مرکز پژوهش‌های مجلس در بخشی از گزارشی که در مورد نحوه اجرای قانون ساماندهی صنعت‌خودرو منتشر کرده، به تغییرات قیمتی برخی خودروهای وارداتی، مونتاژی و داخلی از شهریور سال ۹۶ تا مردادماه سال جاری پرداخته است. بر این اساس قیمت خودروهای وارداتی در این مدت‌زمان به‌طور میانگین ۲۳۴۰ درصد، بهای خودروهای مونتاژی ۱۶۲۷ درصد و قیمت محصولات داخلی ۱۵۷۷ درصد رشد را تجربه کرده است. این درحالی است که در همین مدت‌زمان قیمت دلار افزایش ۱۴۵۲ درصدی داشته است. همان‌طور که مشخص است، بهای هر سه گروه خودرویی بیش از قیمت دلار افزایش یافته است.

به‌عبارت دیگر می‌توان گفت تورم موجود در بازار خودرو جلوتر از تورم عمومی پیش رفته و این بازار دچار حباب است. این موضوع را می‌توان متاثر از سیاست‌هایی دانست که دسترسی شهروندان به‌خرید خودرو را محدودتر کرده است. این موضوع درمورد خودروهای وارداتی شدیدتر بوده و محصولات داخلی کمی کمتر تحت‌تاثیر این پرش قرار گرفته‌اند.

آن‌طور که بازوی پژوهشی مجلس تاکید دارد: «واردات خودرو طی سال‌های گذشته و قبل از سال ۱۳۹۷ در کشور بخشی از نیاز و تقاضای بازار را برطرف می‌کرد و با اعمال محدودیت‌ها در حوزه واردات، بخش‌هایی از بازار داخلی دچار آشفتگی و ناتوانی در تامین نیاز مصرف‌کنندگان شده است. در وضعیت فعلی و با محدودیت واردات خودروهای نو در کشور، برخی خودروهای خارجی و مونتاژی موجود در بازار با افزایش قیمت چندبرابری و به‌قیمت‌های گزاف مبادله می‌شوند و با نمونه‌های بین‌المللی موجود در بازارهای منطقه، اختلاف قیمت معناداری دارند.»

گرچه از دو سال پیش واردات خودرو از نظر قانونی آزاد شد، اما خودروهای خارجی همچنان به‌شکل کاملا قطره‌چکانی وارد کشور می‌شوند.

گویا دولت چهاردهم نیز هنوز به اهمیت واردات خودرو در ساماندهی بازار پی نبرده است. نتیجه چنین برخوردی با واردات خودرو کاملا در اعداد و ارقامی که ارائه شد، مشخص است. نه‌تنها محصولات وارداتی به‌طور مستقیم و بسیار شدید دچار اضافه‌پرش قیمتی شده‌اند، بلکه شاهدیم که حتی خودروهای مونتاژی تحت‌تاثیر همین عامل قرار داشته‌اند. در نبود محصولات وارداتی، راس هرم تقاضا تماما به‌سمت تولیدات مونتاژکاران چرخید.

از طرفی رئیس گمرک ایران اعلام کرد تعداد کل خودروهای سواری ترخیص قطعی در ۶ ماه نخست سال جاری از ۲۲ هزار دستگاه عبور کرده است. طبق گفته محمد رضوانی‌فر در نیمه نخست امسال ۲۲ هزار و ۲۶۴ دستگاه خودرو سواری به‌صورت قطعی از گمرک‌های کشور ترخیص شده است. وی با بیان این‌که ارزش این تعداد خودرو ۴۳۸ میلیون و ۶۶۸ هزار دلار بوده است، افزود: «در ۶ ماه مشابه پارسال، ارزش خودروهای واردشده به‌کشور ۳۶ میلیون و ۵۶۵ هزار دلار بود که صرف ورود هزار و ۷۳۶ دستگاه خودرو به‌کشور شد.»

رئیس کل گمرک همچنین اعلام کرد در نیمه نخست امسال، شرکت‌های معین‌خودرو ایرانیان با واردات ۵ ‌هزار و ۶۵۰ دستگاهی، سایپا با واردات ۵ ‌هزار و ۴۴۵ دستگاهی، بهمن‌موتور با واردات یک‌هزار و ۶۵۰ دستگاهی و کرمان‌موتور با واردات یک‌هزار و ۵۲۴ دستگاهی، چهار واردکننده اصلی خودرو سواری بوده‌اند.

همزمان با اعلام خبر رئیس گمرک مبنی بر واردات بالغ بر ۲۲ هزار دستگاه خودرو به‌کشور طی نیمه نخست امسال، آمار مربوط به‌تحصیص ارز به‌بخش حمل‌ونقل و خودرو نیز اعلام شد. بر اساس گزارش بانک‌مرکزی، تامین ارز برای صنایع حمل‌ونقل و خودرو از ابتدای سال تا دوم مهرماه، ۴ ‌میلیارد و ۳۲۰ میلیون‌دلار بوده است. از این رقم، ۲ میلیارد و ۵۶۳ میلیون‌دلار، ارز نیمایی بوده و یک‌میلیارد و ۷۵۷ میلیون‌دلار نیز از محل واردات در مقابل صادرات تامین شده است.

اخیرا رئیس‌کل بانک‌مرکزی اعلام کرد یک‌میلیارد دلار برای واردات خودرو در سال جاری تخصیص داده شده است. با توجه به این‌که ثبت سفارش خودرو در سال جاری متوقف بوده (تمام خودروهای واردشده به‌کشور در نیمه نخست امسال، به‌ثبت سفارش پارسال مربوط می‌شوند)، فرض بر این است که یک میلیارد دلار وعده‌داده‌شده، صرف واردات خودرو در ۶ ماه باقی‌مانده از سال خواهد شد.

افت قیمت ۲۰ میلیون‌تومانی تیگارد X۳۵ (۱۴۰۳)

خودروهای داخلی در آخرین روز هفته گذشته رشد بهای یک تا ۱۴ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که تارا ۵ دنده (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۱۴ میلیون‌تومان افزایش ۷۶۴ میلیون‌تومان، سورن پلاس با مانینتور بدون رینگ (۱۴۰۳) با ۸ میلیون‌تومان افزایش ۶۹۸ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ دنده‌ای هیدرولیک (۸۵گانه) (۱۴۰۳) با ۷ میلیون‌تومان افزایش ۷۰۰ میلیون‌تومان، سورن پلاس فول (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان افزایش ۷۱۳ میلیون‌تومان، پارس سال (دریچه‌برقی) (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان افزایش ۶۸۲ میلیون‌تومان و تارا اتومات (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۴ میلیون‌تومان افزایش ۸۸۸ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.

همچنین درمیان خودروهای مونتاژی شاهد افت قیمت ۵ تا ۴۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که اسکای‌ول ET۵ نبکا (۱۴۰۳) با ۴۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان، تیگارد X۳۵ (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۲۶۰ میلیون‌تومان، دیگنیتی پرستیژ (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۲۵۰ میلیون‌تومان، فیدلیتی پرایم ۵ نفره (رینگ ۱۰ پره) (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۷۵۰ میلیون‌تومان و ام‌وی‌ام X۲۲ پرو دنده (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان کاهش ۸۹۰ میلیون‌تومان خریدوفروش شدند.

همچنین در گروه خودروهای وارداتی شاهد رشد بهای ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که کیا K۵ (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۴ میلیاردتومان، فیات ۵۰۰ (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ ‌میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان، سوزوکی سیاز (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان، جی‌ای‌سی GS۳ Emzoom (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ میلیارد و ۷۵۰ میلیون‌تومان و ونوسیا وی آنلاین (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ ‌میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.