به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام محمدجواد نوروزی شامگاه دوشنبه در نشست «انقلاب اسلامی؛ پیشرفت استقلال‌مدار» که در مرکز رسانه حوزه علمیه قم برگزار شد، اظهار کرد: در تحلیل انقلاب اسلامی عوامل متعددی مورد بررسی قرار گرفته است، اما متفکران اسلامی بر عنصر فرهنگ با محوریت عناصر اسلامی تأکید دارند و اگر این فرض را بپذیریم، لازم است ارتباط میان پیشرفت و فرهنگ به‌صورت کلی تبیین شود که به نظر می‌رسد سه نوع رابطه میان این دو وجود دارد.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) ادامه داد: برخی فرهنگ‌ها وجود دارند که از دل آن‌ها پیشرفت حاصل نمی‌شود، مانند فرهنگ‌هایی که نگاه دنیاگریز دارند و از سوی دیگر، برخی فرهنگ‌ها به توسعه متصل هستند، اما این توسعه براساس درون‌مایه‌های مادی شکل گرفته که نمونه آن در جوامع غربی دیده می‌شود.

این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: برای بررسی رابطه بین فرهنگ و پیشرفت، باید مؤلفه‌های مختلف فرهنگ را تفکیک کرده و تحلیل کنیم ضمن اینکه پیشرفت یکی از مؤلفه‌هایی است که دستیابی به آن مستلزم پایبندی به اصول ثابت است و هر جامعه‌ای که به این اصول توجه داشته باشد، می‌تواند زمینه پیشرفت را فراهم کند.

حجت الاسلام نوروزی گفت: وقتی فرهنگ اسلامی را بررسی کنیم، مشخص می‌شود که این فرهنگ دارای شاخص‌های متعددی است که می‌تواند به پیشرفت منجر شود.

وی افزود: فرهنگ اسلامی ظرفیت ذاتی برای پیشرفت دارد و این ظرفیت تنها زمانی عملیاتی خواهد شد که مردم یک جامعه و مسئولان آن برای تحقق آن تلاش کنند، در واقع، اگر این مسیر به‌درستی طی شود، پیشرفت امری قطعی خواهد بود.

فرهنگ اسلامی از ابعاد مختلف ایجابی و سلبی برخوردار است

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) ابراز کرد: فرهنگ اسلامی از ابعاد مختلف ایجابی و سلبی برخوردار است که در بعد ایجابی، بر مشارکت سیاسی مردم، پایه‌گذاری نظام سیاسی مردم‌محور، تحقق عدالت، ایجاد آزادی‌های مشروع و توجه به علم و معیشت تأکید می‌شود و همچنین در بخش سلبی، انزواطلبی و دنیاگریزی منفی کنار گذاشته می‌شود.

این استاد حوزه و دانشگاه یادآور شد: مجموعه این مؤلفه‌ها بدون شک شرایطی را فراهم می‌کند که توسعه از دل همین فرهنگ بجوشد و وقتی شاخص‌های فرهنگ اسلامی را با نگاه به مقوله پیشرفت بررسی کنیم، برخی از آن‌ها بنیادین و نتیجه‌محور هستند.

حجت الاسلام نوروزی ادامه داد: مؤلفه‌هایی مانند مقاومت، پایداری، استقلال، هویت مذهبی و اجتماعی، وحدت و انسجام در بافت اجتماعی فرهنگ دینی وجود دارند و توجه به این ابعاد بی‌تردید زمینه‌ساز پیشرفت خواهد شد.

وی با تأکید بر اهمیت فرهنگ اسلامی در دستیابی به پیشرفت، اظهار کرد: این مهم نتیجه وجود ظرفیت‌های منحصربه‌فردی است که در این فرهنگ ریشه دارد.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) تصریح کرد: فرهنگ‌های دیگر، از جمله آنهایی که دچار جمود و تحجر هستند، فاقد چنین ویژگی‌هایی بوده و تبعیت از آنها نمی‌تواند به پیشرفتی اساسی منجر شود.

حجت الاسلام نوروزی گفت: در بطن فرهنگ اسلامی الگوهایی مانند معنویت‌محوری، توجه توأمان به ابعاد مادی و معنوی، و تحقق عدالت واقعی به روشنی دیده می‌شود که این مولفه‌ها چیزی فراتر از معیارهای معمول در فرهنگ‌های مادی‌گرایانه هستند و الگوی جامعی برای توسعه انسان‌محور ارائه می‌دهند.

این استاد حوزه و دانشگاه همچنین به یکی از شاخص‌های کلیدی پیشرفت، یعنی استقلال، اشاره و عنوان کرد: یک جامعه با مختصات انقلاب اسلامی تنها زمانی می‌تواند مسیر پیشرفت را هموار کند که از این ویژگی برخوردار باشد.

وی بر اهمیت تلفیق استقلال با توسعه تأکید کرد و گفت: در جوامع مختلف مشاهده می‌شود کشورهایی که در زمان انقلاب خود، وضعیت پیشرفتی مشابه ایران داشته‌اند، در ادامه مسیر دچار وابستگی شده‌اند، در حالی که ایران توانسته است هویتی مستقل برای خود حفظ کند.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه به‌طور خاص به شرایط مصر بیان کرد: این کشور، همچون ایران دارای پیشینه تمدنی غنی است و در گذشته عضوی از بلوک شرق بوده است، اما برخلاف ایران، مصر در دوران انقلاب خود به سمت وابستگی سوق پیدا کرد و حتی با رژیم صهیونیستی قرارداد همکاری امضا کرد.

وی افزود: در کشور مصر این روند وابستگی چنان ادامه یافت که اکنون مصر هر ساله سه میلیارد دلار کمک اقتصادی از ایالات متحده دریافت می‌کند، در حالی که ایران از آغاز انقلاب اسلامی با شدیدترین تحریم‌ها مواجه شد؛ تحریم‌هایی که برخی از آنها فلج‌کننده بودند. با این حال، جمهوری اسلامی ایران نه تنها تسلیم نشد بلکه توانست جایگاه خود را حفظ کرده و در بسیاری از زمینه‌ها پیشرفت‌های قابل‌توجهی به دست آورد.

حجت الاسلام نوروزی با اشاره به مقایسه ظرفیت‌های فرهنگی و میزان پیشرفت کشورها اضافه کرد: پس از چهار دهه انقلاب اسلامی، ایران در بخش‌های مختلف جزو یک تا ده کشور برتر جهان در معیارهای گوناگون پیشرفت به حساب می‌آید.

موفقیت‌های انقلاب اسلامی عمدتاً در سایه حفظ استقلال حاصل شده است

وی با بیان اینکه این موفقیت‌ها عمدتاً در سایه حفظ استقلال حاصل شده است، افزود: استقلال فرهنگی یکی از مهم‌ترین ارکان این پیشرفت‌ها بوده است و نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت‌های کشور داشته است.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) یادآور شد: مقام معظم رهبری نیز در سخنرانی اخیر خود عنوان کردند که جمهوری اسلامی تنها کشوری است که آزادانه و بی‌هراس می‌تواند شعار مرگ بر آمریکا را سر دهد.

استاد حوزه و دانشگاه گفت: استقلال‌خواهی نه تنها بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ اسلامی است، بلکه نمودی واضح در هویت فردی و اجتماعی جامعه دارد. در سطح ملی، این استقلال به معنای دوری از اتکا به بیگانگان و تکیه بر توان داخلی است ضمن اینکه سازمان‌ها و نهادهای کشور باید سیاست‌های استقلال‌محور را با جدیت پیگیری کنند.

حجت الاسلام نوروزی اظهار کرد: استقلال‌خواهی نه تنها باعث تقویت هویت امت اسلامی در سطح منطقه شده بلکه در عرصه جهانی نیز موجب ایجاد هویت قدرتمند برای مستضعفان سراسر دنیا شده است و مقام معظم رهبری همچنین بر این موضوع تأکید دارند که هر جا به ارزش‌های اسلامی عمل شد، نتایج مثبتی نیز به دست آمد.

وی ادامه داد: این دیدگاه نشان‌دهنده کارآمدی اندیشه انقلاب اسلامی است، هرچند ایشان نیز به نواقص موجود اشاره کرده‌اند. برخی لایه‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری همچنان متأثر از تفکرات لیبرال هستند که با اصل استقلال در تضاد است.

حجت الاسلام نوروزی همچنین تأکید کرد: مبنای تفکر جمهوری اسلامی بر پایه اسلام استوار است؛ مسیری که اهداف بلندی را دنبال می‌کند.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: هرچند در برخی زمینه‌ها حرکت شایسته‌ای به سمت قله‌های پیشرفت دیده می‌شود، اما شتاب لازم برای دستیابی به این اهداف گاه به دلیل ضعف‌های مدیریتی و پشتوانه‌های ناکافی، کمتر از حد انتظار است.

حجت‌الاسلام نوروزی بیان کرد: ورود انقلاب اسلامی به موضوع هسته‌ای ناشی از برخورداری از استقلال بوده است، چرا که حکومتی که وابستگی به دیگران داشته باشد، نمی‌تواند استقلال واقعی را تجربه کند.

استاد حوزه و دانشگاه گفت: غرب، بر اساس رویکردهای استعماری و فرهنگ سلطه‌جویانه خود، به‌ویژه پس از جنگ جهانی دوم، تلاش کرده تا معیارها و شاخص‌های جهانی را طراحی و کشورها را بر اساس آن ارزیابی کند.

وی افزود: یکی از ضروریات استقلال این است که شاخص‌های موردنیاز در حوزه‌های مختلف را باید بر پایه آرمان‌ها و ارزش‌های اسلامی خودمان تعریف کنیم و از پذیرش چارچوب‌های غربی که بر مبنای فرهنگ آن‌ها طراحی شده، پرهیز کنیم.

حجت الاسلام نوروزی گفت: انقلاب اسلامی کوشید مفهوم استقلال را نه‌تنها در سطح نظری اسلامی، بلکه در بدنه اجتماعی نیز پیاده‌سازی کند و طراحی آن به گونه‌ای انجام شد که خدشه‌ای به باورهای بنیادین آن وارد نشود.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) ابراز کرد: ایران در حوزه حقوق بشر متهم است، اما این اتهامات بر اساس شاخص‌های غربی مطرح می‌شود و اگر این شاخص‌ها بر مبنای عقلانیت تدوین شوند، ایران و جبهه مقاومت می‌توانند پیشرو باشند.

وی با اشاره به ظرفیت‌های موجود در فرهنگ اسلامی بیان کرد: از ابتدای شکل‌گیری انقلاب، شاهد هجمه‌های گسترده سخت‌افزاری و نرم‌افزاری از سوی مجامع غربی بوده‌ایم و این روند همچنان ادامه دارد.

جهاد تبیین راهبردی کلیدی برای غلبه بر تهاجم رسانه‌ای است

استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: جهاد تبیین راهبردی کلیدی برای غلبه بر تهاجم رسانه‌ای است و این مفهوم در عمق فرهنگ انقلاب اسلامی ریشه دارد.

استاد حوزه و دانشگاه گفت: در دهه اخیر، با توسعه فناوری‌های صوتی و تصویری، شاهد موج گسترده‌ای از بمباران رسانه‌ای توسط غرب بوده‌ایم؛ مسئله‌ای که در جهان نمونه‌ای مشابه ندارد.

حجت الاسلام نوروزی تصریح کرد: گفتمان مستقل انقلاب اسلامی با تکیه بر ظرفیت‌های درونی خود چنان چالشی برای غرب ایجاد کرده که اثرات آن آشکار است.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) یادآور شد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در زمینه استقلال توسط رهبر انقلاب مطرح شده، مقابله با محصولات فرهنگی و رسانه‌ای غرب از طریق «جهاد تبیین» است.