خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: فرش نمادی از هنر اصیل ایرانی و شناسنامه کشور محسوب می‌شود و به لحاظ اقتصادی نیز به شدت توسعه محور و ارزآور بوده و اشتغال‌زایی پایدار به ویژه در مناطق روستایی و عشایرنشین به همراه داشته است.

به دلیل گران بودن فرش دستباف و کاهش قدرت خرید مردم، خریدار داخلی این محصول زیاد نیست و بر همین مبنا هم بوده که طی سال‌های گذشته فرش دستباف یک محصول صادرات محور شناخته می شده است. بنابراین زمانی که صادرات این محصول با مشکل مواجه شود به طور طبیعی تولید هم دیگر صرفه اقتصادی نخواهد داشت و علاوه بر از بین رفتن ظرفیت‌های اشتغال‌زایی، بافندگان ایرانی نیز یا مجبور به تغییر شغل و یا مجبور به مهاجرت به شهرها و یا کشورهای دیگر می‌شوند.

استان مرکزی به ویژه مناطق فراهان، ساروق، جیریا، غیاث آباد، محلات و دلیجان قطب تولید فرش‌های دستباف نفیس در کشور هستند، که می‌طلبد مسئولان نسبت به معرفی این داشته باارزش تلاش کنند.

تولید فرش در استان مرکزی؛ چالش‌ها و دستاوردها

کارشناس و تولیدکننده فرش استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در گذشته اراک، یکی از قطب‌های مهم تولید فرش در کشور محسوب می‌شد و به واسطه این صنعت به شهرت و پیشرفت رسید اما اکنون تنها مجموعه‌ای که تمامی مراحل تولید را انجام می‌دهد، مجموعه تولیدی فرش فراهان است.

حسن نوده فراهانی تصریح کرد: یکی از دغدغه‌های اصلی ما، فعالیت به‌صورت انفرادی در ارائه محصولات و شرکت در نمایشگاه‌ها بوده است و چنانچه شمار تولیدکنندگان در استان افزایش یابد، می‌توانیم جایگاه بالاتری را در کشور کسب کنیم و موجب رونق صنعت فرش در استان مرکزی شویم و به طور حتم برگزاری جشنواره فرش، گامی مثبت در معرفی فرش استان مرکزی بوده است.

وی با اشاره به چالش‌های صنعت فرش‌بافی گفت: فرش بخشی از فرهنگ ایرانی است، با این حال، کمبود طراحان و بافندگان، کاهش کیفیت مواد اولیه، و عدم توجه تولیدکنندگان به نیازهای مشتریان داخلی و خارجی، از جمله مشکلات اصلی این حوزه به شمار می‌رود.

فعال حوزه فرش استان مرکزی افزود: با احیای نقشه‌های قدیمی، ارتقای کیفیت مواد اولیه و استفاده از رنگ‌های گیاهی و سنتی، تلاش کرده‌ایم که اصالت این هنر را حفظ و احیا کنیم.

وی با اشاره به میزان صادرات فرش استان گفت: در سال جاری تاکنون، ۱۲۰۰ متر فرش صادر شده است و کشورهای چین، هلند، انگلستان، آمریکا و کویت از مقاصد اصلی صادرات فرش استان بوده‌اند.

فراهانی همچنین تأکید کرد: صادرات یک مسئله ملی است و وجود چالش‌هایی نظیر تحریم‌ها و تعهدات ارزی، مانع بزرگی بر سر راه آن محسوب می‌شود.

مشکلات بیمه‌ای بافندگان

وی به مشکلات بیمه‌ای بافندگان اشاره کرد و گفت: بافندگان باوجود زحمات فراوان، همچنان با مشکلات بیمه‌ای مواجه‌اند و افزایش سهمیه بیمه قالیبافان می‌تواند موجب تشویق جوانان به این حرفه، افزایش تعداد بافندگان و رونق صنعت فرش شود.

فراهانی، کاهش تولید فرش را ناشی از عوامل مختلفی نظیر بی‌توجهی جوانان به این هنر، گرانی مواد اولیه، نبود بازار فروش و پایین بودن دستمزد بافندگان دانست و بر لزوم حمایت از این صنعت تأکید کرد.

وی با اشاره به برگزاری جشنواره فرش در استان مرکزی بیان کرد: این جشنواره نه‌تنها به معرفی فرش استان مرکزی کمک کرد، بلکه فرهنگ‌سازی لازم را برای آشنایی مردم با ظرفیت‌های هنر عکاسی در معرفی هنر قالیبافی استان نیز به همراه داشت.

فراهانی ادامه داد: برگزاری جشنواره فرش هنر فرش‌بافی را در سطح کل استان مرکزی پوشش می‌دهد و فرصتی برای نمایش ظرفیت‌های این حوزه است.

تولید انبوه فرش باید مطابق با ذائقه و سلیقه روز باشد

کارشناس و صنعتگر حوزه فرش در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: انتظار است سند راهبردی فرش دستباف استان مرکزی یک در راستای احیای هنر فرش مورد توجه ویژه باشد.

حسین صابری با اشاره به اینکه صنعت فرش دستباف در سطح ملی و استان مرکزی مورد بی مهری قرار گرفته افزود: این صنعت در طول چهل سال گذشته در جهان فراگیر بوده است به طوری که فرش ایرانی همانند فراهان، ساروق، جیریا در بازارهای جهانی به چشم می‌خورد.

وی تاکید کرد: اشتغال خانگی در حوزه فرش یکی از مشاغل مهم است مشروط بر اینکه بازار از شرایط مناسبی برای فروش برخوردار باشد همچنین تدابیر ویژه ای برای رفع مشکلات صادرات در این حوزه اندیشیده شود.

صابری بیان کرد: برندسازی در حوزه فرش دستبافت نقش مهمی دارد و باید از تمام ظرفیت‌ها برای رونق مجدد به این حوزه بهره گیری کرد و باید اذعان کرد تولید انبوه فرش باید مطابق با ذائقه و سلیقه روز باشد تا شاهد پویایی فرش در این حوزه باشیم.

بیمه بافندگان فرش استان مرکزی مورد توجه ویژه باشد

رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اکنون شمار بافندگان حوزه فرش استان مرکزی ۱۳ هزار نفر است که از این تعداد ۵ هزار و ۸۹۰ نفر بیمه هستند

معصومه ترکمان افزود: بیمه بافندگان فرش از سال ۹۳ قطع شده و تنها سال گذشته ۳۵۰ نفر از بافندگان روستایی و عشایر موفق به بیمه شده‌اند که در راستای افزایش سهم بیمه بافندگان این استان مورد توجه مسئولان امر قرار گیرد.

رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی با اشاره به فعالیت ۷۱ کارگاه تولیدی در سطح استان‌مرکزی گفت: کاهش تعداد بافندگان و دستمزد بافندگان طراحان را از چالش‌های پیشروی این صنعت برشمرد.

ترکمان با بیان اینکه تعداد طراحان فرش استان مرکزی اکنون ۶ نفر است، افزود: امسال ۲ هزار و ۲۰ مترمربع فرش از استان مرکزی به کشورهای مختلف به ارزش ۲۵۳ هزار دلار صادر شده است.

وی با اشاره به رونمایی از احیای ۲۰ نقشه قدیمی فرش فراهان در جشنواره ملی عکس فرش گفت: هدف از برگزاری جشنواره معرفی فرش استان مرکزی به ویژه فراهان است و برگزاری جشنواره‌های هنری از جمله عکاسی می‌تواند فرصت و ظرفیت خوبی برای معرفی ظرفیت‌ها و جایگاه فرش فراهان باشد.

ترکمان کاهش دستمزد بافندگان فرش و عدم تمایل جوانان با قالی‌بافی را چالش جدی صنعت فرش دستباف برشمرد و گفت: بیمه قالیبافان انگیزه‌ای برای رونق صنعت فرش دستباف است.

تهیه زنجیره فرش در استان مرکزی

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: باید زنجیره تولید فرش قبل و بعد تهیه شود و در صورت نیاز به مصوبه مجلس و تأمین اعتبار است این‌مهم از سوی پارلمان مجلس پیگیری و مورد تصویب قرار گیرد.

نادرقلی ابراهیمی افزود: به دلایل مختلف در حوزه فرش دستبافت کم کاری شده و باید با تمام توان گام‌های مؤثری در راستای رونق بخشی مجدد در این حوزه برداریم.

وی با اشاره به اینکه هنر فرش بافی در ایران به قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد، گفت: اولین درآمد ارزی ایران از محل فروش، فرش و قالی در تاریخ ثبت شده و در گذشته ۱۰ میلیون نفر در ایران در زنجیر فرش فعال بودند اما اکنون شمار بافندگان کاهش یافته است.

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی همچنین درباره بیمه قالی‌بافان نیز گفت: تحت پوشش قرار دادن قالی‌بافان را با قوت پیگیری در مجلس پیگیری می‌شود.

عکاسان برجسته کشوری برای معرفی فرش دستباف استان مرکزی به میدان آمدند

دبیر جشنواره ملی عکاسی فرش استان مرکزی گفت: این استان یکی از قطب‌های مهم تولید فرش از سال‌های گذشته تاکنون است اما آنگونه که باید مورد توجه ویژه قرار نگرفته و برگزاری این جشنواره در راستای شناسایی بیشتر این هنر اصیل ایرانی است.

محمد وروانی افزود: بیش از ۳۰ عکاس برجسته کشور از زنجیره تولید فرش استان مرکزی و فراهان تصویربرداری می‌کنند و باید آثار خود را تا ۲۵ اسفندماه به جشنواره ارسال کنند.

وی بیان کرد: این جشنواره در دو بخش اصلی با محوریت پشم چینی، نخ ریسی، کارگاه‌های رنگرزی، کارگاه‌های تولیدی فرش دستبافت، بافت در خانه‌، فرش در بازار اراک، فرش و آداب و رسوم و آئین‌ها، فرش و زندگی روزمره، فرش در زندگی شهری و روستایی، زیبایی شناسی در فرش دستبافت و تمام موضوعات مرتبط با فرش دستبافت در استان مرکزی و بخش ویژه با محوریت نگاه آزاد با موضوع فرش استان مرکزی برگزار می‌شود.

وروانی گفت: اختتامیه این جشنواره اردیبهشت‌ماه سال آتی برگزار می‌شود که از نفرات برتر با حمایت مالی شرکت فرش فراهان تقدیر می‌شود و یک نمایشگاه از آثار عکاسان هم به معرض دید عموم قرارر می‌گیرد همچنین در اختتامیه این جشنواره از ۲۰ نقشه فرش احیا شده ۷۰ سال گذشته منطقه اراک و فراهان رونمایی می‌شود.