شغل نان و آبداری که به تازگی در ایران مُد شده
اقتصاد ایران: چند سالی است شغل جدیدی ایجاد شده با نام برگزارکنندگان ایونت (!) کسانی که عرصه را برای فروش حضوری کارگاههای کوچک فراهم میکنند و درآمد بالایی از این راه به دست میآورند.
تابناک: تا همین چند سال پیش، فروشهای حضوری کارگاههای تولیدی کوچک و خانگی محدود میشد به جشنوارههایی که گاهی شهرداری یا دیگر نهادها در پارکها برگزار میکردند که معمولا زیر چادر و داربست بودند یا حتی در شکل بهتر آن، چند جشنوارهای که در بوستان گفتگو در فضای زیباتر و محترمانهتر برای فروشنده و خریدار برگزار شد. اما این روزها همه چیز فرق کرده. چه بسا بهتر شده. به حرکتهای دولتی که چندان امیدی نیست و معمولا شلختگی و بینظمی از سر و روی برنامهها میبارد. حتی مثلا در بخش پوشاک نمایشگاه قرآن هم که در مصلی تهران برگزار میشود معمولا نظم چشمنوازی دیده نمیشود. حالا شغل جدیدی ایجاد شده که شاید بتوان اسمش را گذاشت: برگزار کننده ایونت، یا مجری ایونت یا هر چیزی مشابه آن.
کار برگزارکنندگان ایونت چیست؟
کسانی که قدرت اجرایی مناسب دارند یا حتی تیم خوبی برای اجرا میتوانند در اختیار داشته باشند، این شغل را متناسب با نیازهای جامعه امروز تعریف و به عبارتی ایجاد کردهاند. خانمها خودشان اهل فضای مجازی هستند. آنها پیچها یا کانالهای معرفی خوبی دارند که از طریق آن به دیگر تولیدکنندگان خانگی یا کارگاههای کوچک اطلاعرسانی میکنند و سالنی را اجاره میکنند و میز و رگال لباس در اختیار فروشندهها قرار میدهند و برنامه یا ایونتی را در طی دو یا سه روز برگزار میکنند. الان هر کدام از این برگزارکنندگان ایونت به یک ویژگی مشهورند. مثلا یکیشان مهارت خوبی در رزرو کردن سالنهای خوب در مکانهای معتبر و گرانقیمت و مهم دارد، یکیشان شهرت زیادی در نوع پذیرایی و ارائه خدمات دارد، یکیشان خیلی خوب بلد است که تبلیغات بگیرد و اینفلوئنسرهای دیگر را دعوت کند تا میزان حضور مشتریها و بازدیدکنندگان زیاد شود و... خلاصه، آنقدر تنوع در حال افزایش است که هر تولیدکننده میتواند متناسب با نیاز و البته جیب خودش، یکی از این برگزارکنندگان ایونت را انتخاب کند و محصولاتش را در برنامه او به فروش برساند.
فرصتی برای دیده شدن
این ایونتها معمولا مخصوص بانوان است و گاهی هم اوقات حضور آقایان هم در آن آزاد است. به همین خاطر فضای امنی به حساب میآید که قشرهای مختلف خصوصا مذهبیها هم به راحتی میتوانند در آن حضور پیدا کنند. شرکتکنندگان در این ایونتها معمولا در چند دسته اصلی فعالیت میکنند: خیاطی و طراحی لباس، روسری و شال، چادر، مانتو، عطر، وسایل سیسمونی، لباس کودک و نوجوان، شمعآرایی، هنرهای دستی مانند پتینه، تولید انواع کیف چرم و پارچهای و... معمولا یکی دو میز طلا و نقره هم به چشم میخورد. و البته که هر هنر زیبای دیگری که یکی دو خانم در خانههایشان مشغول تولید آن هستند.
این فروشندهها معمولا خانمهای توانمندی هستند که کسب و کار کوچکی برای خودشان در فضای مجازی راهانداختهاند و حالا فرصتی برای دیدار با مشتریانشان را دارند، و همین باعث میشود که معمولا فضای ایونتها سرحال و پرشور باشد. سلام و علیکهای گرمی که از مسیر پیامهای سرد موبایلی به یک دیدار صمیمی میرسد، و باعث میشود، لبخند بر لب فروشنده و مشتری بیاورد. همین است که یکی از مشتریان یک ایونت پاییزه که خانمی سن و سالدار بود، میگفت: «بچهها توی گوشیام اینستا رو گذاشتن و منم یه برند روسری پیدا کردم که خیلی خوشم میاد از کارهاش. خانمی هم که روسریها رو سرش میکنه خیلی خوشگله. محجبه هم هست. واقعا دلم میخواست بیام اینجا و هم خودش رو از نزدیک ببینم و هم ازش روسری بخرم. وقتی هم که اومدم اون خانم فروشنده دقیقا مثل پیجش خوشاخلاق و مهربون و خوشگل بود. جنسهاشون هم خیلی خوب بود.»
شلوغشدنهای ناگهانی
اگر برگزارکننده ایونت مهارت و بودجه کافی برای جذب اینفلوئنسرها داشته باشد، معمولا رونق ایونت بالا میرود. در واقع همه چیز برای این افراد درآمد محسوب می شود. احتمالا شما هم با دیدن چنین استوریهایی آشنا هستد: «سلام عزیزانم... امروز دارم میرم ایونت خانم فلانی.... از این ساعت تا فلان ساعت اونجا هستم. دوست دارم ببینمتون...» همین جملات کافی است تا ناگهان در همان ساعتها، متناسب با شهرت و اعتبار آن اینفلوئنسر فضای ایونت شلوغ شود و هدیههای بسیاری از جانب فروشندهها به او داده شود و بساط عکس و سلفی حسابی داغ شود. در هیاهوی حضور یکی از اینفلوئنسرها در ایونتی که در هتل هما برگزار شده بود، دو نفر از فروشندهها که با هم رابطه خانوادگی داشتند، در حال آمادهسازی یک بسته هدیه به مهمان ایونت بودند و میگفتند: «اگر خانمِ .... در استوریها و پستی که به خاطر امروز میذاره، محصولات ما رو هم معرفی کنه، خیلی برامون خوب میشه. تازه حتی اگر این کار رو هم نکنه، چون جنس لباسی که دوختیم خیلی خوبه، احتمالا بعدا خودش مشتری ما میشه و میتونیم باهاش همکاری داشته باشیم. ما جز ایونت دسترسی راحت دیگهای بهش نداریم. خصوصا اینقدر رودررو و صمیمی.»
از ۷ تا ۲۰ میلیون برای یک میز
معمولا در ایونتهای بزرگی که در سالنهای خوب شهر یا تالار هتلها برگزای می شود، کالا و خدمات ضعیف پیدا نمیکنید. تهویه هوا و تمیزی سالن قابل قبول است. تولیدکنندهها مرتب و شیک هستند و جنسها و کالاهایشان هم مرتب و شیک و حتی کمی گران است. یعنی ایونتهایی که در سالنهای باکیفیت برگزار میشود، کالاهای خوب و باکیفیتی دارند. اگر شما تاکنون در این ایونتها شرکت نکردهاید، نباید تصورتان این باشد که چون محصولات ارائهشده برای کارگاههای کوچک و خانگی است، پس احتمالا ارزان است. نه. همه چیز قیمت نورم خودش را دارد. فقط آن شور و هیجان و فرصت دیدار است که این برنامهها را جذاب میکند. خصوصا که این کارهای خانگی معمولا جایی برای عرضه محصولات خود ندارند. و این ایونتها فرصت خوبی برای محک زدن خود و جذب مشتریهای جدید است.
یکی از شرکتکنندگان در ایونتی که در هتل پارسیان آزادی حضور داشت، میگفت: «من طراح و تولیدکننده لباسها و وسایل مربوط به نوزادان هستم. ایده از خودم است و برای تهیه تک تک این لوازم ساعتهای طولانی وقت گذاشتهام. بخشی از محصولاتم را در پیچی که دارم میفروشم و توی این ایونتها معمولا مشتریان جدیدی هم پیدا میکنم که به مخاطبای پیجم اضافه میشن. اتفاق خوشحالکننده برای من اینجاست که دیگه یه سری از مشتریهام رو میشناسم. آنها هم از قبل پیگیری میکنند تا برای اطرافیان و دوستاشون در ایونتها از من خریداری کنن. چون کارهای هنری من معمولا در مغازهها وجود نداره.»
اگر برگزارکننده این ایونتهای خصوصی که معمولا تبلیغشان از طریق فضای مجازی است، شهرت زیادی داشته باشد، معمولا هم نظم برنامههایشان بیشتر است و هم مکان بهتری در نظر میگیرند و هم قیمتی که از تولیدکنندگان دریافت میکنند بیشتر است. یکی از شرکتکنندگان در مقایسه اجاره میز و رگال در یک سال اخیر میگوید: «من مهر پارسال در ایونتی که در هتل هما برگزار شد، شرکت کردم، و آن موقع برای اجاره میز ۹ و نیم میلیون تومان برای ۲ روز پرداخت کردم. اما مهر امسال در هتل پارسیان آزادی مبلغ ۲۰میلیون تومان برای میز پرداخت کردم. در طول این دو سال، در چند ایونت دیگر هم شرکت کردم که قیمتی بین این دو داشتند. توی اکثر ایونتها، هم پول میزم دراومد و هم سود خوبی داشتم. البته من برای این که قیمت مواد اولیهام پایین بیاد اما همچنان خوب باشه، خیلی توی بازار میگردم و وقت میگذارم. جنسهام رو هم با ضمانت صد در صدی میفروشم.»
حالا محاسبه این که برگزارکننده یک ایونت که بیش از صد میز و رگال در برنامهاش دارد، چقدر است، با شما. اما این جا هدفمان خردهگیری نیست. وقتی چادرهایی که در پارکها میزنند نامرتب و بد است، افراد به شکل خصوصی باید دست به کار شوند تا خودشان فکری به حال خودشان بکنند. معمولا هم مشتریها با چهره راضی از ایونتها خارج میشوند و فروشندهها هم عموما راضیاند. البته گاهی شاید فروششان کم هم بشود. با این حال، مهم این است که چرخه اقتصاد حتی در بخش خصوصی برای کارگاههای تولیدی کوچک نیز بچرخد و همه از این سفره بهرهمند شوند. هیچ کس هم خریدار را مجبور به خرید نمیکند و انتخاب با او است. هرچند خریدارانی هستند که حضور در چنین ایونتهایی را کمتر میپسندند و دوست دارند که همچنان مشتری پر و پا قرص مغازهها بمانند.