منشأ اصلی مشکلات صنعت خودرو تحریم است
اقتصاد ایران: حسن معماریان*
مشکل اساسی بازار خودرو ایران، عدم رقابتپذیری با خودروهای خارجی است که مشکلات از باب تحریم و تعرفهها مانع ورود خودرو به کشور شده، بنابراین خودروساز داخلی اساسا انگیزهای برای رقابت با خودرو خارجی نداشته و این معضلی بزرگ صنعت خودرو است. اگر بهدنبال رقابت در خودروسازی هستیم باید برای واردات خودروهای خارجی به کشور تعرفهبندی کنیم که قیمتها قابل رقابت با خودرو داخلی باشند.
وقتی خودرو وارداتی با تعرفههای بالا قابلرقابت با قیمت خودرو داخلی نیست، قاعدتا رقابت بین خودروساز داخلی و خارجی منطقی و اصولی نبوده و در واقع به واسطه تحریمها یک انحصار طبیعی در صنعت خودرو ایجاد کردیم و متاسفانه اقدامات دولت در این بخش موجب شده است صنعت خودرو، صنعت پیشرویی نباشد و کیفیت خودروهای داخلی نیز نسبتبه خودروهای خارجی به شدت پایین است.
تنها راهحل این مشکل نهتنها در صنعت خودرو بلکه همه صنایعی که ناترازی در آن وجود دارد، این است که سرمایهگذار خارجی به صورت مستقیم در صنایع سرمایهگذاری کند، هرچند سرمایهگذاری خارجی در ایران نیز مستلزم رفع تحریمهاست.
به نظر میرسد منشأ اصلی مشکلات در بخش خودرو چه در بازار داخلی و چه بازارهای صادراتی تحریمهاست؛ بنابراین با رفع تحریمها هم در حوزه خودرو و هم سایر بخشها به رشد و توسعه و در نهایت افزایش درآمد ملی خواهیم رسید. امیدوارم شورای رقابت به نحوی عمل کند که صنعت خودرو چه به جهت قیمتگذاری دستوری و چه تعرفههای وارداتی و چه از عدم عرضه خودرو در بورس کالا فاصله بگیرد. این درحالی است که تنها راهی که میتواند قیمت خودرو را به قیمت رقابتی و منطقی تبدیل کرده و رانت ناشیاز تفاوت نرخ خودرو در کارخانه و بازار را از بین ببرد، عرضه خودرو در بورس کالاست و تنها در این صورت میتوان به قیمت واقعی رسید تا مصرفکننده نهایی با قیمت بهینهتری از خودرو استفاده کند.
امیدوارم با فروش خودرو در بورس کالا رقابت در صنعت خودرو افزایش یافته و شرکتها بر اساس کیفیت و قیمت تمامشده محصول خود را در بورس کالا عرضه کنند. شرکتهای خودروساز داخل میتوانند، برای تامین مالی از طریق بورس اقدام کنند.
همچنین روشهای تامین مالی مختلفی در بازار سرمایه وجود دارد که هرکدام قابل بررسی و بهمنظور سرمایهگذاری بوده و از طریق صندوقهای مختلف میتوان روشهای مختلف را به کار برد اما موضوع مهم، حجم منابع مورد نیاز، قدرت تامین سرمایه از این منابع و روشهای تامین مالی در بازار سرمایه است.