به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد، جمعیت کشور رو به پیری می‌رود و زنگ خطر ناترازی سنی در هرم جمعیتی، به صدا درآمده است. حرکت به سمت توازن، نیازمند رویکردهای اصلاحی کمی و کیفی در این حوزه است، اما سیاست‌های دولتی در ایران برای تشویق فرزندآوری در شرایطی که با بحران پیری جمعیت روبه‌رو هستیم، عمدتا بر ارایه مشوق‌های مالی و کمک‌های نقدی به طبقات فرودست تمرکز کرده است.

درحالی که این سیاست‌ها ممکن است در بلندمدت، به کاهش کیفیت نسل‌های آینده منجر شود. دلیل این امر این است که تمرکز مشوق‌ها بر طبقات پایین‌تر جامعه که خود از مشکلات اقتصادی و اجتماعی رنج می‌برند- به افزایش تعداد افراد در این گروه‌ها خواهد انجامید.

بدون آنکه امکان تامین نیازهای اساسی این افراد از قبیل آموزش، بهداشت و تغذیه فراهم شود. توماس رابرت مالتوس، اقتصاددان و جمعیت‌شناس، نگران تداوم میراث توسعه‌نیافتگی در جوامع فقیر به دلیل سیاست‌های جمعیتی نادرست بود که نگرانی‌های او، در ایران امروز نیز قابل تامل است.

جمعیت‌شناسان معتقدند که برای حل بحران پیری جمعیت، سیاست‌های دولتی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که به طبقات متوسط و مرفه نیز انگیزه‌های لازم برای فرزندآوری بدهند. طبقات متوسط و مرفه از نظر اقتصادی شرایط بهتری دارند و در صورتی که انگیزه‌های مناسب برای فرزندآوری در این گروه‌ها ایجاد شود، می‌توانند به حفظ توازن جمعیتی کمک کنند و در عین حال از نظر کیفیت زندگی، نسل‌های آینده را به سطح بالاتری از آموزش، بهداشت و رفاه برسانند. این درحالی است که اگر سیاست‌ها فقط بر طبقات فرودست متمرکز باشند، ممکن است در بلندمدت به افزایش جمعیت بدون کیفیت و در نتیجه فشار بیشتر بر منابع کشور منجر شود.

دولت‌ها باید سیاست‌هایی را ایجاد کنند که در کنار مشوق‌های مالی، شرایط عمومی زندگی خانواده‌ها را بهبود بخشد. این شرایط شامل دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی با کیفیت، تسهیلات اشتغال برای زنان و حمایت‌های اجتماعی است، به ‌ویژه، زنان شاغل و خانواده‌ها باید شرایطی پیدا کنند که در آن بتوانند همزمان با تامین نیازهای اقتصادی خود، به پرورش نسل‌های جدید با کیفیت بپردازند.

به عبارت دیگر، سیاست‌های جمعیتی باید بر کیفیت زندگی خانواده‌ها و امکاناتی که دراختیار دارند، تمرکز کنند و نه فقط بر آمارهای کمی و تعداد فرزندآوری. همچنین پیشنهاد می‌شود که دولت‌ها به‌ جای صرفا اعطای یارانه‌های مالی، سیاست‌های جامع‌تری را اتخاذ کنند که شامل تسهیلات بهداشتی، آموزشی و مسکن باشد. این اقدامات انگیزه‌های بیشتری برای فرزندآوری در طبقات مختلف اجتماعی فراهم کرده و به‌ طور همزمان به ارتقای کیفیت زندگی خانواده‌ها و نسل‌های آینده کمک می‌کند.

درنهایت، برای حل بحران پیری جمعیت در ایران باید سیاست‌های جمعیتی به‌ گونه‌ای اصلاح شوند که از همه طبقات اجتماعی حمایت کنند و شرایط بهبود کیفیت زندگی در کنار افزایش نرخ باروری فراهم شود. این اصلاحات، به‌ طور موثر به حفظ توازن جمعیتی و کاهش فشارهای اجتماعی ناشی از بحران پیری منجر می‌شود.