید می‌شود. این عوامل موجب می‌شوند که پروتئین‌های مغزی به‌ویژه در برابر آسیب‌های S-نیتروزیلاسیون آسیب‌پذیرتر شوند.

راه‌حل‌ها و چشم‌اندازهای جدید
این پژوهش مسیر جدیدی را برای درمان آلزایمر و سایر اختلالات مغزی معرفی می‌کند. لیپتون تأکید دارد که با هدف قرار دادن فرآیند S-نیتروزیلاسیون، می‌توان داروهایی تولید کرد که تأثیرات مخرب آلودگی هوا را در مغز کاهش دهند و در نهایت به درمان مؤثرتری برای آلزایمر و دیگر بیماری‌های عصبی منجر شوند.

این مطالعه با جزئیات بیشتر در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است و می‌تواند آینده درمان بیماری‌های عصبی را متحول کند.
این تحقیق به‌طور واضح نشان می‌دهد که آلودگی هوا نه تنها تهدیدی برای سلامت ریه‌ها است، بلکه تأثیرات منفی عمیقی بر مغز دارد. به‌ویژه در زمینه بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر، که با کاهش حافظه و عملکرد مغزی همراه است. این یافته‌ها نه تنها خطرات محیط زیستی را به نمایش می‌گذارد، بلکه امیدهایی برای درمان مؤثرتر این بیماری‌ها از طریق شناسایی و مهار فرآیندهای مولکولی مضر ایجاد می‌کند.