سازگاری سگهای چرنوبیل با تشعشعات سمی نیروگاه هستهای
اقتصاد ایران: نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد که سگهای ساکن در اطراف نیروگاه هستهای چرنوبیل از طریق تکامل ژنتیکی با تشعشعات سمی منطقه سازگار شدهاند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در سرزمینهای متروکه اطراف نیروگاه هستهای چرنوبیل، اتفاقی غیرمنتظره در حال وقوع است. در میان ساختمانهای فروپاشیده و تشعشعات باقیمانده، سگهای چرنوبیل نه تنها زنده ماندهاند، بلکه در حال سازگاری بیشتر با این شرایط هستند.
این سگها فرصتی منحصربهفرد برای دانشمندان فراهم کردهاند تا مشاهده کنند که زندگی چگونه در یکی از خصمانهترین محیطهای زمین سازگار میشود.
دکتر نورمن جِی. کلایمن، سرپرست این تحقیقات، در این زمینه اظهار کرد: «به طریقی، دو جمعیت کوچک از سگها توانستهاند در این محیط بهشدت سمی زنده بمانند. یک گروه در نزدیکی رآکتورهای سابق چرنوبیل پرسه میزنند، در حالی که گروه دیگر در حدود 10 مایلی دورتر، در شهر چرنوبیل زندگی میکنند. این یافته نشان میدهد که این دو جمعیت تا حد زیادی مجزا هستند و به ندرت با هم آمیزش میکنند.»
تیم دکتر کلایمن تفاوتهای ژنتیکی چشمگیری بین دو گروه از سگهای چرنوبیل کشف کرد.
چرنوبیل کجاست و چه اتفاقی افتاد؟
فاجعه چرنوبیل در تاریخ 26 آوریل 1986 رخ داد، زمانی که یک رآکتور در نیروگاه هستهای چرنوبیل در اوکراین طی یک آزمایش ایمنی منفجر شد. این آزمایش برای شبیهسازی قطع برق طراحی شده بود تا مشخص شود آیا رآکتور میتواند بدون برق بهطور ایمن عمل کند یا خیر. اما به دلیل ترکیبی از طراحی نامناسب، خطاهای اپراتورها و سوءتفاهمها، این آزمایش به فاجعهای بزرگ تبدیل شد.
پیامدهای این فاجعه بسیار شدید بود و دود رادیواکتیو در سراسر اروپا پخش شد و آن را به یکی از بدترین فاجعههای هستهای تاریخ تبدیل کرد.
در ماهها و سالهای پس از حادثه، منطقه چرنوبیل به منطقهای غیرقابل ورود تبدیل شد که با آسیبهای گسترده زیستمحیطی، مشکلات بهداشتی برای انسانها، سگها و سایر حیوانات و ترسهای مداوم از آلودگی هستهای همراه بود.
در روزهای اولیه، میزان تشعشع به حدی بالا بود که گیاهان قهوهای شدند و از بین رفتند، و جنگلهای نزدیک به رآکتور نابود شدند. جنگل «قرمز»، که فقط یک مایل از نیروگاه فاصله داشت، به دلیل تابشهای رادیواکتیو به این نام شناخته شد، زیرا درختان کاج در اثر تابش قرمز رنگ شدند و خشکیدند.
حیاتوحش نیز در ابتدا به شدت آسیب دید و سطح بالای تابش باعث جهشهای ژنتیکی، مشکلات تولیدمثلی و کاهش شدید جمعیت گونهها شد. پرندگان و پستانداران کوچک در این منطقه بهطور خاص تحت تأثیر قرار گرفتند و حیات آبزی در رودخانهها و دریاچههای نزدیک نیز آسیب جدی دید.
با این حال، در طول زمان، عدم حضور انسانها در منطقه ممنوعه چرنوبیل به طبیعت اجازه داد بهطور شگفتانگیزی بهبود یابد و بدون دخالت انسانها، بسیاری از گونهها، از جمله گرگها، خرسها، حیوانات کمیابی مانند اسب پرژوالسکی و سگهای چرنوبیل که در این مقاله به آنها اشاره شده است، این منطقه را خانه خود کردهاند.
سگهای چرنوبیل بخشی دلخراش از میراث این فاجعه هستند. پس از انفجار رآکتور در سال 1986، بسیاری از ساکنان مجبور به تخلیه شدند و ناچار شدند حیوانات خانگی خود، از جمله تعداد بیشماری سگ، را پشت سر بگذارند. این سگها، که اکنون نسلهایی از سگهای بهجامانده هستند، در منطقه ممنوعه چرنوبیل پرسه میزنند.
آنها توانستهاند خود را با زندگی در محیطی خشن و پرتشعشع تطبیق دهند و زمستانهای سخت، غذای محدود و تابشهای ماندگار را تحمل کنند.
این سگها در اطراف روستاهای متروکه و نزدیکی نیروگاه هستهای چرنوبیل زندگی میکنند و اغلب به خردهغذاهایی که از سوی کارگران و بازدیدکنندگان ارائه میشود، متکی هستند.
بسیاری از آنها بهطور شگفتانگیزی با انسانها، بهویژه کارگران و دانشمندانی که هنوز در منطقه فعالیت میکنند، پیوند برقرار کردهاند.
سرنخهای ژنتیکی در یک محیط سمی
این مطالعه نخستین باری است که دانشمندان به بررسی ساختار ژنتیکی سگهای ولگردی که در نزدیکی نیروگاه هستهای چرنوبیل زندگی میکنند، پرداختهاند.
با بررسی DNA این سگها، تیم تحقیقاتی 391 منطقه برجسته در ژنوم آنها را شناسایی کرد که بین دو گروه تفاوت داشت. نتایج اولیه این تحقیق نشان داد سگهای نزدیک به نیروگاه توانایی بیشتر، شرایط جسمی بهتر و حتی در مهارت ارتباط با انسان نیز بهتر هستند.
محققان این پروژه با تاکید بر دستیابی به نتیجه نهایی و تحقیقات بیشتر میگویند: با کشف اینکه چه تغییرات ژنتیکی سگها را برای زندگی در چنین محیط خصمانهای سازگار کرده، به نتایج دست خواهیم یافت که تأثیر عمیقی بر زندگی بشر خواهد داشت.
انتهای پیام/