به‌گفته برخی فعالان عرصه واردات، از ابتدای امسال تاکنون هیچ ثبت ‌سفارش جدیدی برای واردات خودروهای سواری انجام نشده و هنوز هم انجام نمی‌شود. هرچند ورود خودروهای خارجی به‌کشور در سال‌جاری نسبت به‌سال گذشته چند برابر شده، با این حال واردکنندگان می‌گویند خودروهای واردشده، محصول ثبت‌ سفارش جدید امسال نیستند.

به‌گفته آن‌ها، هر آن‌چه خودرو در سال‌ جاری وارد شده، ثبت‌ سفارش‌های سال گذشته است. پیش‌تر نیز اعلام شده بود پس از آزادسازی واردات خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۱، بالغ بر ۱۰۰‌ هزار دستگاه خودرو ثبت‌ سفارش شده است.
بنابراین با فرض این‌که واقعا بیش از ۱۰۰‌ هزار دستگاه خودرو در همان ابتدای آزادسازی واردات ثبت‌ سفارش شده باشد، هنوز راه درازی تا اتمام این ذخیره باقی مانده است.

بنا بر آخرین آمار رسمی اعلام‌شده از سوی گمرک، تا پایان آذر امسال بیش از ۳۵‌ هزار دستگاه خودرو وارد کشور شده است. مشخص نیست تا پایان امسال تعداد کل خودروهای وارداتی در سال ۱۴۰۳ به چه عددی می‌رسد؟ با این حال با در نظر گرفتن متوسط ماهانه واردات، می‌توان رقم مربوطه را حدس زد. در سال ‌جاری به‌طور متوسط در هر ماه کمتر از ۴ هزار دستگاه خودرو وارد شده است.

بنابراین با در نظر گرفتن این عدد، چیزی حدود ۱۲‌ هزار دستگاه خودرو در سه ماه پایانی سال وارد کشور خواهد شد. حتی اگر فرض کنیم تعداد واردات فصل پایانی سال به ۱۵‌ هزار دستگاه برسد، جمع کل خودروهای وارداتی در سال ‌جاری به ۵۰‌ هزار دستگاه می‌رسد. با توجه به این‌که طی سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ کمتر از ۱۲‌ هزار دستگاه خودرو وارد کشور شده، جمع کل خودروهای وارداتی از ابتدای آزادسازی در سال ۱۴۰۱ تا پایان ۱۴۰۳ به ۶۲‌ هزار دستگاه می‌رسد. بنابراین اگر قرار بر واردات تمام خودروهای ثبت ‌سفارش شده قبلی باشد، همچنان چیزی حدود ۴۰‌ هزار دستگاه خودرو واردنشده باقی می‌ماند.

طبق لایحه بودجه ۱۴۰۴، حدود ۲ میلیارد یورو ارز به واردات خودرو در سال آینده اختصاص داده شده که با در نظر گرفتن متوسط قیمت ۲۰ هزار یورویی، می‌توان ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو وارد کرد. با این حال، تداوم توقف ثبت‌سفارش در سال آینده، اجازه تحقق رویای واردات ۱۰۰‌ هزار دستگاهی در سال ۱۴۰۴ را نمی‌دهد.

به‌گفته برخی واردکنندگان، از آن‌جا که بیشتر خودروهای واردشده به‌کشور را مدل‌های چینی تشکیل می‌دهند، هدف سیاستگزاران این است که ابتدا خودروهای موردنظر به فروش برسند و پس از آن، ثبت‌سفارش جدید اعمال شود.

طبق آخرین آمار ارائه‌شده از سوی گمرک از اول شهریور تا ۱۵ دی‌ماه ۱۴۰۳ تعداد ۲۳‌ هزار و ۲۶۵ دستگاه خودرو سواری وارد کشور شده که درمقایسه با مدت مشابه پارسال ۷.۲ برابر رشد داشته است. واردات خودرو سواری در بازه زمانی مشابه سال قبل (اول شهریور تا ۱۵ دی ۱۴۰۲) برابر با ۳ هزار و ۲۲۳ دستگاه خودرو به‌ارزش ۶۳ میلیون‌دلار بوده است.

از طرفی مدیر طرح واردات خودرو وزارت صمت از برگزاری یک دوره دیگر از عرضه خودروهای وارداتی‌ تا پایان سال‌جاری خبر داد. مهدی ضیغمی عنوان کرد جزئیات عرضه جدید خودروهای وارداتی در سامانه تخصیص خودروهای وارداتی منتشر می‌شود. وی همچنین تاکید کرده است در سال ۱۴۰۴ نیز روند عرضه خودروهای وارداتی استمرار خواهد داشت. با توجه به‌اظهارات ضیغمی پیش‌بینی می‌شود دور جدید عرضه خودروهای وارداتی در انتهای بهمن یا اوایل اسفند به‌عنوان آخرین دور در سال ۱۴۰۳ برگزار شود.

در دور قبلی که دی‌ماه برگزار شد، در کل ۹۰‌ هزار نفر حساب وکالتی باز کردند. این درشرایطی است که تنها ۱۰‌ هزار دستگاه خودرو عرضه شده بود؛ بنابراین شانس برنده شدن در این دور از لاتاری یک به ۹ بود. به عبارت بهتر از هر ۹ نفر ثبت‌نام‌کننده در طرح جدید فروش خودروهای وارداتی، یک نفر برنده شده است. اما در آذرماه ۱۵۲‌ هزار نفر با افتتاح حساب وکالتی و بلوکه کردن ۵۰۰ میلیون‌تومان، مجوز ثبت‌نام در طرح فروش خودروهای وارداتی را دریافت کردند. با توجه به‌عرضه ۸‌ هزار خودرو در آن مرحله، شانس برد خودرو در این مرحله یک به ۱۹ بود. به این ترتیب در عرضه خودروهای وارداتی آذرماه، شانس برد کمی بیش از ۵‌ درصد بود. این در شرایطی است که در دی‌ماه به بالای ۱۱‌ درصد رسید.

حالا باید دید دور آخر عرضه خودروهای وارداتی که پیش‌بینی می‌شود در اواخر بهمن‌ماه باشد، با چه جزئیاتی و با چه خودروهایی قرار است برگزار شود. یک کارشناس بازار در مورد آخرین عرضه وارداتی‌ها می‌گوید که سال آینده با توجه به‌تعرفه صددرصدی، قیمت محصولات وارداتی افزایشی خواهد بود؛ حال آن‌که نرخ ارز نیز در شرایط بی‌ثباتی به‌سر می‌برد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد سیاستگزار باید استراتژی مشخصی در واردات و عرضه این خودروها داشته باشد و روند واردات باید در راستای تنظیم بازار باشد.

کاهش قیمت تمام خودروها در بازار آزاد

خودروهای داخلی روز گذشته افت بهای یک تا ۱۰ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که نیسان آپشنال (دریچه‌برقی) (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۶۳۰ میلیون‌تومان، پارس سال (دریچه‌برقی) (۱۴۰۳) با ۹ میلیون‌تومان کاهش ۸۰۰ میلیون‌تومان، شاهین اتومات (۱۴۰۳) با ۸ میلیون‌تومان کاهش ۹۲۴ میلیون‌تومان، شاهین (سانروف و ESP) (۱۴۰۳) با ۷ میلیون‌تومان کاهش ۸۳۸ میلیون‌تومان، کوییک GXH-R (سفید مشکی) (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان کاهش ۵۱۱ میلیون‌تومان و دنا پلاس توربو ۶ دنده (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۴ میلیون‌تومان کاهش ۸۹۲ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.

همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۵ تا ۳۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت اسکای‌ول ET۵ نبکا (۱۴۰۳) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ ‌میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان، اکستریم VX (۲۰۲۳) با ۳۰ میلیون‌تومان کاهش به ۴ ‌میلیارد و ۴۶۰ میلیون‌تومان، هایما S۵ جدید (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۶۶۰ میلیون‌تومان، فونیکس تیگو ۷ پرو پریمیوم (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش به ۲ ‌میلیارد و ۲۷۰ میلیون‌تومان و کی‌ام‌سی J۷ (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۷۳۰ میلیون‌تومان رسیدند.

در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد کاهش و افزایش بهای ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که تویوتا لوین هیبرید (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۹۰۰ میلیون‌تومان و تویوتا کرولا - ۱۲۰۰ سی‌سی (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند. از طرفی قیمت هونگچی H۵ (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش به ۳ میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان رسید.