به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمدحسن مقیسه، پژوهشگر، در یادداشتی به معرفی و بررسی کتاب «پاک سرزمین»، نوشته محمدرضا کمیلی پرداخته است. این اثر که از سوی نشر مصاف منتشر شده است، تلاش دارد کشور پاکستان را از منظر رهنمودهای رهبر معظم انقلاب بررسی و معرفی کند. متن یادداشت مقیسه که برای انتشار در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار گرفته، به این شرح است:

«پاک سرزمین»
کتابی برای شناسایی کشور پاکستان؛ از چالش­‌ها تا توانایی­‌ها
برپایه رهگفتارهای حکیمانه رهبر معظّم انقلاب اسلامی

ملت پاکستان و مخلصانِ از مسلمانان ... برای ملت ما در مسائل انقلاب، یک وزنه و یک پشتوانه بوده‌­اند (16/10/1370).

«پاک سرزمین» با این طلیعه از رهگفتار رهبر معظّم انقلاب اسلامی گشوده و خوانده می­‌شود؛ کتابی که می­‌خواهد قابلیت‌­ها و ظرفیت‌­های شگرف و شگفت کشوری مسلمان را که در همسایگی جمهوری اسلامی ایران است و بیشترِ مردمش مسلمان، به من و شمای خواننده بشناساند.

نوسنده در صفحه­‌های آغازین کتاب، از گمنامی کشور پاکستان گفته و در سرِآغاز یکی از فصول آن نگاشته است:

«روایت شکل­‌گیری پاکستان بدون شک یکی از شنیدنی­‌ترین و غرورآفرین‌­ترین حکایت‌­هایی است که مسلمانان در طول تاریخ تجربه کرده­‌اند. با این حال، نویسندگان آن­‌گونه که باید به آن پرداخته­‌اند و همین سبب شده تا عمق دانسته‌­های مخاطب در این زمینه کم باشد».

کتاب تقدیم شده است به دو شهید بزرگوار؛ یکی از پاکستان(دکتر سید محمدعلی نقوی) و دیگری از ایران(عباس زرگری). و همین، نشانگر آن است که قلم نویسنده تا چه‌سان تقوامدارانه و بر اساس تقریب بر روی کاغذ روان شده است.

جناب آقای محمدرضا کمیلی که خود از کارشناسان ارشد حوزه شبه‌­قاره و به‌ویژه کشور پاکستان و مسلّط به زبان اردو است، تاکنون چندین کتاب در خصوص پاکستان­‌شناسی، پژوهش، چاپ و منتشر کرده است.

ایشان در این رشته، چندان دل‌بسته به پاکستان و خُلق و خوی مردمان آن دیار است که حتّی زندگی­‌نامه­ شهید دکتر سید محمدعلی نقوی را که به شهید چمرانِ پاکستان شناخته شده، به روایت داستانی و در قالب کتابی خواندنی روانه بازار نشر کرده‌­اند.

به عنوان کسی که واژه به واژه و سطر به سطر این کتاب را قبل از چاپ خوانده و به اندازه­ وسع و تجربه و دانش اندک خود، در فصل‌­بندی، عنوان‌نویسی، تقدّم و تأخّر مطالب اهّم و مهم، نظارت بر شاکلهِ کلی کتاب و تراز علمی آن نظارت و دخالت داشته‌­ام (و این ادعا چیزی از وجوه علمی و پژوهشگرانه نویسنده کتاب کم نمی‌­کند)، شهادت می­‌دهم که کتاب «پاک سرزمین» یگانه مرجعی می‌­تواند باشد که در زمانه حاضر هم کشور دوست و همسایه شرقی‌­مان را به خوبی، دستِ­‌کم به خواننده­ عام، شناسانده، هم مواقف و مواضع حکمت‌­مدارانه رهبر حکیم انقلاب اسلامی را در خصوص پاکستان به نیکی تمام برای خواننده‌­اش نمایانده است.

خواننده در این کتاب با نقش اسلام، مسلمانان، سیاست‌­های دو و چندگانه استعمار، به‌ویژه خباثت انگلیسی‌­ها و رذالت آمریکایی‌­ها در پراکندن و کشتار مسلمانان و ریزش تخم دشمنی بین ایشان و سایر مذاهب دیگرِ شبه­‌قاره آشنا می‌­شود.

همچنین او می‌­تواند به قلم نویسنده کتاب بخواند و بداند چه احزابی خالصانه و صادقانه و در جهت حفظ یکپارچگی پاکستان تلاش کرده­‌اند و چه احزاب و گروه‌­هایی حرفی نداشته­‌اند جز تکفیر و قتل و غارت مسلمانان. شناساندن شخصیت­‌های اصیل پاکستانی، کسانی چون: محمدعلی جناح، فاطمه جناح، اقبال لاهوری، مولانا شکوت علی، محمدعلی جوهر، احمدرضاخان بریلوی، سید عارف حسین الحسینی و...، از دیگر مزایای قلمی نویسنده این کتاب است.

دو نکته مهم که در این کتاب به‌­ خوبی بدان پرداخته شده، یکی زبان فارسی است و دیگری زخمی کهنه و خوب ناشدنی به نام کشمیر، که آن تاریخیِ خواندنی دارد و این قصه‌­ای سوزناک. به درستی می‌­دانیم که سابقه حضور زبان فارسی در هند از سال هزار میلادی است تا حدود هزار و هشتصد همان تقویم. در این دوره­ طولانیِ 800 ساله، ده‌­ها اثر علمی، ادبی و هنری به خط و زبان فارسی در شبه قاره آفریده و خلق شده که هم‌­اکنون در مرکز تحقیقات زبان فارسی در هند و پاکستان و بخشی از کتابخانه‌­های ریز و درشت این دو کشور موجود می­‌باشند. این جدایِ از آن است که مردم و درباریان و لشکریان و خدام و ... بدین زبان تکلّم می­‌کرده‌­اند و این پاره از خاکِ طبیعتِ انسانی، سال‌­ها پذیرای ادبا و علما و هنرمندان گوناگونی بوده که از سرانگشت هر یک ده­‌ها هنر می‌­ریخته است.

همچنین باید از پاره‌­ای بهشتی بر زمین گفت به نام کشمیر، با مردمانی آزاده، مسلمان و بلندطبع. استعمار انگلیس همه­ بی‌­هنری‌­اش در این خلاصه می‌­شود که هم به نابودی زبان فارسی کمربند بر کمر بست، هم کشمیر را به گونه­‌ای زخم در لای استخوان نگه داشت که هنوز که هنوز است، داستان غم‌بار زجر و درد مسلمانان آن، دل­ سنگ را آب می‌­کند. پرونده این دو نکته در چند جای از این کتاب به درستی و درشتی جا دهی شده و نویسنده آن­ها را در حد توان و به گستردگی برای خواننده گشوده است.

اما نسبتِ این کتاب با رهگفتارهای حکمت‌­ورزانه رهبر بزرگ­‌اندیش انقلاب اسلامی، حضرت آیت­‌­الله العظمی خامنه‌­ای (مدّ ظله العالی) بدین‌گونه است که نویسنده با هوشمندی، ابتدا موضوعی از مسائل جاری و یا متعلق به پاکستان را طرح کرده، آن را شکافته و تحلیل ارائه داده و سپس  متناسب با همان موضوع، موضع داهیانه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی را در وهله اول با نمایه‌­های چندگانه و در ریختار درختی و با کوتاه‌­ترین عناوین در جلوی چشم خواننده نشانده، و سپس در مرحله دوم، با عناوین و زیرعناوینِ متنوع، مبتکرانه متن سخنان معظم‌­له را در کتاب جای داده است. بدین ترتیب، ابتدا خواننده موضوع یا معضل را در می‌­یابد و سپس با دیدگاه­ رهبری در همان خصوص نیز آگاه می‌­شود.

با همین روش، خواننده کتاب با چالش­‌های امنیتی(همچون حمله‌های مسلحانه تروریستی، گروگان‌گیری و...) طبیعی(نظیر سیل، زلزله و ...)، اعتقادی(مانند افراط­‌گرایی، تکفیر و ...)، روابط اقتصادی ایران و پاکستان، حتی تأثیرگذاری سیاست‌­های اِعمالی پاکستان در افغانستان و ... و نیز حضور رهبر معظّم انقلاب اسلامی در پاکستان که با استقبال بی‌­نظیر مردمِ مشتاق آن سامان روبه‌­رو گشت، آشنا می­‌شود. گفتنی است که استقبال مردم از رهبری به گونه‌­ای بود که رئیس ­جمهور وقت آمریکا، ریگان، که قرار بود پس از رهبری ایران (که در آن هنگام، حضرت آیت­‌الله خامنه‌­ای (مدّ ظله) در جایگاه ریاست‌­ جمهوری به هدایت مردم می‌­پرداختند) به پاکستان بروند، از ترسِ مواجه شدن با بی‌­مهری و استقبال سرد مردم، عطای سفر به پاکستان را به لقایش بخشیدند!

بله، خوانش «پاک سرزمین» اطلاعات ارزشمندی به خواننده می‌­دهد؛ هم از تاریخ پر خطر پاکستان، هم از مواقف به موقع و هوشمندانه رهبری ایران در خصوص پاکستان.

انتهای پیام/