به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ انتشارات بعثت اثر دیگری از مجموعه سرگذشت‌نامه فرماندهان را در دست انتشار دارد،‌ این مجلد به سرگذشت شهید علی‌اکبر حاجی‌پور اختصاص دارد،‌ شهیدی که سرگذشتی عجیب دارد،‌ از خدمت در گارد رژیم طاغوت در دوران پهلوی تا فرماندهی تیپ عمار یاسر در لشگر محمدرسول‌الله(ص).

علی‌اکبر حاجی‌پور؛ زاده بیست و یکم اسفند1329 شهرستان آذرشهر استان آذربایجان‌شرقی بود. سال 1350 پس از طی دوره آموزشی درجه‌داری به استخدام لشکر گارد درآمد. سال 1357 در اعتراض به سرکوبی نظامی مردم، خود را از ارتش بازخرید کرد. در سال 1358 به سپاه تهران پیوست و عضو «گردان 6» پادگان ولی‌عصر (عج) شد. به همراه رزمندگان گردان 6 در درگیری‌های کردستان و پس از شروع جنگ، در جبهه سوسنگرد حضور داشت.

با تشکیل تیپ 27 محمد رسول‌الله (ص)، فرماندهی گردان عمار را بر عهده گرفت. از پاییز 1361، ابتدا فرمانده محور و سپس فرماندهی «تیپ 1 عمار لشکر 27 » را عهده‌دار شد و با همین مسئولیت، روز سیزدهم آبان 1362 طی مرحله سوم عملیات «والفجر4» براثر اصابت تیر مستقیم تانک دشمن، در دشت قزلچه به شهادت رسید.

گلعلی بابایی که کارنامه درخشانی در حوزه ادبیات دفاع مقدس دارد،‌ کارنامه عملیاتی لشکر 27 سپاه محمدرسول‌الله را چند سالی است در دست دارد،‌ نگارش این کتاب را برعهده داشته است،‌ خبرگزاری تسنیم،‌ همزمان با انتشار این اثر گفت‌وگویی با بابایی داشته است که به شرح ذیل است: 

* تسنیم: سرگذشت‌­نامه شهید حاجی‌­پور چندمین مجلد از مجموعه بیست و هفت در 27 به شمار می­‌رود و چه عنوانی دارد؟

هفدهمین مجلد از دوره 27 جلدی مجموعه سرگذشت­‌نامه­‌های فرماندهان شهید لشکر27 همین کتاب است. اسم کتاب هم به دلایلی موجه که خواننده آن­ها را در متن اثر خواهد یافت، «پارتیزان» گذاشته شده است.

* تسنیم: شهید حاجی‌­پور بر خلاف بیشتر شهدای غیر ارتشی دوران دفاع مقدس قبل از انقلاب نیز گویا در نیروهای مسلح کشور حضور داشته و جزو لشکر گارد بوده که همزمان با اوج­‌گیری اعتراضات مردمی در سال 57 استعفا می‌­دهد، از این جهت به نظر می­‌رسد، با شخصیت متفاوت‌­تری نسبت به سایر فرماندهان سپاهی شهید لشکر27 محمّدرسول­‌الله(ص) مواجه هستیم. 

دقیقاً. البته با ذکر این نکته که هر کدام از فرماندهان شهید لشکر27 به فراخور خاستگاه اجتماعی و خانوادگی خویش ویژگی‌­هایی منحصر به خودشان داشتند. فی­‌المثل یک جوان شهرستانی برآمده از خانواده­ای کاسب، با پس ­زمینه تحصیلات دانشگاهی در رشته تربیت معلم که به کار آموزگاری در مدارس راهنمایی اشتغال داشت، پس از انقلاب به سپاه پیوست و حسب استعداد ذاتی و کارآمدی مدیریتی و میدانی تا حد فرماندهی لشکر و قرارگاه در جنگ ارتقا یافت و شد سردار محبوب دل­های بسیجیان لشکر پایتخت؛ یعنی شهید حاج همت.

شهیدی که از گارد شاهنشاهی استعفا داد تا فرمانده لشکر 27 شود

در مورد شهید حاجی‌­پور هم، ضمن در نظر گرفتن تفاوت‌­های اجتماعی و خاستگاه جغرافیایی آن بزرگوار این مسئله صدق می­‌کند. جوانی که از کسوت درجه‌­داری و فرماندهی گروهان ادوات در لشکر گارد شاهنشاهی استعفا می­‌دهد و سه سال بعد فرماندهی یک تیپ رزمندگان بسیجی لشکر27 را عهده‌­دار می­‌شود.

* تسنیم: آیا این کتاب به مانند سایر مجلدهای این مجموعه از شیوه مستند توصیفی بهره­‌مند شده است یا در قالب داستان روایی است؟

از قدیم گفته­‌اند: وصف­‌العیش، نصف‌­العیش، بر همین اساس بنده تا وقتی بضاعت قلمی­‌ام از میزان مکفی مستندات خدشه‌ناپذیر پیرامون ابعاد زندگانی سوژه‌محوری کتاب کفایت کند، شیوه نگارشی مستندات توصیفی را به سبک نگارش داستانی ترجیح می­‌دهم. البته این سخن به معنای آن نیست که ریزه‌­کاری‌­های جذاب سبک نگارش داستانی در جهت پیشبرد خط‌روایی مستند سرگذشت­‌نامه استفاده نکنم.همان­طور که رهبر فرزانه انقلاب هم در دیداری که سیزدهم مهر 1394 با ایشان داشتیم به این نکته ظریف اشاره­‌ای زیبا داشتند. آنجا که فرمودند: «بنده با تحریف در نگارش خاطرات و زندگی­نامه­‌های شهیدان مخالفم، اما با رنگ‌­آمیزی هنرمندانه مخالفتی ندارم.»

* تسنیم: شهید حاجی‌­پور از فرماندهان لشکر27 (تیپ عمار) بود که در سال سوم جنگ به شهادت رسید، وجه اهمیت و تمایز این شهید نسبت به سایر شهدای جنگ چه بود؟ به عبارت بهتر؛ نقطه عطف زندگی شهید در دوران دفاع مقدس چه بوده است؟

در این مورد هرکس می­‌تواند به یک یا چند فراز از سرگذشت پرماجرای شهید حاجی­‌پور استناد کند و بگوید این یک یا چند فراز به منزله نقطه عطف زندگی آن بزرگوار بوده است. منتهی بنده در جایگاه پژوهشگر و مؤلف «پارتیزان» بر این باورم یک اسطوره راستین دفعتاً واحدتاً آفریده نمی‌­شود. حاجی­‌پور برای شهید حاجی‌­پور شدن، راهی دراز و پر از دو راهی سرنوشت­‌ساز از دوران کودکی تا روز 13 آبان 1362 طی کرد. بر این مبنا فکر می‌­کنم بهتر است خواننده کتاب، آن را با چنین پیش‌­فرضی مطالعه کند تا سرانجام یا با بنده به تفاهم برسد، یا برداشت خودش را نسبت به تعیین نقطه یا نقاط عطف زندگی آن بزرگوار، کسب کند.

* تسنیم: در مجموع بیست و هفت در 27، شما در نگارش زندگی­نامه­‌های فرماندهان شهید لشکر27 تلاش داشتید تا نقاط مبهم و ناگفته­‌های موجود را بیان کنید، درباره شهید حاجی‌­پور چه ناگفته‌­هایی وجود داشت که در این کتاب تلاش کردید به آن پاسخ دهید؟

یکی از مهجور مانده‌­ترین و مسکوت مانده‌­ترین ارکان اقتدار لشکر27 از بدو تأسیس آن تا سال 1362 بی­‌تردید شهید علی‌­اکبر حاجی‌­پور بوده است که تا پیش از نگارش این سرگذشت­‌نامه، هیچ کتاب مستقلی ولو به صورت اجمالی درمورد زندگانی او منتشر نشده بود. بنده اینجا ناچارم برای پاسخ به سؤال شما شاهد از شعری پرمعنا بیاورم که البته به سراینده­‌اش عُلقه­‌ای ندارم.

«پارتیزان» را نوشتم تا دیوار قطور سکوت درباره شهید حاجی‌پور شکسته شود

شاعر گفته است: «سکوت، سرشار از ناگفته‌هاست» ابرهای متراکم سکوت گرد آمده طی حدود چهار دهه پیرامون شخصیت جذاب و زندگانی پرماجرای شهید حاجی­‌پور، سرشار از هزاران داستان ناگفته و ناشنیده بوده است و من با نگارش این کتاب، سعی کردم این دیوار قطور سکوت را بشکنم. امیدوارم در این کار موفق بوده باشم.

* تسنیم: شهید حاجی­‌پور از رزمندگانی بود که سال 1361 به همراه قوای محمّد رسو‌ل‌الله(ص) در سوریه نیز حضور داشت درباره این برهه از زندگی او می‌­فرمایید؟

مأموریت کوتاه مدت سوریه شاید بیش از چند هفته از عمر با برکت شهید حاجی‌­پور را دربر نمی­‌گرفت. اجمالاً آنچه در آن چند هفته بر او گذشت، به نقل از یاران نزدیکش در آن مأموریت برون مرزی، در فصل بیست و یکم کتاب با عنوان «لبنان؛ ژوئن 1982» آورده شده است.

* تسنیم:‌ درباره ماجرای شهادت شهید حاجی­‌پور بعضاً نقل­‌هایی متفاوت روایت شد، تا جایی­که برخی به اشتباه فرماندهی لشکر27 را مسئول شهادت وی دانسته و گفته­‌اند که او نباید اجازه می‌­داد که حاجی­‌پور به آن مهلکه برود، در کتاب به این حواشی نیز پرداختید؟

اولاً؛ تمامی فرماندهان لشکر27 در دوران جنگ، شانه ­به­ شانه بسیجیان در خط مقدم حضور داشته و ضمن هدایت میدانی عملیات، هرجا که ضرورت داشت، شخصاً مدیریت نبرد با دشمن را به ­عهده می‌­گرفتند. از خود شهید همت گرفته تا سایر کادرهای مسئول لشکر. این ویژگی منحصر به یک یا دو عملیات نبود. تمام نبردهای آن سال­‌ها گواه این گونه مدیریت میدانی عاشورایی فرماندهان لشکر27 بوده. حاجی‌­پور هم دقیقاً به اُسوه همت اقتدا می‌­کرد.

چرا شایعات درباره شهادت شهید حاجی‌پور بی‌اساس است؟

این مدل فرماندهی؛ اقتضائات خاص خودش را هم داشت. خطرپذیری، ابراز وجود در جایی که شدّت آتش مستقیم و منحنی دشمن، نفسِ تمام نیروها را در خط بریده بود و... امثال این گونه نمایش قدرت­‌ها در قالب حضور میدانی، ویژگی فرماندهان شهید ما ـ از جمله حاجی­پور ـ بود. طبیعی است که چنین حضوری، احتمال شهادت فرمانده را نیز در میدان افزایش می­‌داد.

دوماً؛ مگر دیگر فرماندهان رده یک لشکر27 مثل: رضا چراغی، عباس کریمی، سیدمحمّدرضا دستواره، محمود شهبازی، محسن وزوایی، اسماعیل قهرمانی، اکبر زجاجی، غلامرضا صالحی، علی­رضا نوری، عباس ورامینی، مجید رمضان، مهدی خندان و... در خط مقدم نبرد به شهادت نرسیدند؟ پس این­ها موضوعاتی نیست که قابل طرح باشد.

* تسنیم: در پایان درباره مهم­ترین ویژگی شخصیت شهید حاجی‌­پور بفرمایید؟

وقتی خواننده مطالعه این کتاب را به آخر برساند، به گمانم با من هم نظر خواهد شد که علی­‌اکبر حاجی­‌پور، نسخه به ­روز شده و قرن بیستمی «سورنا»؛ سردار اسطوره­ای پارتیزان‌های ایرانی در مصاف با لژیونرهای امپراتور متجاوز روم محسوب می­‌شود، همان رادمردی که 11 لژیون متجاوز رومی را در منطقه «کارهه» ـ مرز فعلی سوریه با ترکیه کنونی ـ تارومار کرد و فرمانده­شان؛ کراسوس را به درک واصل نمود.

به امید پیروزی رزمندگان جبهه مقاومت و رهروان شهیدانی همچون شهید حاجی‌­پور در مبارزه با صهیونیسم جهانی.

انتهای پیام/