به گزارش خبرنگار خبرگزاری مهر، معضلات زنجیره دارویی کشور، در ماه‌های پایانی سال، بیش از پیش درحال رخ نشان دادن است و سلسله جلسات سازمان غذاودارو، کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، سازمان برنامه و بودجه و حتی جلسه با رئیس جمهور گواه بر این واقعیت است که دارو نیاز به یک درمان جدی دارد.

اولین پنج شنبه اسفند هر سال، کنفرانس پایان سال دارو به مثابه یک دورهمی از فعالان و سیاستگذاران حوزه دارویی، توانسته است بار بزرگی از فرآیند گفتگوهای رسمی و غیررسمی را برای گره گشایی از نظام حکمرانی دارو بر دوش بکشد

امسال هم، بسیاری از صاحب نظران به ارائه تحلیل‌ها و دیدگاه‌های خود پیرامون راه‌ها و روش‌های حل مشکلات کلان و ساختاری دارو پرداختند.

دارویار، متولی ندارد

آرش محبوبی، عضو هیأت علمی دانشگاه، در پنل چالش‌های زنجیره تأمین در کنفرانس پایان سال دارو گفت: باید به این موضوع حیاتی و سرنوشت ساز در زنجیره تأمین دارو توجه داشت که یکی از مشکلات اصلی ما، نبود یک متولی ثابت و پیگیر برای اجرای دارویار است. نهادهای مختلف نه‌تنها در امور دارویی دخالت می‌کنند، بلکه تصمیمات آن‌ها در اولویت قرار گرفته و به اجرا در می‌آید ولی در خصوص دارویار، به نظر می‌رسد کسی مسئولیت بودجه آن را آنگونه که شایسته و کافی باشد، برعهده نمی‌گیرد.

شرکت‌های پخش دارو، تبدیل به مأمور وصول مطالبات شده‌اند

ابراهیم هاشمی، رئیس انجمن پخش دارو، در پنل چالش‌های زنجیره تأمین در کنفرانس پایان سال دارو گفت: بزرگ‌ترین مشکل زنجیره تأمین دارو در شرایط فعلی بحران نقدینگی است که بخش عمده آن ریشه در این واقعیت تلخ دارد که منابع مالی تخصیص‌یافته برای دارو، در جای دیگری هزینه می‌شود. وزارت بهداشت، بودجه دارو را به بخش‌های دیگر اختصاص می‌دهد و این مسئله باعث شده تا شرکت‌های پخش دارو، عملاً به مأمور وصول مطالبات تبدیل شوند.

دولت، در مسیر صادرات دارو مانع تراشی نکند

فریدون مهبودی، چهره سال دارو ۱۴۰۳ در پنل حکمرانی، آینده پژوهی و تفکر بین المللی در کنفرانس پایان سال دارو گفت: وضعیت صنعت داروسازی مانند دانش‌آموز برتری است که دچار تب شده است. ابتدا باید این تب را درمان کرد و سپس به آینده و مباحث مربوط به آن بپردازیم. اما نکته‌ای که علاوه بر این، سیاستگذاران باید توجه داشته باشند این است که در اقتصاد مدرن، صرفه‌جویی به تنهایی کافی نیست، بلکه باید درآمد اقتصادی افزایش یابد. انتظار داریم شرایط صادرات دارو تسهیل شود تا تولیدکننده بتواند درآمدی برای تأمین هزینه‌های خود فراهم کند.

ذخایر استراتژیک و چالش‌های پیش‌رو

مجتبی بوربور، نایب‌رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، در پنل چالش‌های زنجیره تأمین در کنفرانس پایان سال دارو گفت: با اینکه سازمان غذا و دارو باید مطابق تکلیف برنامه هفتم، شش ماه ذخیره استراتژیک دارو را تأمین کند ولی متأسفانه شاهد هستیم که در همین مدت، ذخایر جاری در بخش‌های مختلف کاهش یافته است که زنگ خطری برای سال آینده محسوب می‌شود. بسیاری از شرکت‌های فعال در زنجیره تأمین، به دلیل این چالش‌ها آسیب دیده‌اند و انتظار می‌رود که تاب‌آوری آن‌ها در سال آینده کاهش یابد. در چنین شرایطی، احتمال کاهش تعداد بازیگران در صنعت دارو وجود دارد که می‌تواند فرآیند تأمین را با مشکلات بیشتری مواجه کند.

بازار ۲۲۰ همتی دارو، نیاز به حکمرانی خوب و هوشمند دارد

عباس کبریایی زاده، رئیس فدراسیون اقتصاد سلامت در پنل حکمرانی، آینده پژوهی و تفکر بین المللی در کنفرانس پایان سال دارو با اشاره به بازار دارویی کشور که در سال جاری ۲۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است، گفت: با این همه، سرانه مصرف دارویی هنوز پایین‌تر از میانگین جهانی است.

وی راهکارهای پیشنهادی خود را شامل اصلاح سیاست‌های بیمه‌ای، کاهش عوارض چندنرخی بودن ارز و اتخاذ رویکرد جامع در سیاست‌گذاری سلامت عنوان کرد و گفت: سیاست‌های حوزه دارو باید هوشمندانه و همسو با سیاست‌های کلان کشور باشد تا دسترسی عادلانه به دارو تضمین شود.

چهار اصلی که سیاستگذاران زیست فناوری باید به آن پایبند باشند

نریمان صدری، عضو هیأت مدیره انجمن دانش بنیان‌های سلامت در پنل «رگولاتوری کارآمد در حوزه زیست فنآوری» در کنفرانس پایان سال دارو ۱۴۰۳ گفت: با مطالعه رژیم تنظیم گری و رگولاتوری کشورهایی که توانسته‌اند فراتر از تأمین نیاز داخلی، بازیگر جدی در بازار جهانی زیست فناوری شوند همبستگی رشد با چهار مؤلفه دیده می‌شود که باید به آنها توجه شود. اول، تدوین برنامه ملی واقع بینانه و تعهد دولت‌ها به اجرای آن مستقل از تغییرات مجریان دولتی. دوم، سرمایه گذاری در زیر ساخت‌ها به‌صورت ترکیبی دولتی خصوصی و حمایت از سرمایه گذاری ها با آزاد سازی قیمت‌ها و آزاد سازی تجاری سازی نوآوری‌ها. سوم، تقویت رگولاتور و سخت گیری های کیفی برای ایجاد اطمینان در مصرف کنندگان و چهارم، همکاری‌های بین المللی برای توسعه بازار است

وی ادامه داد: هنوز مشخص نیست که رگولاتور اصلی این صنعت، سازمان انتقال خون است یا سازمان غذا و دارو؟ وزیر بهداشت هنوز نتوانسته بین دو معاون خود مشخص کند که رگولاتور این صنعت چه نهادی است؟ در این زیست بوم توسعه بی معنی است.

صدری در رابطه با بهره وری سرمایه گذاری در این حوزه گفت: قیمت گذاری غیر منطقی دستوری، هر انگیزه‌ای را برای توسعه می‌کشد، یک ویال IVIG از پالایشگر معتبر، ۲۳ میلیون تومان است. همین محصول از هند، پس از حذف اثر ارز ترجیحی، ۱۱ میلیون تومان قیمت دارد. عجیب نیست که قیمت محصول تولیدی با پلاسمای بومی که مورد توصیه سازمان جهانی بهداشت است نصف این عدد است؟

وی در پایان تاکید کرد: یکی از بهترین تجربه‌های توسعه جوامع بشری این است که گاهی اوقات بهترین اقدام، عدم مداخله است، پس لطفاً تا اطلاع ثانوی هیچ اقدامی انجام ندهید. اجازه دهید سیستم خود را بر اساس قوانین موجود باز تعریف کند و به مسیر خود ادامه دهد. ما مانند مورچه‌هایی هستیم که راه خود را پیدا می‌کنیم، اما هر بار که لانه‌مان خراب شود، بازسازی آن برای توسعه کشور هزینه بر خواهد