آفرین امامی مدیر مجموعه جهانی کاخ گلستان به بهانه برگزاری همایش و افتتاح تالار مناسبات دول خارجه در عهد قاجار درباره ویژگی‌های موزه داری نوین در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: در موزه‌داری نوین، موزه‌ها صرفاً محلی برای نگهداری اشیا و آثار فرهنگی و تاریخی نیستند، موزه‌ها امروز واجد روایت هستند و درست مثل یک فیلم سینمایی، بنا به مأموریتی که دارند روایتی را پیگیری می‌کنند. اشیا موزه دیگر ثابت و فریز شده در تاریخ نیستند که فقط شامل مشخصاتی از شیء باشند، هر شیء تاریخی در دل خود روایت و داستانی دارد که با خوانش تازه می‌توان آن را به یک فیلم سینمایی یا سریال تبدیل کرد که مخاطبی که پیشتر هم اشیا را دیده باز هم می‌آید و در دل یک ماجرا و داستان دیگر و نقش آفرینی تازه، اشیا را دوباره تماشا می‌کند.

وی بیان کرد: این روایت جدید، مأموریت تازه‌ای را هم به موزه و هم به اشیای موزه می‌دهد که برای مخاطب تخصصی و پژوهشگر جذاب است و هم برای مخاطب عادی. حالا دیگر اشیای موزه هر کدام بخشی از این داستان تازه را کامل می‌کنند. از این رو نمایشگاه‌هایی که در موزه‌هایی با اشیای ثابت برگزار می‌شود چنین هدف و مأموریتی را دنبال می‌کنند. اینجاست که ممکن است یک نمایشگاه مدت زمان زیادی برای پژوهش نیاز داشته باشد.

امامی همچنین درباره ایجاد انگیزه برای بازدیدکنندگان موزه‌ها گفت: وقتی یک بازدید کننده موزه را تماشا می‌کند، شاید انگیزه‌ای برای تماشای دوباره نداشته باشد، برای ایجاد انگیزه دوباره و چندباره برای کسانی که یک موزه را دیده‌اند باید وقت بگذاریم و اشیا را از منظرهای گوناگون بازخوانی کنیم. یعنی اشیای موجود در موزه را برای نقش آفرینی تازه آماده کنیم و برای مخاطبان ایجاد انگیزه کنیم تا اشیایی را که قبلاً دیده‌اند حالا در یک روایت تازه دوباره تماشا کنند و فهم و دریافت تازه ای از دوره تاریخی مد نظر به دست بیاورند.

وی گفت: روایت‌های جدید در موزه‌داری نوین، همان نمایشگاه‌هایی هستند که به صورت موقت، دوره‌ای یا دائمی در موزه‌ها برگزار می‌شوند و در نمایشگاه‌های جدید در موزه‌ها اشیا جای خود را با هم عوض می‌کنند تا روایت‌های تازه‌ای را از دوره تاریخی به مخاطب عرضه کنند اگر یک موزه بتواند روایت‌های مکرری را برای مخاطب عرضه کند باعث می‌شود تا مخاطب مدام به آن موزه رجوع کند و انگیزه جدید پیدا می‌کند تا اشیا را دوباره ببیند و این کاری است که در این چند سال در کاخ گلستان با تالارها و اشیای کاخ انجام داده‌ایم تا برای مخاطبان تخصصی و عام کاخ گلستان ایجاد انگیزه کنیم.

وی عنوان کرد: خاطره‌ای که مخاطب در ذهن خود از یک شیء ثبت می‌کند صرفاً یک خاطره بصری نیست بلکه خاطره داستان وار و پژوهشی است که در ذهن بازدید کننده می‌ماند و بازدید کننده متوجه ایفای نقش شیء در روایت تاریخی می‌شود. حتی ممکن است اشیا تکراری در نمایشگاه‌ها باشد اما منظر روایی و پژوهشی آن متفاوت است. مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان در چند سال گذشته تلاش کرده تا موزه را از شیء محوری به روایت محوری تبدیل کند و برنامه‌هایی که در چند سال گذشته در کاخ گلستان برگزار شده نتیجه همفکری با پژوهشگران، کارشناسان و شخص معاون میراث فرهنگی و قائم مقام وزارتخانه، آقای دارابی بوده است که توصیه‌هایی به موزه‌ها کرده‌اند که موزه‌ها از رکود در بیاورند و به سمت روایت محوری بروند و داستان‌ها را در معرض دید قرار دهند و همچنین اداره کل موزه‌ها که در برگزاری این برنامه‌ها همراه کاخ گلستان بوده است.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان درباره همایش و افتتاح تالار مناسبات دول خارجه در عهد قاجار گفت: این همایش هم مانند دیگر برنامه‌های کاخ گلستان مبتنی بر پژوهش است که تیم پژوهشی درباره تک تک اشیا کار کردند و روایت‌های تازه ای را با موضوع مورد نظر رأی اشیا ل تعریف کردند و بازدید کنندگان بعد از تماشای حوضخانه و اشیایی که با روایت تازه در این مکان قرار گرفته است سواد تاریخی بیشتری پیدا می‌کنند. اطلاعاتی که به آنها منتقل می‌شود اطلاعات اشیا ساده نیست و قرار نیست که از زیبایی ظاهری اشیا لذت ببرند آنها بخشی از تاریخ را با خود می‌برند. بی‌شک افتتاح یک فضای جدید با یک روایت جدید بر تعداد بازدیدکنندگان می‌افزاید و نوع بازدیدکنندگان هم تغییر می‌کند. ما به دنبال این نیستیم که در مجموعه میراث کاخ جهان کاخ گلستان فقط پژوهشگران بیایند و بازدید کنند ما سعی می‌کنیم در این مجموعه مخاطبمان عام باشد و به مخاطب عام اطلاعات تاریخی بدهیم و بر سواد تاریخی جامعه کمک کنیم. دسته‌ای از بازدیدکنندگان ما بازدید کنندگان خاص هستند و با مطالعاتی که بر اشیای اینجا انجام می‌دهند می‌آیند و به سواد جامعه اضافه می‌کنند.

وی تصریح کرد: کار اصلی ما در واقع این است که همه گروه‌های سنی در نظر گرفته شود از این رو زبانی که با بازدیدکنندگان صحبت می‌شود زبان همگانی است و همه سلیقه‌ها را در نظر می‌گیرد. اگر عنوان تالار برای حوضخانه در نظر گرفته شده است به معنای بنایی نیست بلکه منظور از تالار مانند تالار گفتمان است. ما کاری به معنای بنایی آن نداریم و اجازه نداریم که هویت بناها را تغییر دهیم و اگر اسنادی برای هویت یابی اولیه یک بنا نداریم سعی می‌کنیم بر اساس پژوهش‌ها هویت تازه برای آن تعریف کنیم و محتوای آموزشی داشته باشیم. پیوست افتتاح این تالار، همایش و سخنرانی‌هاست که همایشی علمی و تخصصی است که با حضور پژوهشگران تاریخ و علوم سیاسی و فرهنگ انجام می‌شود و این پیوست مهمی برای افتتاح تالار خواهد بود. برگزاری این همایش موجب می‌شود تا بازدید کنندگان دریابند که پشتوانه علمی و پژوهشی پشت انتخاب این آثار وجود دارد و این روایت مبتنی بر پژوهش است. ما با برگزاری این همایش روح اشیا را از جسمشان خارج می‌کنیم و تا وقتی که روح اشیا از جسمشان خارج نشود دریافت‌های درست اتفاق نمی‌افتد.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان در پایان با اشاره به هدف کاخ گلستان در جذب عموم مردم جامعه با گشایش در ورودی تکیه دولت، گفت: بازگشایی در تکیه دولت در جنوب کاخ گلستان و باب عالی در شرق کاخ گلستان که به عنوان ورودی شمس العماره هم شناخته می‌شود نشان دهنده این است که تمام تلاش خود را کرده‌ایم تا علاوه بر ورودی میدان ارگ که ورودی همیشگی بوده است ارتباط کاخ گلستان را با بافت شهری برقرار کنیم. هدف ما از این بازگشایی این است که بازدید کننده عام که برای خرید به منطقه آمده است با باز بودن این درها وارد محیط کاخ گلستان شود.