او ادامه داد: همچنین با توجه به رشد حجم معاملات و افزایش تعداد عرضه ها در تالارهای معاملاتی، از یک سال گذشته درخواست هایی از سوی کارگزاران به منظور بهبود فرآیندهای معاملاتی مطرح شد که در این راستا بورس کالای ایران با رویکرد بهینه سازی این فرآیندها و کاهش زمان انجام معاملات، بررسی ها و مطالعات خود را در خصوص حراج های متداول در دنیا آغاز کرد که در نهایت، روش حراج همزمان معرفی شد.

برگزاری جلسات آموزشی با کارگزاران

مدیر عملیات بازار فیزیکی بورس کالای ایران گفت: فرآیندهای مدل حراج همزمان پس از اخذ مصوبات لازم از هیات مدیره بورس کالای ایران و موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار، طراحی شد و روش انجام معاملات نیز طی جلسه آموزشی با همکاری کانون کارگزاران به معامله گران بازار کالایی آموزش داده شد.

به گفته رحمنی، همچنین جلسات معاملاتی آزمایشی با این روش طی سه نوبت برای کالای سیمان انجام و متناسب با موضوع، پیشنهادات بهبود از سوی کارگزاران اخذ و در سامانه معاملات پیاده سازی شد.

او ادامه داد: در مدل جدید حراج، زمان های انجام معامله اعم از زمان پیش گشایش، مظنه یابی و رقابت برای تمامی عرضه ها به صورت مشترک و همزمان طی می شود که این موضوع منجر به کاهش زمان جلسات معاملاتی می شود؛ به همین علت، نام این مدل حراج، «حراج همزمان» انتخاب شده است.

روند حراج همزمان

رحمنی عنوان کرد: در این روش خریداران قیمت های مدنظر خود را براساس تحلیل بازار و بر مبنای داده های تاریخی مانند عرضه و تقاضای گذشته، روند قیمت و همچنین داده های فعلی مانند میزان عرضه و تقاضا، ضرورت خرید محصول برای خریدار، ریسک قیمت خرید و ... تعیین می کنند.

او در ادامه به روند ثبت قیمت ها و تخصیص کالاها به خریداران در حراج همزمان اشاره کرد و گفت: در مدل جدید، قیمت های قابل ارسال برای هر تقاضای خریدار می تواند تا پنج قیمت باشد و معامله گران از ابتدای شروع زمان معاملات می توانند این قیمت ها را از مشتریان اخذ و در سامانه معاملاتی خود درج و در زمان رقابت به سامانه معاملات ارسال کنند.

به گفته رحمنی، روش تخصیص سفارش های مشتریان همانند روش های فعلی مطابق با دستورالعمل معاملات براساس اولویت قیمت و در صورت قیمت برابر، اولویت زمانی است. بدین صورت در هر معامله ابتدا قیمت اول تمامی سفارش ها به صورت صعودی مرتب می شوند و از بیشترین قیمت به کمترین قیمت تخصیص صورت می پذیرد. سفارش هایی که در مرحله اول تخصیص نیافته اند و یا ناقص تخصیص یافته اند، قیمت دوم آن ها فعال شده و مجدداً قیمت ها مانند مرحله قبل مرتب و تخصیص داده می شود. این فرآیند تا زمانی که تخصیص سفارش ها تغییر پیدا نکند، ادامه می یابد.

مدیر عملیات بازار فیزیکی بورس کالای ایران گفت: نکته حائز اهمیت در خصوص فرآیند تخصیص این است که قیمت خرید شده توسط هر مشتری براساس کمترین قیمت رقابتی آن مشتری که قابلیت برنده شدن در فرآیند حراج را دارد، خواهد بود.

وی تصریح کرد: در انتهای حراج نیز میزان کالای تخصیص یافته به هر مشتری و کلیه قیمت های مشتریان برای تمامی طرفین معامله نمایش داده می شود.

رحمنی در پایان اظهار داشت: از مزایای اصلی این مدل می توان به کوتاه شدن زمان انجام معاملات و کشف نرخ کالا براساس تحلیل بازار محصول و فاکتورهای اصلی قیمت یعنی عرضه و تقاضا اشاره کرد که امید می رود با پیاده سازی این مدل، امکان گسترش و توسعه بیشتر بازارهای فیزیکی بورس کالا در آینده فراهم شود.