حمل‌ونقل عمومی در تهران همواره یکی از مسائل کلیدی در بحث بهبود کیفیت زندگی شهری، کاهش آلودگی هوا و تسهیل تردد شهروندان بوده است. در این راستا، پروژه‌های نوسازی و به‌روزرسانی ناوگان حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه اتوبوس‌ها، از اهمیت زیادی برخوردار است.

ورود اتوبوس‌های جدید به پایتخت که به‌تازگی توسط شهرداری تهران اعلام شده، گامی مهم در این مسیر محسوب می‌شود. با این‌حال، روند انجام این طرح در ماه‌های اخیر با سرعت کمی انجام شده است و همین باعث شده تا انتقادات بسیاری به این طرح وارد شود. بر این اساس، به‌تازگی مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران نیز خبر از ورود محموله جدید ۶۰ دستگاهی اتوبوس‌های برقی چینی به بندرعباس داده است؛ اتوبوس‌های که به‌طور قطع با ورود مستمر و توسعه ناوگان، نقش مهمی را در کاهش آلودگی،‌کاهش سوخت و بهبود کیفیت حمل‌ونقل پایتخت ایفا خواهند کرد.

نیاز تهران به ۹ تا ۱۲هزار اتوبوس برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی

براساس گفته‌های احمد قیومی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، تعداد اتوبوس‌های فعال در خطوط شهری تهران پیش از شروع دوره ششم مدیریت شهری، به کمتر از هزار دستگاه کاهش یافته بود. این امر باعث افزایش زمان انتظار مسافران و کاهش کیفیت خدمات حمل‌ونقل عمومی شده بود.

در سه سال گذشته، تلاش‌های بسیاری برای نوسازی این ناوگان صورت گرفته و تعداد اتوبوس‌ها به حدود ۳۲۰۰ دستگاه افزایش یافته است. با این‌حال، هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم. قیومی همچنین تاکید کرد که برای دستیابی به حمل‌ونقل عمومی پایدار در تهران، نیاز به ۹ تا ۱۲ هزار دستگاه اتوبوس است. این مساله نشان‌دهنده شکاف قابل توجه میان نیازهای شهروندان و ظرفیت فعلی ناوگان است.

چالش‌های تولید داخلی و وابستگی به واردات

یکی از چالش‌های عمده‌ای که در نوسازی ناوگان اتوبوسرانی تهران مطرح است، مشکل عدم همخوانی نیازهای شهر با ظرفیت تولید داخلی اتوبوس‌ها است. به گفته قیومی، ظرفیت تولید داخلی نمی‌تواند پاسخگوی نیاز روزافزون به اتوبوس‌های جدید باشد. این وابستگی به واردات به‌ویژه در شرایط تحریم و محدودیت‌های اقتصادی، موجب می‌شود که تامین اتوبوس‌های جدید با مشکلات زیادی مواجه شود. در این راستا، شهرداری تهران به ناچار باید به سمت واردات اتوبوس‌های جدید، به‌ویژه اتوبوس‌های برقی حرکت کند. اتوبوس‌های برقی که به‌تازگی از چین به تهران وارد شده‌اند، یکی از مهم‌ترین پروژه‌ها در زمینه نوسازی و برقی‌سازی حمل‌ونقل عمومی تهران هستند.

درحال‌حاضر، روند انتقال این اتوبوس‌ها به پایتخت درحال انجام است و ۳۶ از ۱۱۹ دستگاه اتوبوس برقی وارد تهران شده‌اند و کشتی حامل ۶۰ دستگاه اتوبوس برقی جدید نیز به بندرعباس رسیده است. این پروژه نه‌تنها به کاهش آلودگی هوا کمک خواهد کرد، بلکه نقش مهمی در بهبود کیفیت حمل‌ونقل عمومی و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی خواهد داشت.

فرصت‌ها و مزایای نوسازی ناوگان اتوبوسرانی تهران

نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه با ورود اتوبوس‌های برقی، فرصت‌های متعددی را برای تهران به ارمغان خواهد آورد. یکی از بزرگ‌ترین مزایای این پروژه‌ها، کاهش قابل توجه آلودگی هوا و بهبود وضعیت زیست‌محیطی تهران است، به‌ویژه در شرایط کنونی که آلودگی هوا به یکی از بحران‌های اساسی پایتخت تبدیل شده، جایگزینی اتوبوس‌های دیزلی با اتوبوس‌های برقی می‌تواند تاثیر چشمگیری در کاهش آلاینده‌ها داشته باشد.

علاوه بر این، نوسازی ناوگان می‌تواند باعث بهبود کیفیت خدمات حمل‌ونقل عمومی و راحتی بیشتر برای شهروندان شود. اتوبوس‌های جدید معمولا مجهز به فناوری‌های پیشرفته‌تر هستند که می‌تواند تجربه سفر را برای مسافران بهبود بخشد. در همین راستا، تست‌های میدانی و ارزیابی‌های عملکردی این اتوبوس‌ها که به گفته سیدجعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران، انجام خواهد شد، می‌تواند به اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها کمک کند.

چالش‌های فنی و مالی در مسیر نوسازی ناوگان و خرید اتوبوس‌های جدید

با وجود فرصت‌ها و مزایای واضح این پروژه‌ها، چالش‌های فنی و مالی متعددی نیز در مسیر نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی وجود دارد. درحالی‌که اتوبوس‌های برقی می‌توانند به کاهش آلودگی هوا و صرفه‌جویی در سوخت کمک کنند، هزینه‌های بالای تولید و خرید این اتوبوس‌ها یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها است.

به گفته قیومی، نوسازی ناوگان نیازمند منابع مالی گسترده‌ای است که برای تأمین این منابع، شهرداری تهران به ناچار باید به سمت واردات و استفاده از ظرفیت‌های داخلی و خارجی پیش رود. همچنین، تولیدات داخلی در زمینه اتوبوس‌های برقی هنوز در مراحل اولیه است و ممکن است زمان بیشتری برای توسعه این فناوری‌ها و رسیدن به خودکفایی نیاز باشد. در همین‌حال، شهرداری تهران درحال همکاری با شرکت‌های خودروسازی داخلی مانند گروه خودروسازی عقاب‌افشان و شرکت شتاب است تا ظرفیت تولید اتوبوس‌های برقی در کشور افزایش یابد.

آینده نوسازی حمل‌ونقل عمومی در تهران

با توجه به برنامه‌ریزی‌ها و تلاش‌های صورت‌گرفته در زمینه نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی، می‌توان امیدوار بود که تهران به‌زودی با چالش‌های حمل‌ونقل عمومی خود مقابله کند. با افزایش تعداد اتوبوس‌ها به‌ویژه اتوبوس‌های برقی و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، می‌توان انتظار داشت که حمل‌ونقل عمومی در تهران نه‌تنها بهبود یابد، بلکه نقشی کلیدی در کاهش آلودگی هوا و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایفا کند.

در نهایت، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران یک گام بلند در راستای توسعه حمل‌ونقل پاک و پایدار است. اگرچه چالش‌های مختلفی در این مسیر وجود دارد، اما فرصت‌های بهبود شرایط زیست‌محیطی، کاهش ترافیک و بهبود کیفیت زندگی شهری این پروژه را به یکی از اولویت‌های اصلی مدیریت شهری تبدیل کرده است.