به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، کنوانسیون تیر مهمترین کنوانسیون گمرکی است که در سال 1959 تصویب و در سال 1978 اجرایی شد و 76 کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران عضو آن هستند. این کنوانسیون  ابتدا میان اعضای اروپایی سازمان ملل متحد و سپس با توجه به کارکرد مثبت و اهمیت آن به قاره‌های دیگر از جمله آسیا و آفریقا گسترش یافت.

کنوانسیون تیر یک معاهده بین‌المللی گمرکی است که برای تسهیل ترانزیت بین‌المللی کالاها به صورت زمینی بدون نیاز به بازرسی‌های مرزی مکرر و پرداخت عوارض گمرکی در هر کشور طراحی شده است. این کنوانسیون که تحت نظارت کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای اروپا (UNECE) اداره می‌شود، به کاهش هزینه‌ها، تسریع در حمل‌ونقل بین‌المللی و افزایش امنیت زنجیره تأمین کمک می‌کند و در نهایت به تسهیل تجاری کشورها کمک شایانی می‌نماید. 

هیئت اجرایی کنوانسیون تیر (TIR Executive Board – TIRExB) یا (TIRExB) یک نهاد کلیدی در اجرای این کنوانسیون است که وظایف آن شامل موارد زیر است:
 1- نظارت بر اجرای صحیح کنوانسیون در کشورهای عضو و بررسی انطباق قوانین ملی با مقررات TIR
2- ارائه مشاوره و پیشنهادها فنی برای بهبود و به‌روزرسانی کنوانسیون
 3- کنترل و مدیریت سیستم تضمین بین‌المللی کارنه تیر که توسط فدراسیون بین‌المللی حمل‌ونقل جاده‌ای (IRU) مدیریت می‌شود
 4- کمک به کشورها برای اجرای بهتر سیستم TIR، از جمله آموزش و ارائه راهکارهای عملیاتی
5- رسیدگی به موارد سوءاستفاده از سیستم TIR و ارائه توصیه‌هایی برای جلوگیری از تخلفات. 

هیئت اجرایی شامل 9 کرسی است که انتخابات آن هر دو سال یکبار برگزار می‌شود. در انتخابات روز 5 فوریه 2025 نیز نمایندگان کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران در رقابتی تنگاتنگ شرکت کرده و علیرغم فضاسازی منفی حاکم از سوی برخی کشورها علیه کشورمان؛ با رایزنی‌های فشرده از سوی نمایندگان دستگاه دیپلماسی، جمهوری اسلامی ایران با کسب 41 رای، موفق به تصاحب یک کرسی از 9 کرسی برای دو سال 2025 و 2026 در این انتخابات گردید. 

مصطفی آیتی از گمرک جمهوری اسلامی ایران به عنوان نماینده کشورمان در انتخابات هیئت اجرایی کنوانسیون تیر 5 فوریه 2025 در ژنو حضور داشت.

انتخابات هیئت اجرایی کنوانسیون تیر برای کشورها به دلایل ذیل حائز اهمیت است:
— حفظ منافع ملی در حمل‌ونقل بین‌المللی
— افزایش قدرت چانه‌زنی
— بهبود زیرساخت‌های ترانزیتی
— تقویت جایگاه بین‌المللی
— مدیریت و کنترل بهینه ریسک‌های گمرکی و امنیتی

کارنه تیر (TIR Carnet) سندی است گمرکی که برای ترانزیت بین‌المللی کالا در چارچوب کنوانسیون تیر در کشور مبدأ صادر می‌شود و به موجب آن کالا در وسیله نقلیه جاده‌ای به‌طور پلمپ شده از خاک کشورهای بین راه عبور می‌کند و تا مقصد نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ترانزیت در مرزهای ورودی و خروجی این کشورها طبق قوانین داخلی آن‌ها نخواهد بود.

انتهای پیام/