به گزارش خبرگزاری مهر، زهرا الهی راد، رئیس گروه پرندگان دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در یادداشتی نوشت: از سال ۲۰۰۶ میلادی روزی به نام روز جهانی پرندگان مهاجر در میان پرنده‌شناسان، پرنده‌نگران، فعالان حوزه حیات‌وحش و دوست‌داران طبیعت به فعالیت‌ها و برگزاری برنامه‌هایی اختصاص می‌یابد که هدف‌شان جلب توجه همگان برای آشنایی با اهمیت و نقش پرندگان وحشی، لزوم حفظ زیستگاه‌های پرندگان مهاجر و معرفی راهکارهایی برای حفظ این عناصر حیات است.

امسال، برای اولین بار، روز جهانی پرندگان مهاجر بر اهمیت حشرات برای پرندگان مهاجر متمرکز خواهد بود و نگرانی‌های مربوط به کاهش جمعیت حشرات را منعکس می‌کند.حشرات منابع ضروری انرژی برای بسیاری از گونه‌های پرندگان مهاجر، نه تنها در طول فصول تولیدمثل بلکه در طول سفرهای طولانی‌شان هستند و تأثیر زیادی بر زمان، مدت و موفقیت کلی مهاجرت پرندگان می‌گذارند.

در طول مسیرهای مهاجرت، پرندگان به طور فعال در هنگام توقف در مزارع، جنگل‌ها، تالاب‌ها و زیستگاه‌های مختلف به دنبال حشرات هستند. زمان مهاجرت پرندگان اغلب مصادف با اوج فراوانی حشرات در مکان‌های توقف است؛ این هم‌زمانی امکان تغذیه پرندگان را فراهم می‌کند تا ذخایر انرژی خود را قبل از ادامه سفر دوباره تأمین کنند.

از بین رفتن و کاستی در جمعیت حشرات در مکان‌های تولیدمثل پرندگان و در امتداد مسیرهای مهاجرت‌شان، بقا و رفاه پرندگان را تهدید می‌کند. تغییر یافتن یا در معرض خطر قرار گرفتن فضاهای طبیعی مانند جنگل‌ها و مراتع که به دلیل ابعاد گسترده‌ی کشاورزی، توسعه‌ی شهری و اثرات ناشی از آن، می‌تواند منجر به کاهش جمعیت حشرات شود. آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌هایی که برای محافظت از محصولات طراحی شده‌اند به حشراتی که پرندگان برای غذا به آنها تکیه می‌کنند، آسیب می‌رسانند. کمبود حشرات غنی از انرژی و پروتئین می‌تواند مهاجرت و رشد پرندگان را مختل کند و منجر به ضعف سیستم ایمنی، کاهش موفقیت باروری و افزایش نرخ مرگ و میر برای پرندگان بالغ و فرزندان آنها شود.

پرندگان نقش مهمی در گرده‌افشانی و کنترل آفات دارند و کمبود حشرات باعث اختلال در عملکرد این اکوسیستم می‌شود. جمعیت بیش از حد برخی حشرات، در نبود شکارچیان طبیعی پرنده‌شان، همچنین می‌تواند باعث شیوع بیماری شود که به سلامت گیاهان و کشاورزی آسیب می‌رساند.

روز جهانی پرندگان مهاجر در سال ۲۰۲۴ بر ضرورت اقدامات پیشگیرانه حفاظتی تأکید خواهد کرد. این اقدامات شامل کاهش استفاده از آفت‌کش‌ها و کودها، و در صورت امکان، روی آوردن به کشاورزی ارگانیک است. اقدامات دیگر شامل حفظ و پیوستگی مناطق پوشش گیاهی طبیعی است که غذا و سرپناهی برای پرندگان و سایر گونه‌ها در مناطق کشاورزی فراهم می‌کند.

در سال ۲۰۲۴، روز جهانی پرندگان مهاجر در دو روز، ۱۱ می و ۱۲ اکتبر نامگذاری شده است که با ماهیت چرخه‌ای مهاجرت پرندگان در نیمکره‌های مختلف هماهنگ است. روز جهانی پرندگان مهاجر، فرصتی است برای ما دست‌اندرکاران و دغدغه‌مندان در بخش‌های مختلف سازمان حفاظت محیط زیست تا در کنار سایر فعالان حوزه محیط زیست و علاقمندان و پرنده‌نگران، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در جامعه از جمله امکانات رسانه‌های اجتماعی، حضور در مدارس و مراکز آموزشی کودکان و نوجوانان، اجرای برنامه‌های پرنده‌نگری یک روزه، طراحی و چاپ و توزیع بروشور و پوستر در مکان‌های عمومی، برگزاری مسابقات عکاسی و نقاشی با سوژه‌های مرتبط با پرندگان و … فعالیت‌ها و برنامه‌هایی را برای آشنایی گروه‌های مختلف جامعه ترتیب داده، افراد بیشتری را با اهداف سازمان متبوع خود همسو نموده و از جاذبه‌های پرندگان برای هم‌افزایی و جذب منابع و امکانات موجود به نفع این مخلوقات زیبای پروردگار بهره گیریم.