به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،سکوهای آنلاین توزیع دارو، به عنوان یکی از نوآوریهای مهم در عرصه سلامت دیجیتال، میتوانند تحول بزرگی در نحوه دسترسی مردم به دارو ایجاد کنند و موجب شفافیت بیشتر در عرضه داروها شوند. اما در ایران، این پلتفرمها با چالشهای حقوقی و اختلاف نظرهای میان دستگاههای مختلف دولتی روبهرو هستند که مانع از توسعه سریع آنها میشود.
علیرضا بهرامی، کارشناس اقتصاد دیجیتال در حوزه سلامت، در گفتوگویی با ایسنا، درباره مشکلات موجود در خصوص توزیع دارو از طریق سکوهای آنلاین توضیح داد. وی اشاره کرد که اخیراً معاونت حقوقی ریاستجمهوری به موضوع فعالیت سکوهای آنلاین دارو وارد شده و ابلاغیهای برای سازمان غذا و دارو صادر کرده است. این ابلاغیه خواستار اصلاح دستورالعملها و شیوهنامههای این سازمان برای صدور مجوزهای فعالیت این پلتفرمها است.
بهرامی توضیح داد که وزارت بهداشت در اردیبهشت ماه سال جاری دستورالعملی برای عرضه و حمل دارو از طریق سکوهای آنلاین صادر کرده بود که طبق آن، این دستورالعمل ابتدا به صورت آزمایشی در برخی استانها اجرا شد و سپس در مرداد ماه همان سال در سامانه ملی قوانین بارگذاری شد. پس از آن، سازمان غذا و دارو ضابطه فنی تکمیلی را برای این دستورالعمل ارائه داد.
طبق این دستورالعمل، مجوز فعالیت سکوهای آنلاین دارو باید از طریق سازمان نظام صنفی رایانهای یا اتحادیه کسبوکارهای مجازی صادر میشد، اما به موجب مصوبه جدید سازمان غذا و دارو، این مجوز باید در کارگروهی متشکل از مدیران کل و رئیس سازمان غذا و دارو صادر شود. این تفاوتهای دیدگاهی بین وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو باعث پیچیدگیهای قانونی در راهاندازی سکوهای آنلاین دارو شده است.
کارشناس اقتصاد دیجیتال سلامت در ادامه تصریح کرد که معاونت حقوقی ریاستجمهوری وارد این موضوع شده و اعلام کرده است که مصوبه سازمان غذا و دارو با مصوبات قبلی مغایرت دارد و باید اصلاح شود. وی تاکید کرد که به منظور تسهیل فرآیند صدور مجوز، این پلتفرمها باید به صورت الکترونیکی و از طریق درگاه ملی مجوزها مجاز به فعالیت شوند.
بهرامی در مورد نگرانیهای موجود درباره فعالیت این سکوها نیز توضیح داد که هیچ نهادی با فعالیت این پلتفرمها مخالفت نکرده است. اختلافات تنها در نحوه راهاندازی و شیوههای قانونی صدور مجوزها است. او همچنین اشاره کرد که کمیسیون اصل 90 پیشتر پیگیر این موضوع بوده و از وزیر بهداشت خواسته است که دستورالعملهای جدید سازمان غذا و دارو را اصلاح کند.
وی در ادامه مزایای این سکوها در حوزه سلامت را مورد بررسی قرار داد. بهرامی تاکید کرد که این پلتفرمها قرار نیست جای داروخانهها را بگیرند، بلکه به عنوان ابزارهایی مکمل برای تسهیل دسترسی مردم به دارو عمل میکنند. همچنین این سکوها میتوانند شفافیت در قیمتها و اطلاعات دارویی را فراهم کرده و در نهایت نظارت بهتری بر فرآیند عرضه داروها ایجاد کنند.
یکی از مهمترین مزایای این پلتفرمها، نظارت بر عرضه داروهای بدون نسخه است که میتواند در مبارزه با فروش داروهای ممنوعه در شبکههای اجتماعی مؤثر واقع شود. بهرامی توضیح داد که سکوهای آنلاین میتوانند مانع از فروش داروهایی شوند که تحت نظارت و تجویز پزشک قرار نگرفتهاند.
وی همچنین به مشکلات رایج بیماران در پیدا کردن داروهایی که ممکن است در داروخانههای مختلف موجود نباشند اشاره کرد. به گفته بهرامی، این پلتفرمها میتوانند به بیماران کمک کنند تا داروخانههایی را پیدا کنند که داروهای مورد نیاز آنها را موجود دارند، حتی اگر این داروها در داروخانههای محلی یا داروخانههای طرف قرارداد با بیمه بیمار موجود نباشند.
طبق آییننامه حمایت از تولید دانشبنیان در حوزه سلامت، وزارت بهداشت و وزارت ارتباطات موظف شدهاند که زمینههای لازم برای عملیاتیشدن توزیع دارو از طریق سکوهای آنلاین را فراهم کنند. این آییننامه به تصویب هیات وزیران رسیده و طبق تبصره دو ماده هشت آن، وزارت بهداشت باید دستورالعملهای مربوطه را ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ تدوین و به مرحله اجرا برساند.
سکوهای آنلاین توزیع دارو، با استفاده از فناوریهای دیجیتال، قابلیتهایی نظیر دسترسی آسانتر به داروها، صرفهجویی در زمان، شفافیت در قیمتها و ارائه اطلاعات دقیق دارویی را فراهم کردهاند. با این حال، فعالان این حوزه همچنان در انتظار حل مشکلات قانونی و کسب مجوزهای رسمی از سازمان غذا و دارو هستند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند و خدمات بهتری را به مردم ارائه کنند.