ابراز تمایل چین به همکاری در بنادر جنوبی ایران
اقتصاد ایران: همکاری ایران و چین در زمینه بنادر جنوبی ایران به سالها قبل برمیگردد، اما با تحریمهای اقتصادی علیه ایران و تحولات منطقه، این همکاریها روند احیا را در پیش گرفتهاست.
تحولات جهانی، رویدادهای ژئوپلیتیکی و روی کار آمدن ترامپ به عنوان رئیسجمهور منتخب آمریکا، زمینههای همکاری نزدیکتر میان دو کشور را فراهم کردهاست.
ایران و چین در سالهای اخیر با وجود تحریمها، روابط دیپلماتیک، اقتصادی و تجارت دوجانبه را تقویت کردهاند به طوری که چین در حال حاضر شریک اول تجاری و بزرگترین خریدار نفت ایران به حساب میآید.
روند تجاری دو کشور براساس آمارهای تجارت جهانی، روند نسبتا صعودی رو در دهه گذشته تجربه کردهاست. چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری ایران، واردات کالاهایی نظیر نفت، پتروشیمی و محصولات کشاورزی از ایران را افزایش داده و از سوی دیگر، ایران نیز واردات کالاهایی نظیر ماشینآلات، تجهیزات الکترونیکی و محصولات صنعتی از چین را در دستور کار قرار داده است.
چین به عنوان یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران، از سال ۲۰۱۶ با امضای توافقنامههای مختلف، تمایل خود را برای فعالیت در بنادر جنوبی ایران نشان دادهاست.
در واقع، این همکاریهای اقتصادی و تجاری بین ایران و چین به ویژه در حوزه زیرساختها و بنادر جنوبی ایران نه تنها به توسعه اقتصادی ایران کمک میکند، بلکه چین را نیز در راستای تحقق اهداف خود در طرح یک کمربند- یک راه (Belt and Road Initiative) یاری میکند.
چین و ایران در مارس ۲۰۲۱ به توافقنامه همکاری استراتژیک ۲۵ ساله دست یافتند. براساس بخشی از این توافق، چین قرار است ۴۰۰ میلیارد دلار در پروژههای زیرساختی در ایران سرمایهگذاری و موقعیت ایران را به عنوان یک حلقه مهم در امتداد جاده ابریشم جدید تثبیت کند.مطابق نظر کارشناسان، ایران و چین بیش از پیش به یکدیگر نزدیک شدهاند و با تعریف کریدور ریلی-جادهای مستقیم و غیرمستقیم بین دو کشور، ایران میتواند پیوند دهنده شرق و غرب آسیا باشند.
چند وقت پیش نیز حساب بریکس در فضای مجازی از شروع ساخت جاده پیوند دهنده ایران و چین از مسیر افغانستان خبر داد تا چینیها بتوانند به بازار غرب آسیا به خصوص منابع نفتی ایران از مسیری سریعتر و ایمنتر دسترسی داشتهباشند.
سفیر چین در ایران، زونگ پیوو، در مقالهای جدید با عنوان «از فرصتها برای ایجاد نکات برجسته جدید در همکاری بین چین و جنوب ایران استفاده کنیم» نوشت: اخیراً از استان هرمزگان واقع در جنوب ایران و در سواحل شمالی خلیج فارس بازدید کردم و با مردم محلی از همه اقشار تبادل نظر عمیقی داشتم.بیش از ۲۰۰۰ سال پیش، چین و ایران از طریق جاده ابریشم باستانی به عنوان پلی برای «جاده ابریشم دریایی» به هم متصل بودند. از آن زمان به بعد، چین و جنوب ایران از جریان بیپایان کشتیهای تجاری و رونق مبادلات روزافزون کالاها و مردم استفاده کردهاند.
امروز نیز سفیر چین در ایران، در چهاردهمین مجمع عمومی حزب موتلفه اسلامی که با حضور جمعی از مسئولان داخلی و بینالمللی برگزار شد، حضور یافت. وی با اشاره به این که در سال ۲۰۲۴ روابط ایران و چین ارتقا بسیاری داشته است، اظهار کردهبود قصد ما این است که روابطمان را تقویت بخشیم، رئیس جمهور ایران نیز نقشه راه میان چین و ایران را ترسیم کرد و این روابط را تعمیق بخشید.
مهدی باقری، کارشناس ترانزیت عنوان کرد در اتصال دومین قدرت اقتصادی دنیا به غرب آسیا، ایران مزیت نسبی دارد و می تواند چین را از طریق آسیای مرکزی یا افغانستان و حتی پاکستان، به بنادر جنوبی ایران متصل کند. ایران در ابتکار راه ابریشم جدید چین، نقش به سزایی دارد که می بایست با درک تحولات، بازی برد-برد چین در بندرعباس را مدنظر قرار بدهیم و از تعللها و بهانهجوییهای مسئولان برای این منظور اجتناب شود.
براساس نظر کارشناسان، ایران باید برای ایفای نقش مؤثرتر در ابتکار کمربند-راه چین، شرایط منطقهای و نیازهای طرف مقابل را به خوبی درک کرده و رویکرد برد-برد را اتخاذ کند. یکی از عرصههای مهم همکاری، توسعه زیرساختها در بندرعباس و پل ۲.۲ کیلومتری خلیچفارس-قشم به شمار میروند.