به گزارش سلامت نیوز به نقل از تسنیم،آلودگی هوا یکی از بزرگترین تهدیدهای بهداشتی در ایران، بهویژه در کلانشهرهایی همچون تهران است. این مشکل نهتنها سبب بروز بیماریهای تنفسی و قلبی میشود، بلکه در درازمدت به مرگهای ناشی از سرطان و سکتههای مغزی نیز منجر میشود. وزیر بهداشت در جدیدترین اظهارنظر خود اعلام کرد که در سال ۱۴۰۲، بیش از ۵۰ هزار نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست دادهاند و خسارتهای اقتصادی ناشی از این بحران به حدود ۲۰ میلیارد دلار رسیده است. این آمار در مقایسه با مرگهای ناشی از تصادفات رانندگی که حدود ۲۰ هزار نفر است، تفاوت قابل توجهی دارد.
علت اصلی این مرگها: خودروهای داخلی و آلایندهها
یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا در ایران، خودروهای داخلی هستند که به دلیل مصرف سوخت بالا و استانداردهای پایین آلایندگی، سهم زیادی در تولید گازهای سمی و ذرات معلق دارند. این خودروها که بیش از ۷۰ درصد آلودگی هوای کلانشهرها را تشکیل میدهند، موجب بروز بیماریهای قلبی، تنفسی و حتی سرطانها میشوند. خودروهای فرسوده، که اغلب در ایران مورد استفاده قرار میگیرند، بهویژه در این زمینه نقش مهمی دارند.
تحقیقات نشان میدهند که به ازای هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق هوا (PM2.5)، خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی و تنفسی به میزان قابل توجهی افزایش مییابد. این موضوع باعث میشود که بحران آلودگی هوا نهتنها در سطح بهداشت عمومی بلکه در سطح اقتصادی کشور نیز تهدید بزرگی به شمار آید.
تصادفات رانندگی؛ تهدید همیشهجا در جادهها
در حالی که آلودگی هوا به طور غیرمستقیم سلامت انسانها را تهدید میکند، تصادفات رانندگی بهطور مستقیم جان افراد را میگیرند. ایمنی پایین خودروها، جادههای نامناسب و رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی، همگی عواملی هستند که باعث افزایش تصادفات در ایران میشوند. بر اساس آمار، در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۰ هزار نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست دادند. این در حالی است که آلودگی هوا همچنان به عنوان یکی از عوامل اصلی مرگومیر بهطور جدی نادیده گرفته میشود.
چه راهحلهایی برای مقابله با این بحرانها وجود دارد؟
برای کاهش مرگومیرهای ناشی از آلودگی هوا و تصادفات رانندگی، اصلاحات اساسی در چند بخش ضروری به نظر میرسد. نخستین گام، ارتقای استانداردهای خودروهای داخلی است. خودروهایی که هم از نظر ایمنی و هم از نظر آلایندگی باید بهطور جدی بهبود یابند. در این زمینه، توسعه خودروهای برقی و پاک، افزایش معاینه فنی خودروها و کاهش مصرف سوخت از جمله اقداماتی هستند که میتوانند تاثیر مثبتی در کاهش آلودگی هوا داشته باشند.
علاوه بر این، بهبود حملونقل عمومی و استفاده از وسایل نقلیه عمومی کممصرف و پاک نظیر اتوبوسهای برقی، میتواند در کاهش ترافیک و آلودگی هوا تاثیر زیادی داشته باشد. ایجاد زیرساختهای حملونقل عمومی کارآمد و تشویق مردم به استفاده از این سیستمها، گامی مهم در کاهش آلایندهها و تصادفات خواهد بود.
بحران پنهان آلودگی هوا و ضرورت اقدام فوری
آلودگی هوا و تصادفات رانندگی هر دو از بزرگترین بحرانهای بهداشتی و اجتماعی ایران هستند که در سالهای اخیر بسیاری از جانهای انسانها را گرفتهاند. اما آمارهای جدید نشان میدهد که آلودگی هوا بهعنوان یک قاتل خاموش، جانهای بیشتری میگیرد و نیازمند توجه بیشتری است. بحرانهای ناشی از آلودگی هوا، نه تنها سلامتی انسانها را تهدید میکند، بلکه بار اقتصادی و اجتماعی زیادی نیز بر دوش کشور میگذارد. بنابراین، دولت و مسئولین باید اقداماتی جدی برای کاهش آلودگی هوا، بهبود ایمنی خودروها و توسعه حملونقل عمومی اتخاذ کنند تا این بحرانها کاهش یابند و جان افراد حفظ شود.