این گزارش نشان می‌دهد که مسیرهای اصلی قاچاق شامل تریاک، هرویین، حشیش و شیشه افغانستان است که از مرزهای ایران به عراق منتقل می‌شود. این مواد یا از طریق مرزهای جنوبی ایران به بندر بصره در عراق قاچاق می‌شوند یا از مرزهای غربی ایران به شمال عراق (اقلیم کردستان) وارد می‌شوند.

همچنین در این گزارش اشاره شده که عراق به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود و مرزهای گسترده‌اش با کشورهای همسایه، به یکی از مسیرهای اصلی ترانزیت مواد مخدر به خلیج‌فارس و اروپا تبدیل شده است. علاوه بر این، گزارش به نقش کشورهایی چون سوریه و لبنان در تولید و قاچاق مواد مخدر به منطقه خاورمیانه، به‌ویژه قرص‌های روانگردان کپتاگون، اشاره دارد.

در این دوره، عراق نه‌تنها به عنوان مسیر ترانزیت برای قاچاق مواد مخدر عمل کرده بلکه برخی از مناطق این کشور به کانون تولید این مواد تبدیل شده‌اند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، این گزارش با عنوان «پویایی قاچاق مواد مخدر در عراق و خاورمیانه»، اول مرداد 1403 (22 جولای 2024) توسط دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم ملل متحد UNODC بر مبنای شواهد سال‌های 2019 تا 2023 منتشر شد. یافته‌های این گزارش، علاوه بر اینکه خطر جدی قاچاق مواد افغانستان از ایران به عراق را پررنگ می‌کند، صحت شواهد تولید مواد در عراق و منطقه خاورمیانه را هم تایید کرده است.

این گزارش نشان می‌دهد که در فاصله سال‌های ۲۰۱۹ تا 2021 بیش از 84 تن هرویین، تریاک، حشیش، مرفین و شیشه (مت‌آمفتامین) در استان‌های مرزی جنوب و شمال غرب ایران کشف شده در حالی که مقصد این مواد، عراق بوده است. در گزارش سازمان ملل اعلام شده که تریاک، شیشه، هرویین و حشیش افغانستان یا از بندر خرمشهر و مسیر دریایی اروندرود به جنوب عراق و بندر بصره می‌رسد یا از استان‌های ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی در ایران به شمال شرق عراق (اقلیم کردستان) قاچاق می‌شود.

سازمان ملل در این گزارش می‌گوید که قاچاق مواد از ایران به عراق، به قصد ترانزیت به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و اروپای غربی صورت می‌گیرد. این گزارش نشان می‌دهد که در فاصله سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ به دنبال افزایش ناامنی و تنش‌های سیاسی در خاورمیانه و به خصوص، تاثیرپذیری منطقه از بازگشت دوباره طالبان به افغانستان از نیمه مرداد 1400، نقشه جغرافیایی قاچاق مواد در منطقه هم تغییر کرده چنانکه طبق یافته‌های سازمان ملل، حالا شمال عراق، به یک چهارراه برای قاچاقچیان سوریه و لبنان و ایران و افغانستان و پاکستان تبدیل شده است.

خاورمیانه؛ کانون ناامنی و خانه امن قاچاقچیان

گزارش سازمان ملل، چند بخش مهم دارد؛ وضعیت قاچاق و تجارت مواد در منطقه خاورمیانه و عراق، شناسایی مسیرهای جابه‌جایی مواد در عراق و چگونگی قدرتمندتر شدن شبکه‌های قاچاق مواد در منطقه خاورمیانه. سازمان ملل در مقدمه این گزارش، خط پررنگی بین دولت عراق و قاچاقچیان کشیده تا مسوولیت حقوقی برای خود ایجاد نکند ولی با این حال، بر دست داشتن دولت‌ها در تجارت مواد صحه می‌گذارد وقتی اعلام می‌کند: «اطلاع دولت‌ها از نحوه قاچاق مواد، به تشدید فساد، تضعیف حکومت و توسعه رقابت خشونت‌آمیز بین گروه‌های مسلح دامن می‌زند.»

منطقه مورد نظر در گزارش سازمان ملل، خاورمیانه است؛ منطقه‌ای با وسعت بیش از 7 میلیون کیلومتر مربع در غرب آسیا و شمال آفریقا با جمعیت بیش از 300 میلیون نفر و شامل کشورهای ایران، ترکیه، لبنان، اردن، سوریه، عراق، فلسطین، اسراییل، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس (عربستان سعودی، عمان، بحرین، قطر، کویت، امارات متحده عربی).

خاورمیانه، مرز مشترک سه قاره آسیا، اروپا و آفریقاست و یک منطقه استراتژیک محسوب می‌شود. وجود دریای سرخ، خزر، مدیترانه و سیاه در این منطقه و اتصال به آب‌های آزاد از طریق تنگه باب‌المندب و خلیج عدن (یمن)، تنگه هرمز و خلیج‌فارس (ایران)، کانال سوئز (مصر) و تنگه‌های بسفر و داردانل (ترکیه) تردد اقتصادی و سیاسی و نظامی در خاورمیانه را میسر کرده و البته با توجه به وجود بیش از 50 درصد منابع نفت و گاز جهان در این منطقه، خاورمیانه طی سده اخیر همواره صحنه جنگ قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای و داخلی بوده یا از ناآرامی‌های برون منطقه‌ای (مثل جنگ جهانی دوم و جنگ سرد) تاثیر پذیرفته است. با توجه به اینکه بخش زیادی از وسعت کشورهای منطقه، خشک و بیابانی است، مهاجرت اقوام و افراد در خاورمیانه، ناآرامی‌ها و تنش‌های داخلی و برون مرزی را دامن زده است.

تداوم جنگ و تنش در این منطقه از جهان، دلیل مهمی بوده که خاورمیانه در سال‌های اخیر به یک بازار بین راهی برای قاچاق مواد به اقصی نقاط دنیا تبدیل شده، چون بهترین شرایط ترانزیت، تجارت و تشکیل بازار بومی و منطقه‌ای و برون مرزی برای شبکه‌های قاچاق مواد، در همین ناآرامی‌ها فراهم می‌شود علاوه بر اینکه میزان و تنوع تقاضا در همین منطقه هم، عامل مهمی برای تقویت شبکه‌های قاچاق مواد و سایر جرایم سازمان یافته است .

در خاورمیانه چه می‌گذرد؟

سازمان ملل در این گزارش تاکید می‌کند که در فاصله سال‌های 2019 تا 2023 تولید، قاچاق و مصرف مواد روانگردان و به خصوص، قرص «کپتاگون» در منطقه خاورمیانه افزایش یافته است.«کپتاگون» یکی از نام‌های تجاری داروی «فنتیلین» است؛ دارویی ساخته شده از ترکیب آمفتامین و تئوفیلین. فنتیلین برای اولین‌بار در سال 1961 توسط یک موسسه داروسازی آلمانی و برای درمان بیش فعالی کودکان، افسردگی و حملات خواب به بازار جهانی عرضه شد، اما موسسه غذا و داروی امریکا FDA هیچ‌گاه به فنتیلین مجوز نداد. سال 1981، فنتیلین به جدول شماره یک داروهای تحت کنترل در امریکا اضافه شد و از این سال، عرضه این دارو در سراسر ایالات متحده ممنوع بود. سازمان بهداشت جهانی هم سال 1986 این دارو را به عنوان داروی روانگردان معرفی کرد و از این سال، عرضه فنتیلین در سراسر جهان ممنوع شد.

امروز، فنتیلین (کپتاگون) یک ماده روانگردان بسیار پرطرفدار در خاورمیانه است. طبق گزارش‌هایی که نهادهای بین‌المللی همکار با سازمان ملل ارایه داده‌اند، کپتاگون در منطقه خاورمیانه با نام‌های «قرص جهادی» یا «کوکایین مردان فقیر» شناخته می‌شود. خاصیت این قرص به دلیل ترکیباتش شامل ایجاد سرخوشی، بیدار ماندن برای ساعات طولانی بدون احساس خواب آلودگی، افزایش تحمل درد ناشی از جراحات عمیق (شلیک گلوله) فروکش کردن احساس ترس و حتی احساس گرسنگی است.

کپتاگون، از اوایل دهه 2010 میلادی و به دنبال ظهور داعش در منطقه خاورمیانه، وارد بازار شد. برخی از اعضای داعش در خاطرات‌شان تایید کرده‌اند که بسیاری از افرادی که به حملات انتحاری وادار می‌شوند، برای آنکه در هنگام منفجر کردن خود احساس ترس نداشته باشند، قرص کپتاگون می‌خورند.

طبق گزارش نهادهای بین‌المللی همکار با سازمان ملل، در دهه اخیر، سوریه 80 درصد عرضه جهانی کپتاگون را در انحصار خود داشته و گروه‌های شبه نظامی سوریه بیشترین مصرف‌کنندگان کپتاگون هستند. این نهادها، شواهدی از تقویت مالی شبکه‌های تولید و قاچاق کپتاگون توسط برخی از مقامات دولت سوریه و گزارشی از سود 57 میلیارد دلاری قاچاق کپتاگون برای اقتصاد سوریه در سال 2022 به سازمان ملل ارایه داده‌اند و اعلام کرده‌اند که با توجه به ادامه جنگ و ناآرامی در این کشور، احتمالا «معاوضه کپتاگون با اسلحه» به یک سیاست رایج در سوریه تبدیل شده است.

در گزارش اخیر سازمان ملل هم شواهدی از توسعه قاچاق کپتاگون در منطقه خاورمیانه در یک بازه زمانی 11 ساله موجود است چنانکه در این گزارش اعلام شده که مجموع کشفیات کپتاگون در 7 کشور عربستان سعودی، کویت، عراق، سوریه، لبنان، امارات متحده عربی و اردن از 11 هزار کیلو (سال 2010) به بیش از 86 هزار کیلو (سال 2021) رسیده و طبق نقشه‌ای در این گزارش، در فاصله سال 2021 تا 2023 بخشی از کپتاگون تولید شده در سوریه، از مسیر زمینی، به ترکیه و عراق و اردن و لبنان رفته و بخشی از محموله بعد از انتقال به لبنان، از مسیر دریایی به عربستان سعودی، یمن، امارات متحده، قطر، بحرین، کویت، سودان، لیبی، یونان و ایتالیا رسیده در حالی که بعضی از کشورهای مقصد هم به مبدا جدید برای انتقال به باقی کشورها تبدیل شده‌اند و مثلا، بخشی از محموله‌های قاچاق شده به اردن و عراق، در عربستان سعودی و کویت تخلیه شده است.

گزارش نهادهای بین‌المللی همکار با سازمان ملل، پیش از این نشان داده بود که شبکه‌های قاچاق مواد در سوریه، علاوه بر اینکه بخشی از کپتاگون تولید شده را به لبنان می‌فرستند و در این کشور همسایه هم کارگاه‌های تولید کپتاگون دایر کرده‌اند، با تفکیک محموله‌های صادراتی از آنچه در بازار سوریه یا لبنان توزیع می‌شود، سیاست عرضه موفق را در پیش گرفته‌اند. در جولای 2019 هر قرص کپتاگون در لبنان حدود 2 دلار قیمت داشته و سال 2021 قرص‌هایی با قیمت کمتر از یک دلار در سوریه فروخته شده در حالی که در همین سال، قیمت هر قرص کپتاگون در عربستان 14 دلار بوده و این تفاوت قیمت، به دلیل تفاوت ترکیبات و درصد خلوص قرص‌های توزیع شده در لبنان (مسیر ترانزیت)، سوریه (کانون تولید) و عربستان (بازار عرضه) است.

اکتبر 2015، به دنبال کشف دو میلیون عدد قرص کپتاگون در فرودگاه ریاض، دبیر کمیته ملی مبارزه با مواد مخدر عربستان اعلام کرد که در تجزیه قرص‌ها، علاوه بر آمفتامین، مقادیری از کافئین، سرب و جیوه هم مشاهده شده است. جیوه و استات سرب، در فرآیند تولید مواد روانگردان (شیشه، اکستازی، کپتاگون) به کار می‌رود و خرید این مواد شیمیایی بدون هیچ مانعی از بازارهای چین و هند امکان‌پذیر است چنانکه هم‌اکنون با یک ثبت‌نام ساده از هر نقطه جهان، می‌توان هر کیلو پودر جیوه را با قیمت کمتر از 300 دلار، هر کیلو جیوه مایع را با قیمت کمتر از 70 دلار و هر کیلو استات سرب را با قیمت کمتر از 20 دلار خریداری کرد و البته اگر میزان سفارش مشتری بیش از مقدار مشخص باشد، از تخفیف قابل توجهی هم بهره خواهد برد....

عراق به مسیر ترانزیت مواد سوریه و افغانستان تبدیل شده است

در بخش دیگری از گزارش سازمان ملل، وضعیت تجارت مواد و قاچاق کپتاگون در عراق در فاصله سال 2019 تا 2023 مورد بررسی قرار گرفته و شواهد پیشین درباره اقدامات شبکه‌های قاچاق و تولید مواد در عراق را تایید کرده است.سابقه تولید مواد در عراق به حدود 20 سال قبل برمی‌گردد. ژانویه 2008 (بهمن1386) پاتریک کاکبرن؛ خبرنگار روزنامه ایندیپندنت گزارشی از کشت پنهانی خشخاش در باغات کشاورزی جنوب شرق و مرکز عراق نوشت.

کشاورزان عراقی به خبرنگار این روزنامه گفته بودند که کشت خشخاش را با کمک خشخاش کارهای افغانستان شروع کرده‌اند تا با فروش تریاک، هزینه‌های زندگی‌شان را تامین کنند. طبق گزارش ایندیپندنت، القاعده که در آن زمان پایگاه خود را در استان دیاله مستقر کرده بود، از مزارع خشخاش محافظت می‌کرد و گروه‌های شبه نظامی فعال در گوشه و کنار کشور، خشخاش کارهای افغانستان را به عراق آورده بودند تا به کشاورزان عراقی، کشت خشخاش را آموزش بدهند. مردم محلی به خبرنگار ایندیپندنت گفته بودند که بعد از برداشت محصول، تریاک را به بازارهای عربستان و کویت خواهند فروخت.

این گزارش، 9 ماه بعد از آتش زدن مزرعه ۴ هکتاری خشخاش در شمال عراق منتشر شد. مه 2007، نیروهای امنیتی عراق مزرعه خشخاشی را در شمال غرب استان صلاح‌الدین به آتش کشیدند که متعلق به گروه تروریستی داعش بود. یک مقام محلی از دولت عراق گفته بود که داعشی‌های صاحب این مزرعه، اتباع افغانستان بوده‌اند و تا پیش از این هم در آزمایشگاه‌های دانشگاه دولتی شهر تحت اشغال موصل (شمال غرب عراق) از تریاک همین مزارع، هرویین تولید می‌کردند.

نهادهای بین‌المللی و حتی سازمان ملل، هیچ واکنشی به گزارش روزنامه ایندیپندنت نشان ندادند؛ نه تایید، نه تکذیب. سکوت جهانی، 8 سال ادامه داشت اما در این فاصله، اخبار دیگری از درآمدزایی داعش و گروه‌های تروریستی مستقر در عراق از تجارت مواد مخدر منتشر می‌شد از جمله اینکه سال 2014، انباری از قرص‌های اعتیادآور در استان دیاله (شمال غربی عراق) کشف شد؛ قرص‌هایی که برای نیروهای امنیتی عراق ناشناخته بود و در یک غار جاسازی شده بود.

دو سال بعد، اکتبر 2016 «عمر ابراهیم»، خبرنگار عراقی در گزارشی از امحای 16 هکتار مزرعه خشخاش در شمال غربی بغداد توسط پلیس عراق خبر داد. این مزارع، تحت کنترل داعش و ادامه فعالیت این گروه تروریستی در تجارت مواد بود و آزمایشگاه‌های تولید هرویین در استان صلاح‌الدین (شمال عراق و نزدیک به مرز سوریه) با تریاک همین مزارع تغذیه می‌شد اگرچه که میزان مرفین در تریاک به دست آمده از خشخاش‌های کاشته شده در خاک عراق، همچنان پایین‌تر و محصول نهایی، هنوز نامرغوب‌تر از تریاک افغانستان بود.

سال 2017، یکی از قضات عراق از کشف محموله‌های شیشه در منطقه ابوغریب (جنوب شرقی بغداد) خبر داد و یکی از مقامات دولت عراق، صدور حکم برای تولیدکننده مواد روانگردان در بصره و میسان (جنوب شرقی عراق) را تایید کرد و گفت که مسیر ورودی پیش‌سازهای تولید مواد روانگردان، از کردستان عراق است. همزمان با انتشار این اخبار، روزنامه ال‌مانیتور خبری درباره شناسایی اولین مزرعه خشخاش و انبار دپوی تریاک و هرویین با ارزش یک میلیون دلار در اطراف اربیل (کردستان عراق) منتشر کرد.

گزارش جدید سازمان ملل، پایان سکوت نهادهای بین‌المللی درباره شکل‌گیری روند تولید مواد مخدر و روانگردان در عراق است اگرچه که بخش اصلی این گزارش به قاچاق مواد افغانستان و سوریه در عراق اختصاص دارد. در گزارش سازمان ملل اعلام شده که در فاصله سال‌های 2019 تا 2023، کشفیات کپتاگون سوریه و تریاک، هرویین و شیشه افغانستان در عراق افزایش یافته چنانکه طبق گزارشی که دولت عراق ارایه داده، میزان کشفیات کپتاگون از 118 کیلو (سال 2019) به 4094 کیلو (سال 2023)، کشفیات تریاک و هرویین از حدود 90 کیلو (سال 2019) به بیش از 230 کیلو (سال 2023) و کشفیات شیشه از 185 کیلو (سال 2019) به 1277 کیلو (سال 2023) رسیده است.

سازمان ملل در گزارش اخیر خود اعلام کرده که عراق با توجه به مرز 3600 کیلومتری با 6 کشور ایران، اردن، کویت، عربستان سعودی، سوریه و ترکیه، به سرنوشت ایران دچار شده و در مسیر ترانزیت مواد افغانستان به سمت جنوب غرب آسیا، آفریقا و اروپا قرار گرفته است. نقشه‌های گزارش سازمان ملل نشان می‌دهد که عراق مثل ایران به سبب مرز مشترک با ترکیه، امکان دسترسی قاچاقچیان به مهم‌ترین مسیر ترانزیت مواد (مسیر بالکان) به سمت اروپای غربی را فراهم می‌کند، چون مسیر بالکان از مرز شرقی ترکیه (همجوار با عراق و ایران) شروع می‌شود و با گذر از اروپای شرقی، به اروپای غربی می‌رسد.

این نقشه‌ها نشان می‌دهد که بخشی از مواد مخدر افغانستان در فرآیند ترانزیت به سمت مسیر بالکان، در ایران و عراق ریزش خواهد داشت علاوه بر اینکه در مسیرهای ترانزیتی عراق، علاوه بر تریاک و هرویین و حشیش و شیشه افغانستان، کپتاگون منتقل شده از سوریه برای انتقال به عربستان هم جابه‌جا می‌شود.

در این گزارش تاکید شده که 4 دهه جنگ و درگیری‌های مسلحانه در عراق، نرخ بالای بیکاری، حضور متناوب یا پیوسته شبه‌نظامیان و گروه‌های مسلح و شبکه‌های جنایتکار، حضور اقوام و قبایل با منافع اقتصادی متفاوت و مشترک، بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی مزمن، لشکرکشی امریکا به عراق، مبارزه دولت عراق با داعش، وابستگی‌ها و منافع اقتصادی برون مرزی و درگیری‌های مسلحانه و فساد دولتی، مشکلاتی است که افزایش قاچاق مواد را در عراق تشدید کرده و حالا عراق در حال تبدیل به یک «کانون» در اکوسیستم قاچاق مواد در خاورمیانه است .طبق گزارش سازمان ملل، مواد در داخل عراق در سه کریدور اصلی «شمال، جنوب و مرکزی» جابه‌جا می‌شود .

مسیر شمالی: این مسیر از شمال غرب ایران شروع می‌شود و به عراق می‌رسد و در سلیمانیه و کرکوک و اربیل و موصل تا مرز شمال غرب عراق ادامه دارد تا در جنوب ترکیه و شمال شرق سوریه تمام می‌شود. این مسیر از سال 2017 ایجاد شده و با ایجاد مسیر شمالی، یک چهارراه جغرافیایی بین ایران، عراق، سوریه و ترکیه شکل گرفته و در طول این 7 سال، محموله‌های شیشه، تریاک و هرویین افغانستان از همین مسیر به ترکیه و سوریه رسیده است.

مقامات عراق گفته‌اند از سال 2019 قاچاق شیشه و کپتاگون در این مسیر افزایش داشته و با این حجم موادی که در این منطقه در حال جابه‌جایی است، کردستان عراق تبدیل به یک بازار محلی شده علاوه بر اینکه شواهدی هم از فعالیت آشپزخانه‌های تولید شیشه و کپتاگون در مناطق کوهستانی و مرزی در اطراف شهرهایی مانند کرکوک و استان صلاح‌الدین به دست آمده و مه 2024 هم یک آزمایشگاه تولید مت‌آمفتامین و کپتاگون در سلیمانیه شناسایی و توقیف شده است.

مسیر مرکزی: این مسیر، از خاک سوریه و در مرز شرقی با عراق شروع می‌شود و بخشی از مسیر بعد از ورود به استان الانبار در خاک عراق، به سمت استان نینوا (شمال) و بخشی به سمت بغداد (مرکز و شرق) منحرف می‌شود، اما شاهراه اصلی از استان الانبار در غرب عراق، با گذر از شهرهای رمادی، فلوجه، کربلا و نجف، تا جنوب عراق ادامه دارد تا به عربستان و کویت برسد.

تنها ماده‌ای که در مسیر مرکزی حمل می‌شود، کپتاگون تولید شده در سوریه است و در طول سه سال اخیر، قاچاق کپتاگون در این مسیر و حتی در شهرها و بزرگراه‌های اصلی به مقصد جنوب و شرق عراق افزایش یافته است. در سال 2020 از مجموع 23 محموله کشف شده در استان الانبار، یک محموله به وزن 9 کیلوگرم، حاوی مت‌آمفتامین و 22 محموله حاوی بیش از 22 میلیون عدد قرص کپتاگون بوده است.

مسیر مرکزی، از سال 2021 و به دنبال ممنوعیت ورود کالا از لبنان به عربستان و تشدید کنترل مرزی اردن با سوریه و عراق، شلوغ‌تر شد و احتمالا از همین زمان به دنبال انسداد مرزها، مسیر قاچاق مواد از لبنان و سوریه به سمت مرزهای غربی عراق تغییر کرد چنانکه گزارش‌هایی از افزایش قاچاق مواد در بزرگراه‌های نزدیک مرز سوریه و عراق و افزایش حمل مواد در جاده‌های اصلی شرق و جنوب عراق ثبت شده است. سال 2022 مقامات عراقی در همین مسیر یک پهپاد رایانه‌ای را شناسایی کردند که حامل یک میلیون قرص کپتاگون به مقصد کویت بود.

مسیر جنوبی: این مسیر، از بندر خرمشهر در استان خوزستان و از خاک ایران شروع می‌شود و به بندر بصره و بندر ‌ام‌القصر در خاک عراق می‌رسد. این مسیر یک محدوده استراتژیک تجاری برای عراق است، چون بندر بصره و بندر ‌ام‌القصر اهمیت زیادی برای تجارت و اقتصاد عراق دارند ولی با این حال، قاچاق مواد هم از همین بنادر صورت می‌گیرد. مسیر جنوبی، گذرگاه قاچاق شیشه، تریاک و حشیش افغانستان به مقصد بازارهای محلی عراق است و شاهراه اصلی این مسیر، به عربستان و کویت می‌رسد.

برخی محموله‌های مواد در مسیر جنوبی، در ایام شلوغ سال مثل ایام زیارت، توسط راننده‌های تاکسی یا بعضی مسافران به بنادر بصره و ‌ام‌القصر می‌رسد و گزارش‌هایی هم از انتقال مواد با قایق‌های کوچک در امتداد شط‌العرب حکایت دارد. طبق گزارش دولت عراق، طی سال‌های 2019 تا 2023، در 18 عملیات انجام شده در استان بصره، بیش از 140 کیلو شیشه، بیش از 130 کیلو حشیش و حدود دو میلیون عدد قرص کپتاگون کشف شده است.

گزارش سازمان ملل نشان می‌دهد که تا امروز غیر از سه محموله قرص کپتاگون که در نیمه سال 2023 در استان بصره (مجاور با استان خوزستان) کشف شده، ردی از این قرص روانگردان در نزدیکی مرزهای ایران نیست اگرچه که آمار مصرف شیشه در بصره (جنوب شرقی عراق و در مجاورت مرز ایران) و کپتاگون در استان الانبار (مرکز تا غرب و جنوب غرب عراق در مجاورت سوریه)، رمادی (مرکز عراق) و بغداد (شرق عراق) افزایش یافته است.

سازمان ملل در بخش دیگری از این گزارش، قاچاق تریاک و شیشه و هرویینو مرفین و حشیش افغانستان از مرز ایران به عراق را تایید کرده است. طبق این گزارش، در فاصله سال‌های 2019 تا 2021 در مجموع بیش از 84 تن تریاک، هرویین، مرفین، حشیش و شیشه در نوار مرزی استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام و خوزستان کشف شده و قرار بوده این مواد در عراق تخلیه شود.

طبق گزارش سازمان ملل، بیشترین کشفیات مواد در این بازه دو ساله، مربوط به استان خوزستان (بیش از 35 تن) و استان آذربایجان غربی (بیش از 33 تن) و کمترین کشفیات مربوط به استان ایلام (بیش از یک تن) بوده و این گزارش نشان می‌دهد که تریاک با وزن بیش از 48 تن و هرویین با وزن بیش از 15 تن، بیشترین موادی است که در فاصله سال 2019 تا 2021 در خاک ایران و پیش از قاچاق به عراق کشف شده است .