به گزارش سلامت نیوز گرفتگی عضلات پا به انقباضات ناگهانی، غیرارادی و شدید عضلانی اطلاق می‌شود که معمولا در نواحی ساق پا، بخش پایینی پا (از مچ پا به پایین) یا ران ایجاد می‌شود. این گرفتگی‌ها می‌توانند چند ثانیه یا حتی چند دقیقه طول بکشند و علاوه بر ایجاد درد شدید، ممکن است کیفیت خواب فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهند. در صورتی که گرفتگی عضلات پا رخ دهد، فرد معمولاً با خم کردن عضله، استفاده از گرما یا یخ و ماساژ دادن ناحیه مربوطه سعی می‌کند درد را تسکین دهد.

علت گرفتگی عضلات پا در خواب

علت گرفتگی عضلات پا در خواب می‌تواند از موارد ساده تا پیچیده متغیر باشد. برخی از گرفتگی‌ها بدون دلیل مشخصی رخ می‌دهند و به نام «ایدیوپاتیک» شناخته می‌شوند. با این حال، گرفتگی‌هایی که به دلیل مشکلات خاص ایجاد می‌شوند، به علت‌هایی مانند ترشحات عصبی غیر ارادی، محدودیت در خون‌رسانی، استرس، ورزش سنگین و یا وضعیت‌های خواب نامناسب بستگی دارند.

علاوه بر این، کمبود آب و مواد معدنی، فعالیت فیزیکی سنگین در طول روز، مشکلات عصبی، جریان خون ناکافی و بارداری از جمله عواملی هستند که می‌توانند منجر به گرفتگی عضلات پا در شب شوند. همچنین، برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی-عروقی، کم‌کاری تیروئید و کم‌خونی نیز می‌توانند این گرفتگی‌ها را به عنوان یکی از علائم خود به همراه داشته باشند.

چه کسانی بیشتر در معرض گرفتگی عضلات پا هستند؟

گرفتگی عضلات پا در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما با افزایش سن، احتمال وقوع این مشکل بیشتر می‌شود. این امر به دلیل کوتاه شدن طبیعی تاندون‌ها (بافت‌هایی که ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها متصل می‌کنند) در افراد مسن است. علاوه بر این، زنان باردار نیز به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی بدنشان بیشتر از سایر افراد در معرض گرفتگی‌های عضلانی قرار دارند. تحقیقات نشان داده‌اند که بیش از ۶۰ درصد از بزرگسالان و ۴۰ درصد از کودکان و نوجوانان شب‌ها دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوند.

گرفتگی عضلات پا یا سندرم پای بی‌قرار؟

اگرچه گرفتگی عضلات پا و سندرم پای بی‌قرار هر دو به طور معمول در شب و هنگام استراحت اتفاق می‌افتند، اما تفاوت‌های مهمی میان این دو وجود دارد. سندرم پای بی‌قرار باعث ایجاد دردهای شدید نمی‌شود و بیشتر با احساس بی‌قراری و نیاز به حرکت پاها همراه است. برای رفع این مشکل کافی است که فرد پاهای خود را به آرامی حرکت دهد. در حالی که گرفتگی عضلات پا معمولاً با دردهای شدید و انقباضات ناگهانی همراه است که به مدت زمان طولانی‌تری ادامه پیدا می‌کند.

آیا گرفتگی عضلات پا نیاز به نگرانی دارد؟

در بیشتر موارد، گرفتگی‌های عضلات پا مشکل جدی نیستند و به سادگی با اقدامات خانگی مانند ماساژ، گرما یا کشش عضلانی برطرف می‌شوند. با این حال، اگر گرفتگی‌های عضلانی به طور مکرر رخ دهند یا با علائم دیگری مانند دردهای شدید، تورم، یا اختلال در حرکت همراه باشند، می‌بایست به پزشک مراجعه کرد. در این موارد، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر برای تشخیص بیماری‌های زمینه‌ای وجود داشته باشد.

چطور می‌توان از گرفتگی عضلات پا جلوگیری کرد؟

برای پیشگیری از گرفتگی‌های عضلانی، بهتر است به نکات زیر توجه کنید:

1. آبرسانی مناسب: کمبود آب در بدن می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود، پس بهتر است آب کافی بنوشید.
2. رژیم غذایی متعادل: مصرف مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم و منیزیم می‌تواند به کاهش گرفتگی عضلات کمک کند.
3. ورزش منظم: انجام ورزش‌های کششی و تقویتی به تقویت عضلات و جلوگیری از گرفتگی‌های شبانه کمک می‌کند.
4. وضعیت خواب صحیح: خوابیدن در وضعیت مناسب و استفاده از بالشت‌های حمایتی برای پاها می‌تواند به کاهش خطر گرفتگی عضلات کمک کند.

گرفتگی عضلات پا مشکلی رایج است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. اگرچه در بسیاری از موارد این مشکل موقتی و بی‌ضرر است، اما در صورت تکرار مداوم یا همراه با علائم نگران‌کننده، مشورت با پزشک توصیه می‌شود. با رعایت نکات پیشگیرانه، می‌توان از وقوع این گرفتگی‌ها جلوگیری کرد و کیفیت خواب و زندگی را بهبود بخشید.

منبع: clevelandclinic