‌خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها- فرضعلی سالاری: * عملکرد و کارآیی جامعه بر اساس وابستگی متقابل و به هم پیوستگی امکانات یا زیرساخت‌های مختلف فیزیکی، اجتماعی و نهادی عمل می‌کند. زیرساخت‌های حیاتی ستون فقرات جامعه مدرن و توسعه اقتصادی را تشکیل می‌دهد و برای رفاه ملی ضروری است. و سیستم‌های فیزیکی و اجتماعی لازم را برای رشد پایدار فراهم می‌کند.

از طریق شبکه‌های حمل و نقل، شبکه‌های انرژی، سیستم‌های ارتباطی، تأسیسات آب و فاضلاب و زیرساخت‌های اجتماعی، کشورها می‌توانند بهره‌وری را بهبود بخشند، سرمایه‌گذاری‌ها را جذب کنند و رفاه کلی شهروندان خود را افزایش دهند. دولت‌ها و سیاست گذاران باید توسعه زیرساخت‌ها، اطمینان از سرمایه گذاری‌های کافی، برنامه ریزی مؤثر و مدیریت کارآمد را در اولویت قرار دهند. با انجام این کار، آنها می‌توانند قفل قدرت تحول آفرین زیرساخت‌ها را باز کنند و زمینه را برای یک اقتصاد شکوفا و مقاومتی فراهم کنند.

زیرساخت‌های حیاتی آن دسته از سیستم‌های فیزیکی هستند که برای حداقل عملیات اقتصاد و دولت ضروری هستند. آنها شامل، اما نه محدود به، مخابرات، انرژی، بانکداری و مالی، حمل و نقل، سیستم‌های آب و خدمات اضطراری، دولتی و خصوصی هستند.

در عصر دیجیتال، زیرساخت‌های ارتباطی، مانند شبکه‌های پهنای باند، اتصال به اینترنت و مراکز داده، به‌عنوان محرک حیاتی توسعه اقتصادی ظاهر شده‌اند. جریان کارآمد اطلاعات را امکان پذیر می‌کند، تجارت الکترونیک را تسهیل می‌کند و اتصال دیجیتال را ارتقا می بخشد. زیرساخت‌های ارتباطی قوی به کسب‌وکارها، کارآفرینان و افراد برای دسترسی به بازارهای جهانی، مشارکت در معاملات آنلاین و مشارکت در اقتصاد دیجیتال قدرت می‌دهد. این امر نوآوری، اشتراک دانش و کارآفرینی را تقویت می‌کند و راه را برای رشد اقتصادی و رقابت هموار می‌کند.

زیرساخت‌های انرژی شامل نیروگاه‌ها، شبکه‌های انتقال، خطوط لوله و تأسیسات ذخیره سازی است. با تضمین عرضه پایدار انرژی، زیرساخت‌ها از تولید و رشد صنعتی حمایت می‌کند، نوآوری را ترویج می‌کند، سرمایه گذاری‌های را جذب می‌کند و بهره وری را در بخش‌ها افزایش می‌دهد.

زیرساخت‌های آب و فاضلاب؛ دسترسی به آب پاک و امکانات بهداشتی مناسب برای سلامت عمومی، توسعه انسانی و پیشرفت اقتصادی ضروری است. سرمایه گذاری در سیستم‌های تأمین آب، تصفیه خانه‌های فاضلاب و زیرساخت‌های بهداشتی باعث بهبود شرایط زندگی، کاهش بیماری‌های ناشی از آب و افزایش بهره وری نیروی کار می‌شود.

زیرساخت‌های اجتماعی؛ زیرساخت‌های اجتماعی از جمله مدارس، بیمارستان‌ها، مسکن عمومی و مراکز اجتماعی نقش مهمی در توسعه سرمایه انسانی و رفاه اجتماعی ایفا می‌کنند. سیستم‌های آموزشی و مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت به نیروی کار ماهر و سالم کمک می‌کند که برای رشد اقتصادی حیاتی است. زیرساخت‌های اجتماعی همچنین انسجام اجتماعی را تقویت می‌کند، کیفیت زندگی را بهبود می بخشد. با ارائه خدمات عمومی ضروری، محیطی مناسب برای توسعه اقتصادی ایجاد می‌کنیم.

زیرساخت‌های شبکه‌ای، مانند حمل‌ونقل و ارتباطات، خروجی بلندمدت اقتصادی را افزایش می‌دهند، زیرا مزایایی را برای سایر بخش‌ها فراهم می‌کنند، مانند بهبود کارایی کسب‌وکار، مکانیسم‌های مؤثر برای هماهنگی و مدیریت زنجیره‌های تأمین و تحویل محصول. شبکه‌های انعطاف‌پذیر و قابل اعتماد، کسب‌وکار را ممکن می‌سازد که منجر به افزایش سرمایه‌گذاری و رشد کسب‌وکار و ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید می‌شود.

زیرساخت‌های انعطاف‌پذیر و امن برای شکوفایی اقتصادی ضروری است زیرا نه تنها زیربنای عملکرد مؤثر مشاغل و خدمات است، بلکه زیربنای اعتماد و برنامه‌ریزی بلندمدت در یک منطقه و در نتیجه سطوح سرمایه‌گذاری مداوم است. بنابراین، تأمین این انعطاف‌پذیری و امنیت می‌تواند به عنوان تزریق مستقیم به اقتصاد و تولید ملی و همچنین کاتالیزوری برای رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری بیشتر عمل کند. با این حال، هنگامی که اختلالاتی در خدمات زیرساخت‌های حیاتی ارائه می‌شود، مانند انرژی، حمل و نقل و شبکه‌های ارتباطی، به طور بالقوه می‌تواند اثرات مستقیم اقتصادی پرهزینه ای داشته باشد، مانند هزینه تعمیر آسیب به ساختارهای فیزیکی، و اثرات غیرمستقیم اقتصادی بر جامعه. مانند اختلال کسب و کار در زنجیره تأمین ملی و افزایش بیکاری کوتاه مدت و بلند مدت می‌باشد.

دسترسی کافی به منابع انرژی مقرون به صرفه و پایدار، مانند برق و سوخت، دسترسی به فناوری اطلاعات برای تولید صنعتی، فعالیت‌های تجاری و عملکرد کلی اقتصاد مدرن بسیار مهم است.

زیرساخت‌های خوب طراحی شده یک محرک اساسی برای شکوفایی ملی است و پیش نیازی برای توسعه اقتصادی و رشد آینده است. زیرساخت‌ها بهره وری، کیفیت زندگی و پیشرفت اقتصادی یک کشور را با پیشبرد تولید، ایجاد شغل، و بهبود بهره وری و کارآیی امکان پذیر می‌کند. با فراهم کردن شبکه‌های حمایتی زیرساختی (پدافندی، مکمل و جایگزین) که همه ما به آنها تکیه می‌کنیم، زیربنای رشد است. رابطه متقابل بین زیرساخت‌های حیاتی، رفاه ملی و اقتصاد ملی در سطح استراتژیک و زیرساخت‌های مدرن و کارآمد برای موفقیت اقتصادهای و رفاه ملی حیاتی می‌باشد.

حکمرانی خوب برای انعطاف پذیری زیرساخت‌های حیاتی و چالش‌های تأمین و حفاظت از آن نکته اساسی در راهبرد پدافند غیرعامل و توسعه ملی در تأمین زیرساخت‌های حیاتی سرزمینی است.

زیرساخت خاکستری زیرساختی است که توسط انسان برای مدیریت منابع طبیعی و عملکردهای انسانی طراحی شده است. به عنوان مثال، مدیریت تأمین آب مستلزم مدیریت منابع آب، توزیع و زهکشی از طریق خطوط لوله، تأسیسات تصفیه آب و پسماند، و مخازن است. این روش مدیریت آب بر روی شیوه‌های ساخت و ساز طراحی شده برای جلوگیری از هر گونه رشد بر روی آن و محدود کردن نفوذ آب به زمین تمرکز می‌کند، بنابراین منجر به رواناب بیشتر طوفان، به ویژه در مناطق شهری می‌شود. زیرساخت‌های خاکستری مهندسی شده در مناطق شهری برای اطمینان از کیفیت و کمیت آب برای آشامیدن، تصفیه حجم بالای آب در فضاهای کوچک و حمل و نقل آب مورد نیاز است.

زیرساخت سبز عبارت است از «استفاده استراتژیک از شبکه‌های زمین‌های طبیعی، مناظر کاری، و دیگر فضاهای باز برای حفظ ارزش‌ها و عملکردهای اکوسیستم و ارائه مزایای مرتبط برای جمعیت انسانی».

زیرساخت آبی به عناصر طبیعی یا مصنوعی آب مانند رودخانه‌ها، برکه‌ها، تالاب‌ها و کانال‌ها اشاره دارد که برای بهبود خدمات اکوسیستمی به هم متصل شده‌اند. زیرساخت سبز آبی فرصتی برای پیوستن به فضاهای سبز و آبی فعال زیست محیطی از طریق شبکه‌های سودمند است.

زیرساخت‌های خاکستری و سبز آبی مهندسی شده زیرساخت‌های ملموسی مانند سدها، پل‌ها، حمل و نقل، منبع تغذیه و بیمارستان‌ها هستند. این ساختارها برای به حداکثر رساندن بهره برداری و خروجی نیاز به برنامه ریزی، سیاست، مقررات، نگهداری و مدیریت دارند. پیوندی که بر اتصال، پیش‌بینی، تنظیم و مدیریت زیرساخت‌های ملموس حاکم است، بسیار مهم است و به دارایی‌های نامشهود می‌باشد. بنابراین، زیرساخت‌های حیاتی را می‌توان به طور کلی به دارایی‌های مشهود و نامشهود طبقه بندی کرد. آنها همچنین به عنوان دارایی‌های سخت و نرم برای زیرساخت‌های حیاتی شناخته می‌شوند. تعادل و حفظ زیرساخت‌های خاکستری، آبی و سبز بر اساس شرایط و اکوسیستم اجتماعی-اقتصادی محلی مهم است.

سیاست سرمایه گذاری خاص برای انعطاف پذیری زیرساخت‌های حیاتی مهم است. سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها و نحوه مدیریت این سرمایه گذاری ها نیز می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر اهداف اقتصادی دولت داشته باشد. سرمایه‌گذاری‌های جدید می‌توانند سهم قابل توجهی در بهره‌وری و عملکرد اقتصادی داشته باشند اگر نسبت سود به هزینه بالایی داشته باشند. سرمایه گذاری‌های زیرساختی برای عملکرد اقتصاد ضروری است و به کارایی کسب و کار، اتصال و رشد کسب و کار کمک می‌کند که می‌تواند منجر به پایداری و افزایش اعتماد به زیرساخت‌های فعلی و آینده شود.

* کُنشگر برنامه ریزی و توسعه منطقه‌ای