فرادید: امروزه بزرگترین موجودات روی کره زمین در سراسر اقیانوس‌ها پراکنده‌اند و دور از چشمان ما در اعماق آب پرسه می‌زنند. اما میلیون‌ها سال پیش، غول‌هایی بودند که بدن‌های عظیم خود را بر روی خشکی حرکت می‌دادند: دایناسورها.

یکی از این موجودات ۷۵ میلیون سال پیش در دوره‌ی کرتاسه می‌زیست. این موجود در اسپانیای امروزی مُرد و در محوطه‌ی لو هوئِکو در کوئنکا فسیل شد تا سال ۲۰۰۷ که پروژه ساخت و ساز قطار سریع‌السیر بین مادرید و لوانته در حال انجام بود.

طی ۱۷ سال گذشته، این محوطه حفاری شده و بیش از ۱۰۰۰۰ فسیل کشف، ثبت و تجزیه و تحلیل شدند. بسیاری از این استخوان‌ها متعلق به گروهی از دایناسورها به نام تیتانوسوریا بودند و اکنون دیرین‌شناسان گونه‌ای کاملاً جدید را شناسایی کرده‌اند.

محققان می‌گویند: «تیتانوسوریاها گروه موفقی از دایناسورهای سوروپاد بودند که با ایجاد چندین دودمان متمایز، رویداد مهمی از تنوع را در کرتاسه اولیه تجربه کردند. خانواده دایناسورها به سالتاسوروئیدها و کلوسوسورها تقسیم شدند و حیوانات چهارپای کوچکتر تا بزرگترین حیوانات خشکی را شامل می‌شدند.

یکی از مرتبط‌ترین ویژگی‌های سابقه فسیلی او هوئکو، فراوانی اسکلت‌های جزئی بزرگ دایناسورهای سوروپاد است که در بقیه اروپا نادر است.

دیرین‌شناسان بقایای بدون مفصل یک سوروپاد ناشناخته را در محل شناسایی کردند که بخشی از ستون فقرات، دنده‌ها، پاهای پشتی و یک لگن تقریباً کامل بود.

این موجود با هیچ موجودی در سوابق دیرین‌شناسی مطابقت نداشته و یک گونه جدید نام گرفته است. کونکاسورا پینتیکینی‌یِسترا (Qunkasaura pintiquiniestra) هم یک گونه جدید و هم یک جنس جدید است. نام این جنس کونکا (qunca) مربوط به شهر قرون وسطایی کوئنکا (Cuenca) است و سورا (saura) از واژه یونانی «مارمولک» نشات گرفته است.

نام خاص pintiquiniestra به شخصیتی اشاره دارد که گاهی به یک غول زن تعبیر می‌شود؛ یعنی ملکه Pintiquiniestra از یکی از رمان‌هایی که دون کیهوته دِ لا مانچا، شخصیت خلق‌شده توسط میِگل دِ سِروانتِس در قرن هفدهم را دیوانه کرد.

کونکاسورا پینتیکینی‌یِسترا یکی از کامل‌ترین اسکلت‌های سوروپادی است که در اروپا یافت شده و شامل مهره‌های گردنی، پشتی و دمی، بخشی از گردال لگنی و عناصر اندام می‌شود. مورفولوژی منحصر به فرد آن‌ها به ویژه در مهره‌های دم، اطلاعات جدیدی را درباره دایناسورهای غیر پرنده شبه‌جزیره ایبری ارائه می‌دهد، گروهی که ما از نظر تاریخی درک ضعیفی از آن‌ها داریم.

به علاوه، حضور گونه‌های جدید تأیید کرد که دودمان‌های متعددی از یک خانواده در محل فسیل وجود دارند، به این معنا که هر دو در مقاطع زمانی مختلف در این منطقه زندگی می‌کردند.

پدرو موچو، نویسنده این مطالعه، گفته: «اروپا مجمع‌الجزایر بزرگی بود که از چندین جزیره در اواخر دوره کرتاسه تشکیل شده بود. با این حال، کونکاسوآرا متعلق به گروه دیگری از ساروپادها است که ۷۳ میلیون سال پیش در شبه‌جزیره ایبری جای گونه‌های متوسط بزرگ ظهور کردند. این موضوع گواه اینست که این دودمان بسیار قبل‌تر از سایر گروه‌های دایناسورها به شبه‌جزیره ایبری رسیده است.

فسیل‌های لو هوئکو هنوز در حال تجزیه و تحلیل و بازسازی هستند و احتمال دارد گونه‌های جدید دیگری هم در آینده کشف شوند.