به گزارش خبرنگار مهر، «اشکان ممبینی» کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی پیرامون موضوع برجام به چالش‌ها و بی اعتمادی‌ها به غرب پرداخت.

متن یادداشت به شرح زیر است:

بحث برجام و مذاکره با غرب بعد از شروع دوره ریاست جمهوری دکتر پزشکیان دوباره به بحث‌های روز در سیاست خارجی تبدیل شده است. البته موضوع برجام در دوره شهید رئیسی نیز به صورت جدی دنبال می‌شد ولی به دلیل کارشکنی و بدعهدی‌های غرب به نتیجه نرسید.

به طور کلی هرگاه صحبت از مذاکره و یا گفتگوی مستقیم با آمریکا به میان آمده است، ناخودآگاه بی اعتمادی به غرب و آمریکا در ذهن‌ها نقش می‌بندد حتی مقام معظم رهبری نیز همیشه از «غیر قابل اعتماد» و عهدشکن بودن این کشور سخن گفته‌اند. ایشان اول فروردین ۹۲ درباره مذاکره با آمریکا فرموده بودند: «من به این گفتگوها خوشبین نیستم. چرا؟ چون تجربه‌های گذشته‌ی ما نشان می‌دهد که گفتگو در منطق آمریکایی به این معنی نیست که بنشینیم تا به یک راه حل منطقی دست پیدا کنیم منظورشان از گفتگو این نیست، منظورشان از گفتگو این است که بنشینیم حرف بزنیم تا شما نظر ما را قبول کنید!»

با وجود همه بی اعتمادی به غرب در دوره ریاست جمهوری روحانی برجام به نتیجه رسید و توافقاتی امضا شد ولی با پایان ریاست جمهوری اوباما، ترامپ از برجام خارج شد و بدون هیچ دلیلی انواع تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرد. ایران همیشه در مسیر صداقت و درستی و اجرای کامل مفاد برجام گام برداشت ولی غرب و آمریکا یه بهانه‌های واهی ایران را متهم به عدم اجرای برجام می‌کردند و دشمنی با ایران را همچنان در دستور کار خود قرار دادند. ولی جمهوری اسلامی ایران بر اساس حسن نیت و رعایت تمام موازین بین الملل و پایبندی کامل به برجام سیاست‌های اصلی کشور را پیشبرد تا جایی که شاهدیم و اثبات شد که غرب به دنبال برقراری رابطه حسنه نیست و هر روز ایران مورد تحریم‌های ظالمانه قرار دادند. پس با توجه به این بدعهدی‌ها و خصومت‌های آشکار دیگر دلیلی برای مذاکره وجود نداشت.

اما این روزها همچنان عده‌ای در داخل کشور به دنبال ادامه مذاکرات و توافقات جدید هستند. گویی تمامی این درس‌های تلخ و نتایج ناگوار که برجام برای ایران به همراه داشت، به فراموشی سپرده شده و باید این تجربه شکست‌خورده را از ابتدا به تماشا بنشینیم!

با وجود تمامی درس‌ها و تجربیات تلخ و عبرت آموز و خسارت برجام برای کشور که اکثر سیاست مداران نیز بر آن مهر تأیید می‌زنند، این روزها همچنان عده‌ای در داخل کشور به‌دنبال ادامه‌ی مذاکرات و توافقات جدید هستند. گویی تمامی این درس‌های تلخ و نتایج ناگوار که برجام برای ایران به‌همراه داشت و بدعهدی‌ها و غیر قابل اعتماد بودن آمریکا به ویژه در دوره جدید ریاست جمهوری ترامپ و همه دشمنی‌هایی که غرب و آمریکا با ملت ایران نشان داده‌اند، به فراموشی سپرده شده و باید این تجربه‌ی شکست‌خورده را از ابتدا نظاره گر باشیم! اتفاقی که در صورت وقوع، موجبات رنج بیشتر مردم را فراهم خواهد کرد.

تجربه نشان داده که غرب و آمریکا قابل اعتماد نیستند و دشمنی غرب با ملت ایران موضوعی غیر قابل انکار است. غیرقابل اعتماد بودن مقام‌های واشنگتن پیش از این بارها از سوی مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفت. نکته قابل توجه در این گزاره، اعتراف رسانه‌های غربی به سیاست «یک بام و دو هوای» آمریکایی‌ها در قبال ایران است.

اصولاً غرب با ایران قوی مخالف است و هر کشوری که بخواهد مستقل باشد و طبق روش آمریکا عمل نکند تحریم می‌شود ولی جمهوری اسلامی ایران ۴۶ سال است که در برابر این زورگویی‌ها ایستاده و اجازه نداده است کشورهای سلطه جو در امور ایران دخالت کنند.

اکنون پس از سال‌های بی‌اعتمادی ملت ایران به آمریکا و وجود چشم‌اندازهای نظری و ارزشی متفاوت که به نوبه خود تعریف‌های مجزایی از رقابت و منافع ارائه داده است، باعث شده که روابط دو کشور به سمت بی‌اعتمادی میل داشته باشد؛ تجربه برجام هم نشان می‌دهد رویکردهای واشنگتن در قبال ایران اسلامی ابعادی فراتر از مذاکرات دارد.

ولی با توجه به تمام چالش‌های موجود دولت چهاردهم چشم اندازی دیگر به موضوع دارد و درهای دیپلماسی را باز گذاشته و ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا بار دیگر صحبت از مذاکره کرده است. مذاکره‌ای که البته به نظر می‌رسد این بار دولت دکتر پزشکیان بر خلاف دوره‌های قبل در زمانی که برجام امضا شد، با احتیاط و تجربه بیشتری وارد آن خواهد شد.

در واقع مقامات واشنگتن ظاهراً به این نتیجه رسیده‌اند که با ایران نمی‌توانند با زبان زور و تحریم و تهدید صحبت کرد و اگر بنا باشد مذاکراتی شروع شود باید بر اساس اعتماد و حسن نیت باشد.

فصل الخطاب تمامی بحث‌ها سخنان رهبر معظم انقلاب است؛ رهبر معظم انقلاب فرمودند که بر اساس سه اصل عزت، مصلحت و حکمت با همه ارتباط داشته باشیم به غیر از اسرائیل. وزیر خارجه کشورمان نیز در مصاحبه با اسکای نیوز مطرح کردند که جلب اعتماد ایران برای یک توافق هسته‌ای جدید با کلمات زیبا ممکن نیست.

سخن آخر اینکه با توجه به تجربه بسیاری که جمهوری اسلامی ایران در زمینه مذاکرات دارد و بالاتر از آن بهره‌مندی از دیپلمات‌ها و رجال سیاسی توانمند و با تجربه در مذاکرات بین المللی، باید هوشمندانه از این فرصت در جهت تأمین منافع ملی استفاده کرد.