به گزارش سلامت نیوز به نقل از فرارو از نیویورک تایمز، فشار دادن قاشق داغ روی گزش، یا استفاده از داروهای تشکین دهنده، یک ابزار مکنده برای بیرون کشیدن بزاق پشه از پوست، استفاده از یخ، آلوئه ورا و حتی اراده شخصی شما برای مقاومت در برابر خارش تنها برخی از راه‌های موجود برای خلاص شدن از شر احساس خارش پس از گزیدگی پشه است. با این حال در واقع چه چیزی کار می‌کند؟ کارشناسان می‌گویند تعدادی ترفند وجود دارد که می‌تواند این اثرات را تسکین دهد. برخی شامل دارو هستند، برخی دیگر در واقع یک فریب ذهنی است.

چرا گزش پشه با احساس خارش همراه است؟

پشه‌های ماده برای تخم گذاری به خون نیاز دارند. دکتر آلیسون گاردنر می‌گوید: «هنگامی که پشه‌ها در جستجوی خون بر روی پوست شما فرود می‌آیند، بزاق حاوی پروتئین خود را با استفاده از تیغه‌های دندانه‌دار کوچک در دهانشان به شما تزریق می‌شود. این پروتئین‌ها نه تنها پوست را بی‌حس می‌کنند، بلکه رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند تا تغذیه پشه‌ها کارآمدتر شود. در پاسخ، بدن شما هیستامین را به عنوان یک پاسخ ایمنی به بزاق آزاد می‌کند. هیستامین دلیل خارش و تورم است، سیگنالی به مغز شما برای بررسی شرایط سلامتیتان.»

آیا خارش جای گزش مضرر است؟

مقاومت در برابر خاراندن جای گزش تقریباً غیر ممکن است. دکتر لیدا کوئروو پاردو، ایمونولوژیست و دانشیار دانشگاه فلوریدا می‌گوید: «در هنگام خاراندن جای گزش، مغز درد ناشی از گزش را با نوعی درد دیگر جایگزین می‌کند. در نتیجه مغز سروتونین ترشح می‌کند و ما احساس بهتری خواهیم داشت.»

به همین دلیل است که ترفندهایی مانند نیشگون گرفتن، قاشق داغ یا شوک ایجاد شده از یک اسپری خنک کننده باعث تسکین خارش می‌شود. دکتر هدر گاف، دانشیار پوست در دانشگاه دالاس، گفت: «خارش، درد، احساس قلقلک و دما همگی در یک بزرگراه عصبی حرکت می‌کنند. وقتی آن بزرگراه را با ترافیک پر می‌کنید، مغز احساس خارش را نادیده می‌گیرید.»

با این حال دکتر کوئروو پاردو هشدار می‌دهد با خاراندن جای گزش می‌توانید در یک چرخه گیر کنید. درد خفیف ناشی از خاراندن بر خارش غلبه می‌کند و مغز سروتونین، یک مسکن طبیعی، ترشح می‌کند، اما سروتونین همچنین می‌تواند سیگنال‌های خارش را تقویت کند و باعث شود احساس خارش بیشتری کنید.

کدام گزینه بهتر است؟

یک کیسه یخ، اسپری خنک کننده یا پماد گزش حشرات را امتحان کنید تا حس خارش را کاهش دهید. یک ماده خنک کننده با هیدروکورتیزون به بهترین وجه در کوتاه مدت و بلند مدت خارش را تسکین می‌دهد. از این طریق شما مغز خود را فریب می‌دهید تا متوجه خارش نشود و عوامل خنک کننده نیز باعث انقباض عروق خونی می‌شوند که به تورم جای گزش کمک می‌کند. دکتر استون همچنین افزود استفاده از یک پارچه سرد نیز می‌تواند اصطکاک ملایم و خوشایندی ایجاد کند. استفاده از چسب زخم نیز می‌تواند به نفوذ مواد در پوست و جلوگیری از خاراندن ناحیه کمک کند. این روش برای کودکان بسیار مفید است.

قرص‌های آنتی هیستامین موثرتر از کرم‌های موضعی هستند، زیرا پاسخ ایمنی کلی بدن را آرام می‌کنند. حتی اگر بخواهید می‌توانید پیش کوهنوردی یا در روزهای تابستانی یک آنتی هیستامین خوراکی برای آمادگی از قبل مصرف کنید. دکتر استون گفت: «وجود مسدود کننده‌های هیستامین از قبل در سیستم شما واکنش بدن به گزش حشرات به وضوح کاهش می‌دهد.»

چه ترفندهای دیگری وجود دارد؟

اگر گرما را ترجیح می‌دهید، یک بسته حرارتی یا یک پارچه گرم نیز می‌تواند احساس خارش را برطرف کند. با این حال استفاده از قاشق داغ توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند باعث سوختگی‌های جزئی شود. دکتر استون استفاده از ابزارهای برقی برای بیرون کشیدن بزاق حشرات را پیشنهاد نمی‌کنند. او درباره این دستگاه‌ها توضیح داد: «میزان بزاقی که پشه به خون شما تزریق می‌کند و سوراخی که در پوست ایجاد می‌شود، هر دو میکروسکوپی هستند. حتی بعید می‌دانم این سوراخ به حدی بزرگ باشد که بتوان از آن برای خارج کردن بزاق پشه استفاده کرد.» این دستگاه‌ها نیز مانند نیشگون گرفتن ناحیه تنها باعث ایجاد یک حواس پرتی می‌شوند و ممکن است برای آرام کردن کودکان و پرت کردن حواسشان مناسب باشند.

در واقع بهترین ترفند اجتناب از نیش پشه است. بهتر است از یک کرم یا اسپری دافع حشرات استفاده کنید و در بیرون از خانه از لباس‌های آستین بلند و شلوار استفاده کنید. دکتر گاردنر هنگام پیاده‌روی یا ورود به زیستگاه پشه‌ها، به کمک توری نازک روی کلاه خود صورتش را بپوشاند. او گفت: «شاید از زیبایی ظاهری شما بکاهد، اما قطعا به دفع حشرات و دوری از گزش کمک می‌کند.»