سال گذشته برای توسعه گردشگری در جمهوری آذربایجان نیز سالی مهم بود و در بخش گردشگری ورودی، رشد تقریباً 26 درصدی ثبت شد که بیش از دو برابر میانگین جهانی است.

کارشناسان سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) بارها به موفقیت‌های این کشور در غلبه بر بحران در این بخش و همچنین به پیشبرد پلتفرم مشارکت برای توسعه بخش تفریحی مطابق با اهداف اقلیمی در COP29 اشاره کرده‌اند. اخیراً نیز در مادرید، توافقی برای برگزاری هفتاد و یکمین نشست کمیسیون منطقه‌ای اروپا در سازمان جهانی گردشگری در باکو در ماه ژوئن سال جاری امضا شد.

در گزارش اخیر سازمان جهانی گردشگری آمده که صنعت گردشگری بین‌المللی پس از بدترین بحران در تاریخ این بخش که ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا بود، 99 درصد بهبود یافته است.

به طور خاص، در سال 2024، حدود 1.4 میلیارد گردشگر در سطح جهان سفر کرده‌اند که 11 درصد یا 140 میلیون نفر بیشتر از سال 2023 است. درآمد ناشی از گردشگری جهانی نیز در سال 2024 رشد پایداری داشته است: بر اساس برآوردهای اولیه، گردشگران در مجموع 1.9 تریلیون دلار هزینه کرده‌اند، یعنی به طور متوسط هر گردشگر بیش از 1.3 هزار دلار برای سفر خود هزینه کرده است.

در سال گذشته، اروپا با 747 میلیون گردشگر به پربازدیدترین منطقه جهان تبدیل و 5 درصد رشد نسبت به سال 2023 را ثبت کرده است. خاورمیانه با 95 میلیون گردشگر، همچنان بالاترین نرخ رشد را در مقایسه با سال 2019 دارد: تعداد گردشگران بین‌المللی در سال 2024، 32 درصد بیشتر از دوران پیش از همه‌گیری است. پس از آن، آفریقا با 74 میلیون گردشگر (12 درصد افزایش نسبت به سال 2023) قرار دارد. در منطقه کارائیب و آمریکای مرکزی، گردشگری از آمار سال 2019 نیز فراتر رفته و در منطقه آسیا و اقیانوسیه که 316 میلیون گردشگر را به خود جذب کرده، رشد 33 درصدی نسبت به سال 2023 ثبت شده است.

سازمان جهانی گردشگری پیش‌بینی می‌کند که در صورت ادامه بهبود بخش گردشگری در کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه و همچنین رشد پایدار در بیشتر مناطق دیگر، از جمله آمریکای شمالی و جنوبی، تعداد گردشگران بین‌المللی در سال 2025، 3 تا 5 درصد افزایش یابد.

کارشناسان در زمینه گردشگری به عوامل منفی مانند بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی (اوکراین، خاورمیانه) و همچنین کمبود نیروی کار متخصص، افزایش هزینه‌های زندگی و تأثیر تورم بر گردشگری که باعث افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و اقامت در هتل‌ها می‌شود، اشاره می‌کنند.

رشد گردشگری در آذربایجان و میزبانی از نشست سازمان جهانی گردشگری

در حالی که گردشگری بین‌المللی در سال 2024 شاهد رشد 11 درصدی بود، جمهوری آذربایجان نیز در این زمینه موفقیت‌های چشمگیری داشته است. بخش گردشگری ورودی در آذربایجان رشد تقریباً 26 درصدی را ثبت کرده که بیش از دو برابر میانگین جهانی است.

بخش گردشگری آذربایجان که در دوران همه‌گیری کووید-19 دچار رکود شده بود، تنها در سال 2022 شاهد رشد مثبت در گردشگری ورودی بود و در سال 2023، تعداد گردشگران ورودی به 65 درصد از دوران پیش از همه‌گیری رسید.

سال گذشته، پیشرفت چشمگیری در این زمینه رخ داد: حدود 2.627 میلیون نفر از 196 کشور جهان از آذربایجان بازدید کردند که 25.9 درصد بیشتر از سال قبل است. بیشتر گردشگران از روسیه (27.8 درصد)، ترکیه (16.2 درصد) و هند (9.3 درصد) بودند. اگرچه در سال 2024 تعداد گردشگران به رکورد سال 2019 (3.2 میلیون نفر) نرسید، اما بخش گردشگری آذربایجان توانست 80 درصد از آمار دوران پیش از بحران را جبران کند.

در مدت‌زمان نسبتاً کوتاهی، آذربایجان موفق به ایجاد یک صنعت گردشگری توسعه یافته شده است. این کشور از نظر تعداد هتل‌های پنج ستاره متعلق به برندهای معروف، مناطق تفریحی و رستوران‌های لوکس، استراحتگاه‌های کوهستانی و آب‌درمانی و همچنین تعداد فرودگاه‌های مدرن در مناطق مختلف، یکی از کشورهای پیشرو در منطقه دریای خزر است.

امروزه، شرکتهای دولتی این کشور مانند «آژانس دولتی گردشگری آذربایجان» و «دفتر گردشگری» به طور فعال در حال معرفی جاذبه‌های گردشگری آذربایجان در کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS)، اروپا، آسیا و خاورمیانه هستند و این موضوع باعث رشد چشمگیر گردشگری این کشور در سال‌های اخیر شده است. بر اساس پیش‌بینی «آژانس دولتی گردشگری آذربایجان»، در میان‌مدت، تعداد گردشگران ورودی به 4 میلیون نفر و تعداد گردشگران داخلی به 6 میلیون نفر خواهد رسید.