به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، برداشت سیب‌زمینی از مزارع جنوب کرمان در قالب طرح استمرار آغاز شده، اما این محصول امسال با چالش‌های بزرگی روبه‌رو بوده است و سرمازدگی شدید در فصل کشت، کاهش سطح زیر کشت نسبت به سال‌های گذشته، مهم‌ترین دغدغه‌های کشاورزان هستند.

به گفته احمد احمدپور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان، ۳۰ درصد از سطح زیر کشت سیب‌زمینی طرح استمرار، امسال به دلیل سرمازدگی از بین رفته است که این امر مستقیماً بر میزان تولید تأثیر خواهد گذاشت.

پیش‌بینی کاهش تولید و اثرات آن بر بازار

به گفته احمد احمدپور، رئیس جهاد کشاورزی جنوب کرمان پیش‌بینی می‌شود که حدود ۱۳۳ هزار تن سیب‌زمینی دراین منطقه تولید شود که در حال ورود به چرخه بازار است؛ اما با توجه به کاهش سطح زیر کشت و آسیب‌های ناشی از سرما، برخی کارشناسان معتقدند که این میزان تولید نمی‌تواند نیاز بازار را به طور کامل تأمین کند.

کشاورزان چه می‌گویند؟

در گفتگو با تعدادی از کشاورزان جنوب کرمان، ناامیدی و نگرانی از وضعیت کشت و بازار، به وضوح دیده می‌شود. بسیاری از آن‌ها به دلیل خسارات سال‌های گذشته، امسال سطح زیر کشت خود را کاهش داده و برخی نیز به کشت محصولات جایگزین روی آورده‌اند.

محمدرضا حسنی، یکی از کشاورزان شهرستان عنبرآباد ، می‌گوید: سال گذشته ضرر کردیم، قیمت‌ها افت کرد و هزینه تولیدمان درنیامد.

وی با بیان اینکه بسیاری از کشاورزان امسال تصمیم گرفتند به جای سیب‌زمینی، پیاز بکارند می‌افزاید: امسال که میزان تولید کمتر شده، قیمت سیب‌زمینی در بازار بالا رفته و حالا مصرف‌کنندگان تحت فشار هستند.

کاهش قیمت در سال گذشته، تغییر الگوی کشت در سال جاری

سال گذشته کشاورزان جنوب کرمان به دلیل افت شدید قیمت سیب‌زمینی، ضررهای سنگینی را متحمل شدند. این موضوع باعث شد که امسال بسیاری از آن‌ها به جای سیب‌زمینی، محصولاتی مانند پیاز را جایگزین کنند.

حسین ناصری، کشاورز دیگری از کهنوج می‌گوید: سال گذشته سیب‌زمینی‌کاران سودی نبردند، قیمت‌ها آن‌قدر پایین آمد که محصول را زیر خاک کردند.

وی می‌افزاید: امسال کمتر کسی ریسک کرد و دوباره سیب‌زمینی کاشت که همین باعث شد که حالا بازار با کاهش عرضه مواجه شود و قیمت‌ها بالا برود.

افزایش قیمت سیب‌زمینی در بازار کرمان

هم‌زمان با کاهش سطح زیر کشت و سرمازدگی محصولات، قیمت سیب‌زمینی در کرمان افزایش یافته و به ۴۸ هزار تومان در هر کیلوگرم رسیده است. این افزایش قیمت در حالی رخ داده که کشاورزان در ماه‌های گذشته، نگران فروش محصول خود بودند.

علی رستمی، کشاورز اهل رودبار جنوب، در این باره می‌گوید: قیمت بذر، کود، سوخت، کارگر، همه چیز بالا رفته، اما وقتی برداشت می‌کنیم، هیچ تضمینی برای فروش با قیمت مناسب نداریم.

وی ادامه می‌دهد: پارسال محصول را زیر قیمت فروختیم، امسال کمتر کاشتیم، حالا قیمت‌ها بالا رفته ولی معلوم نیست سال آینده باز هم دچار افت قیمت شویم یا نه.

لزوم برنامه‌ریزی برای تنظیم بازار و جلوگیری از ضرر کشاورزان

یکی از چالش‌های اصلی کشاورزان، نبود برنامه‌ریزی مشخص برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی است. نوسانات قیمت باعث شده که کشاورزان در هر فصل، تصمیم‌های متفاوتی درباره سطح زیر کشت بگیرند که این امر، بازار را دچار عدم تعادل و ناپایداری کرده است.

محمود کریمی، کشاورز کهنوجی، در این خصوص می‌گوید: سال‌های قبل هم این وعده‌ها داده شد، اما در عمل اتفاق خاصی نیفتاد.

وی می‌افزاید: کشاورزان از جیب خودشان هزینه می‌کنند، اگر حمایت نشوند، سال آینده دوباره با کاهش تولید مواجه می‌شویم و همین چرخه ادامه پیدا می‌کند.

سرمازدگی؛ عاملی غیرمنتظره که خسارت‌ها را افزایش داد

کاهش تولید سیب زمینی امسال تنها به تغییر الگوی کشت مربوط نمی‌شود، بلکه سرمازدگی شدیدی که در فصل پاییز رخ داد، موجب از بین رفتن ۳۰ درصد از مزارع سیب‌زمینی طرح استمرار شد و این اتفاق باعث شد که میزان تولید از سطح پیش‌بینی‌شده پایین‌تر بیاید.

یوسف برزگر، کارشناس کشاورزی جنوب کرمان در این باره می‌گوید: تغییرات اقلیمی و کاهش دمای ناگهانی باعث شد که بسیاری از مزارع سیب‌زمینی خسارت ببینند.

وی معتقد است: متأسفانه پیش‌بینی‌های هواشناسی نیز آن‌طور که باید به کشاورزان اطلاع‌رسانی نکرد و در نتیجه بسیاری از آن‌ها نتوانستند از محصول خود محافظت کنند.

وی می‌افزاید:: بسیاری از زمین‌های کشاورزی بیمه نیستند و خسارت‌ها نیز بسیار سنگین است.

برزگر، تصریح می‌کند: اکثر کشاورزان به دلیل افت قیمت سیب زمینی در سال گذشته در سال جاری پیاز کاشته اند و به نظر می‌رسد در سال جاری اتفاق سال قبل و افت قیمت روی می‌دهد، اما این بار در زمینه محصول پیاز افت قیمت داریم.

آینده کشت سیب‌زمینی در جنوب کرمان؛ چالش‌ها و راهکارها

با وجود تمام مشکلات، کشاورزان جنوب استان کرمان همچنان به تولید و ادامه فعالیت در این بخش امیدوارند؛ اما برای تضمین پایداری تولید و جلوگیری از بحران‌های مشابه در آینده، چند راهکار اساسی همچون حمایت دولت از کشاورزان در برابر نوسانات قیمت، خرید تضمینی محصولات کشاورزی با قیمت عادلانه، ایجاد زیرساخت‌های صادراتی برای محصولات مازاد، نظارت بر بازار برای جلوگیری از دلال‌بازی و کاهش نوسانات قیمتی، مدیریت بهتر ریسک‌های اقلیمی، توسعه سیستم‌های پیش‌بینی و هشدار سریع برای سرمازدگی، آموزش کشاورزان در خصوص روش‌های مقاوم‌سازی محصولات در برابر تغییرات جوی، اصلاح سیاست‌های کشت و برنامه‌ریزی بلندمدت، تدوین سیاست‌های پایدار برای کنترل سطح زیر کشت محصولات، ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا با توجه به نیاز بازار باید مورد توجه قرار گیرد.

کشاورزان جنوب کرمان در سال جاری با چالش‌های متعددی از جمله کاهش قیمت در سال گذشته، تغییر الگوی کشت، سرمازدگی گسترده و نوسانات قیمت در بازار مواجه بوده‌اند. بسیاری از آن‌ها به دلیل ضررهای سال‌های گذشته، امسال از کشت سیب‌زمینی صرف‌نظر کرده و به محصولات جایگزین روی آوردند. در عین حال، سرمازدگی ۳۰ درصد از مزارع طرح استمرار را از بین برده و این امر تأثیر قابل‌توجهی بر میزان تولید گذاشته است.

افزایش قیمت سیب‌زمینی در بازار، بار دیگر نشان داد که نبود برنامه‌ریزی دقیق برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی، می‌تواند منجر به بحران‌های دوره‌ای شود.

در این شرایط، حمایت از کشاورزان، مدیریت بهتر ریسک‌های اقلیمی و اصلاح سیاست‌های کشت، می‌تواند از تکرار این مشکلات در سال‌های آینده جلوگیری کند./منبع مهر