به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، در هفتههای اخیر، چین با یک عفونت تنفسی شبیه آنفلوانزا مواجه شده که عامل آن «متاپنومو» ویروس انسانی یا Hmpv است و علائمی چون سرفه، تب، گرفتگی یا آبریزش بینی و تنگی نفس دارد. تصاویری هم در رسانههای اجتماعی منتشر شد که نشان میدهد بیمارستانهای چین مملو از افرادی است که ظاهراً به این بیماری دچار شدهاند. انتشار این ویدیو، هراس پاندمی کرونا و ترس از ایجاد یک همهگیری دیگر را برای مردم زنده کرده است. به گفته متخصصان عفونی، Hmpv یک ویروس شناخته شده است که در سال 2001 شیوع پیدا کرد. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، اکثر موارد این بیماری خفیف بوده و علائمی مشابه سرماخوردگی دارند اما در برخی موارد ممکن است تبدیل به برونشیت یا ذاتالریه شوند.
هیچ پاندمی از ویروس جدید
گزارش نشده است
این روزها ویروس Hmpv سرتیتر خبرهای حوزه سلامت شده و گمانهزنیهای بسیاری در مورد انتقال آن از چین به ایران صورت گرفته اگرچه بنابر اعلام مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این ویروس در بین ویروسهای مورد آزمایش در صدر عفونتهای تنفسی کشور است، ولی افزایش غیرعادی موارد تشخیصی آن دیده نشده است. اما نگرانی همچنان میان مردم به علت تکرار خاطرات سال 1398 و ویروس کووید19 وجود دارد.
در همین خصوص دکتر قباد مرادی سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در خصوص روند عفونتهای حاد تنفسی در نیم کره شمالی در این ایام سال میگوید: «در بسیاری از کشورهای نیمکره شمالی، روند عفونتهای حاد تنفسی در این زمان از سال افزایش مییابد که این افزایش معمولاً ناشی از اپیدمیهای فصلی پاتوژنهای تنفسی مانند آنفلوانزای فصلی، ویروس سنسیشیال تنفسی(rsv) و سایر ویروسهای تنفسی رایج از جمله متاپنومو ویروس انسانی است. بسیاری از کشورها نظارت روتین برای عفونتهای حاد تنفسی و پاتوژنهای تنفسی رایج را انجام میدهند. همچنین، در برخی از کشورها در نیمکره شمالی معتدل، میزان بیماری شبه آنفلوانزا (ILI) یا عفونت حاد تنفسی (ARI) در هفتههای اخیر افزایش یافته و به دنبال روندهای معمول فصلی، بالاتر از سطح پایه است به طوری که میزان آنفلوانزای فصلی در بسیاری از کشورهای نیمکره شمالی افزایش یافته است.»
وی با اشاره به ویروس جدیدی که در چین شیوع پیدا کرده و گمانهزنیها در رابطه به ورود این ویروس به ایران اینگونه توضیح میدهد: «اخیراً، با مطرح شدن افزایش مراجعات بیمارستانی در چین، ویروس Hmpv مورد توجه قرار گرفته است. متاپنومو یک ویروس تنفسی رایج است که در بسیاری از کشورها از زمستان تا بهار در گردش بوده، اگرچه همه کشورها به طور معمول دادههای مربوط به روند Hmpv را آزمایش و منتشر نمیکنند اما در برخی از موارد ، مبتلایان به دلیل برونشیت یا پنومونی در بیمارستان بستری میشوند که اکثر افراد مبتلا به Hmpv علائم خفیف تنفسی فوقانی مشابه سرماخوردگی دارند و پس از چند روز بهبود مییابند.»
دکتر مرادی در خصوص دادههای منتشر شده توسط چین میگوید: «عفونتهای حاد تنفسی در هفتههای اخیر افزایش یافته و تشخیص آنفلوانزای فصلی، رینو ویروس، RSV و Hmpv بویژه در استانهای شمالی چین نیز زیاد شده است. در چین، آنفلوانزا شایعترین پاتوژن تنفسی است که در حال حاضر افراد مبتلا به عفونتهای حاد تنفسی را تحت تأثیر قرار میدهد. سازمان بهداشت جهانی با مقامات بهداشتی چین در تماس است و هیچ گزارشی از الگوی شیوع غیرعادی دریافت نکرده است. مقامات چینی نیز گزارش دادهاند که سیستم مراقبتهای بهداشتی تحت تأثیر قرار نگرفته و هیچ اعلامیه اضطراری یا پاسخی برای آن انجام نشده است. WHO به نظارت بر بیماریهای تنفسی در سطوح جهانی، منطقهای و کشوری از طریق سیستمهای نظارت مشترک ادامه میدهد.»
به گفته سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، میزان گزارش شده عفونتهای تنفسی حاد در چین، از جمله این ویروس جدید، در محدوده مورد انتظار برای فصل زمستان است و هیچ الگوی شیوع غیرمعمولی گزارش نشده است. مقامات چینی تأیید کردهاند که سیستم مراقبتهای بهداشتی تحت فشار نبوده و بار بیمارستانها در حال حاضر کمتر از این زمان در سال گذشته است،همچنین هیچ اعلامیه اضطراری نیز وجود نداشته است.
بیماری تنفسی تازه
به صورت روزانه رصد میشود
شیوع بیماریهای تنفسی همیشه در نیمه دوم سال در کشورما وجود داشته، اما این روزها با توجه به گردش ویروس تازه در چین نگرانیها از ورود این بیماری به کشور تشدید شده است. در همین زمینه، دکتر محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت در پاسخ به برخی نگرانیها در زمینه ورود این ویروس به کشور به رسانهها میگوید: «ویروسی که در چین مطرح است را مرتب در آزمایشگاهها بررسی کردهایم و آزمایشهای مکرری به صورت روزانه در حال انجام است و تاکنون نیز هیچ موردی از این بیماری در ایران یافت نشده است.» در همین رابطه، دکتر حسین کرمانپور رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت تأکید میکند که در مورد ویروس Hmpv کیت تشخیصی داریم و به صورت روزانه در کشور رصد میشود. او درباره پاندمی شدن این ویروس میگوید: «با توجه به آمادگیهای لازم، امکان این موضوع کم است اما منطقی این است که آماده باشیم تا غافلگیر نشویم و در همین زمینه نیز تمام شبکههای بهداشت در آمادگی کامل هستند.»
اظهارنظرهای متعددی از سوی مسئولان مختلف در رابطه با این ویروس جهت اطمینان خاطر بخشیدن به مردم صورت گرفته است به طوری که منصور علیمردانی عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در این باره میگوید: «وزیر بهداشت و معاونتهای دارو و درمان نیز در کمیسیون بهداشت حضور یافتند و شیوع بیماری را در کشور تأیید نکردند. حدود ۴۰ درصد ویروسی که در حال حاضر در سطح کشور شایع است، شامل انواع آنفلوانزا، بخشی کرونا و بخشی هم مربوط به ویروسهای سرماخوردگی است.»
این ویروس جدیدی نیست
هر سال در فصل سرما معمولاً موجی از بیماری تنفسی کشور را در برمیگیرد. در این مقطع زمانی نیز در پیک آنفلوانزای فصلی H1N1 قرار داریم. با وجود اینکه خطر برای تمام گروههای سنی وجود دارد، اما هشدار متخصصان بیشتر متوجه سالمندان، کودکان و بیماران زمینهای است و بر ضرورت رعایت نکات و دستورالعملهای بهداشتی تأکید دارند. بدین ترتیب، دکتر مسعود مردانی مدیر گروه بیماریهای عفونی و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به شرایط کنونی بیماریهای تنفسی اشاره میکند و میگوید: «درغیاب بیماری کرونا، اکولوژی ویروسها تغییر کرده و اکنون ویروسهای «کرونا، آنفلوانزا، سرماخوردگی، آدنو، آر اس وی» با شدت بیشتری در سطح جامعه چرخش دارند. متأسفانه مردم در این روزها نکات بهداشتی را رعایت نمیکنند و همین امر به چرخش ویروس در جامعه دامن میزند و بار مراجعات به مراکز درمانی را بشدت بیشتر کرده و این در حالی رقم میخورد که عده زیادی از افراد واکسن آنفلوانزا را تاکنون تزریق نکردهاند. حال در این شرایط افرادی که علائم بیماری دارند در محل کار حاضر نشوند، شست و شوی دستها را جدی بگیرند و افرادی که بیمار نیستند هم در صورت حضور در مکانهای شلوغ حتماً از ماسک استفاده کنند.»
وی به نگرانیها در مورد ویروس Hmpv هم اشاره میکند و میگوید: «این ویروس از سال 2001 در جهان شیوع پیدا کرده و ویروس جدیدی محسوب نمیشود. شیوع این ویروس در چین به نظر به صورت اپیدمی شده ، اما در کشور ما هنوز شیوع اپیدمیک نداشته است. هر چیزی ممکن است در مورد این ویروس رخ دهد اما در حال حاضر شواهدی مبنی بر شیوع اپیدمی در ایران وجود ندارد.»
آنفلوانزا شایعترین ویروس
این روزها
دکتر محمدرضا صالحی متخصص بیماریهای عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص ویروسهای شایع در کشور که سبب ازدحام بیماران در مراکز درمانی شده است، میگوید: «طبق پایشهای صورت گرفته چند هفته است که درگیر شیوع بیماریهای تنفسی در کشور شدهایم. بیشترین میزان ابتلا با فاصله مربوط به آنفلوانزا H1N1 است که سبب بیماری در افراد بالغ و کودکان میشود که این به خاطر واکسینه نبودن بخش عمدهای از مردم است و باعث شده موارد ابتلا شایع شود. سالمندان و افرادی که بیماریهای زمینهای دارند در مواجهه با این ویروس بیشتر دچار وخامت حال میشوند. موارد کمتری از بیماری کووید و RSV هم دیده میشود. اما هنوز موردی از ویروس Hmpv در میان بیماران ایرانی دیده نشده و طبق پیگیریهای صورت گرفته، در این فصل از سال موردی دیده نشده است. البته باید آمادگی کامل داشته باشیم و امکان اینکه این ویروس در هر کشوری از جمله ایران دیده شود، دور از انتظار نیست به طوری که وزارت بهداشت اکنون در حال پایش ویروسهاست.»
وی با اشاره به اینکه امکان ورود این ویروس به کشور وجود دارد اما هنوز این اتفاق رخ نداده است، میگوید: «گزارشها از شیوع ویروس معروف کنونی مربوط حدود 20 سال پیش است و پایه اولیه آن از پرندگان به انسان منتقل شده که در حال گردش میان آدمهاست. در سالهای گذشته هم در خصوص این ویروس گزارشهایی را در کشور داشتیم که معمولاً در اطفال دیده میشود به خصوص کودکان زیر 6 سال و بیشتر حالت سرماخوردگی شدید ایجاد میکند. البته در مواردی هم منجر به درگیری ریوی میشود اما نکته اساسی در مورد این ویروس، نبود گزارشهای علمی مبنی بر تغییر ژنتیکی ویروس نسبت به سویههای قبلی است.»
به گفته این متخصص بیماریهای عفونی، با توجه به ارتباطات بینالمللی و سفرهای مردم این امکان وجود دارد که ویروس Hmpv هم تبدیل به پاندمی برای مردم شود البته اگر سرعت انتقالش همچون سویههای کووید باشد. اینکه این ویروس کشنده است یا نه و وسعت درگیری ریه در آن چقدر میتواند باشد، هنوز در گزارشها مشخص نیست اما خوشبختانه در گذشته این ویروس کشنده نبوده است.