برای تشخیص بیش فعالی متخصصان معمولا از علائم آن که کودک بی قرار است و و رفتار های تکانشی از خود نشان می دهد استفاده می کنند. در کل ترکیب این دو اختلال چالش‌های قابل‌توجهی برای فرد و خانواده‌اش به همراه داشته است، چرا که علائم هر دو اختلال می‌توانند بر توانایی‌های اجتماعی، ارتباطی، و رفتاری کودک تأثیر بگذارند. در ادامه مقاله بیشتر به تفاوت ها این دو نوع اختلال پرداخته ایم و در مورد نحوه کنترل آن صحبت کرده ایم.

اوتیسم بیش فعال به حالتی اشاره دارد که فرد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم علائم و ویژگی‌های بیش‌فعالی را نیز نشان می‌دهد. این وضعیت نسبتاً رایج است و بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم نیز نشانه‌هایی از بیش‌فعالی دارند. برای تشخیص اختلاف این دو نوع اختلال می توان از راهکارهایی استفاده نمود. انجام تست‌ اوتیسم برای کودکان شامل ارزیابی‌های چندوجهی است که به شناسایی علائم و نشانه‌های این اختلال کمک می‌کند. این تست‌ها توسط بهترین متخصص اوتیسم در کنار روان‌شناسان انجام می‌شود و شامل پرسشنامه‌های استاندارد، مشاهده رفتار کودک و مصاحبه با والدین و مربیان است.

نحوه کنترل اوتیسم بیش فعالی

کنترل بیش‌فعالی در کودکان مبتلا به اوتیسم نیازمند یک رویکرد چندوجهی است که شامل تکنیک‌های رفتاری، آموزشی و درمانی می‌شود. در ابتدا، توسط بهترین متخصص بیش فعالی فرایند شناسایی و درک علائم و محرک‌های خاص که منجر به بروز رفتارهای بیش‌فعالانه می‌شوند، مورد بررسی قرار می گیرد. مداخلات رفتاری مانند تحلیل رفتار کاربردی (ABA) در بهبود کنترل رفتارهای بیش‌فعالانه مؤثر می باشد. این روش شامل تقویت مثبت برای رفتارهای مطلوب و ایجاد روال‌های مشخص برای فعالیت‌ها است که به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی و خودکنترلی را یاد بگیرند. همچنین، مشاوره و حمایت والدین نیز در این فرایند بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا والدین می‌توانند با یادگیری تکنیک‌های مدیریت رفتار و ایجاد ارتباط مؤثر با کودک، به کاهش استرس و بهبود کنترل رفتارهای بیش‌فعالانه کمک کنند.

تشخیص زودهنگام اوتیسم و بیش فعالی

این دو اختلال عصبی رشدی معمولاً در دوران کودکی ظاهر می‌شوند و تشخیص به موقع می‌تواند منجر به تقویت مهارت‌های ارتباطی، رفتاری و اجتماعی در کودک شود. تشخیص زودهنگام اوتیسم به خانواده‌ها و درمانگران این امکان را می‌دهد که مداخلات مورد نیاز را از همان ابتدا آغاز کنند. اوتیسم با علائمی نظیر ناتوانی در برقراری ارتباط چشمی، مشکلات در برقراری روابط اجتماعی و رفتارهای تکراری مشخص می‌شود. اگر این علائم در سنین پایین‌تر شناسایی شوند، کودک می‌تواند تحت آموزش‌های ویژه‌ای قرار گیرد که به او کمک می‌کند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی خود را بهبود بخشد. علاوه بر این در مورد تشخیص زودهنگام بش فعالی می‌توان گفت که، از مشکلات تحصیلی و اجتماعی جدی که برای کودک پیش می آید می توان جلوگیری نمود. کودکان مبتلا به ADHD به دلیل ناتوانی در تمرکز در مدرسه دچار افت تحصیلی یا در برقراری روابط دوستانه با مشکل مواجه می شوند. اگر این اختلال به موقع تشخیص داده شود، می‌توان به کودک کمک کرد توانایی‌ و تمرکز خود را بهتر کنترل کند.

شناخت تفاوت‌های اوتیسم و بیش‌فعالی

ماهیت اختلال اوتیسم به این شکل می باشد که مجموعه‌ای از اختلالات عصبی-رشدی را در بر می گیرد. این توانایی‌های ارتباطی و اجتماعی در زندگی فرد تأثیر می‌گذارد. افراد و کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران دچار مشکل هستند و رفتارهایی نظیر حرکات تکراری و علایق محدود را نشان می‌دهند. این اختلال می‌تواند از اختلالات خفیف تا اختلالات شدید متغیر باشد و در هر فردی به شکل متفاوتی بروز می‌کند. در سمتی دیگراختلال بیش فعالی بیشتر بر توانایی‌های توجه، کنترل رفتار و سطح فعالیت بدنی فرد تأثیر گذار می باشد. این اختلال به سه نوع مختلف تقسیم می‌شود و مشکلاتی در تحصیل و روابط اجتماعی ایجاد می کند.

. گفتار و زبان در اوتیسم بیش‌فعال

کودکان مبتلا به اوتیسم و بیش‌فعالی با مشکلات گفتار و زبان پیچیده‌تر همراه هستند. این کودکان همزمان با تاخیر در رشد زبانی که در اوتیسم دیده می‌شود، در مشکلات توجه و تمرکز که از ویژگی‌های بیش‌فعالی است مواجه می شوند. از نظر گفتاری، تاخیر در شروع صحبت یا اختلالات زبانی مانند استفاده محدود از کلمات و عبارات دیده می شود. از طرف دیگر، ویژگی‌های بیش‌فعالی باعث می شود که کودک در مکالمات عجله داشته باشد، وسط صحبت دیگران بپرد، یا در حفظ تمرکز بر مکالمه مشکل داشته باشد.

علل و عوامل مؤثر در بروز اوتیسم بیش فعال

مشکلات در رشد مغز نیز نقش مهمی در بروز اوتیسم بیش‌فعال دارند. تحقیقات نشان داده‌اند که رشد غیرطبیعی در برخی نواحی مغز، به‌ویژه نواحی مرتبط با ارتباطات اجتماعی، پردازش حسی و کنترل رفتار، می‌تواند به بروز این اختلال کمک کند. همچنین، ارتباطات عصبی در مغز افراد مبتلا به اوتیسم و بیش‌فعالی ممکن است غیرطبیعی باشد و این مسئله موجب کاهش توانایی مغز در پردازش صحیح اطلاعات می‌شود. از دیگر عوامل مؤثر می‌توان به التهاب‌های سیستم عصبی و عدم تعادل در میزان انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین اشاره کرد که در تنظیم توجه و فعالیت‌های حرکتی دخیل هستند.

.عوامل محیطی مؤثر در بروز اوتیسم بیش فعال

اوتیسم بیش‌فعال (یا اختلال طیف اوتیسم همراه با بیش‌فعالی) به دلایل پیچیده و متعددی بروز می‌کند. عوامل ژنتیکی نقش مهمی در این اختلال دارند؛ مطالعات نشان داده‌اند که جهش‌های خاصی در ژن‌ها می‌توانند احتمال بروز اوتیسم و بیش‌فعالی را افزایش دهند. عوامل محیطی نیز مؤثر هستند، از جمله قرار گرفتن در معرض سموم محیطی، مصرف برخی داروها توسط مادر در دوران بارداری، و عفونت‌های مادرزادی. همچنین، عدم تعادل در سیستم‌های عصبی و مغزی به‌ویژه در نواحی مرتبط با تنظیم رفتار، توجه و پردازش اجتماعی، از دیگر عوامل تأثیرگذار در بروز این اختلال است.

سخن پایانی

ترکیب دو اختلال اوتیسم بیش فعال می‌تواند موجب شود کودک نه تنها در برقراری ارتباطات اجتماعی و مدیریت تغییرات روزمره دچار مشکل شود، بلکه از نظر رفتارهای بی‌قراری و مشکلات تمرکز نیز چالش‌های بیشتری داشته باشد. به عنوان مثال، یک کودک اوتیستیک بیش‌فعال ممکن است نتواند مدت زیادی روی یک فعالیت تمرکز کند و به‌طور مداوم در حال حرکت باشد. درمان و مدیریت اوتیسم بیش‌فعال نیازمند رویکرد چندبعدی است که مداخلات زودهنگام و منظم به کودکان کمک می کند تا توانایی‌های خود را تقویت کرده و رفتارهای خود را بهتر کنترل کنند.