دو سال پیش سامانه یکپارچه خودرو با ده‌ها بند و مقررات جدید برای جلوگیری از خرید واسطه‌ای اعمال شد و نتیجه‌ای نیز جز گستردگی دلالی در بازار خـــودرو نداشت. حالا باز هم به‌روش قرعه‌کشی برای دریافت خودرو بازگشته‌ایم؛ با این تفاوت که تولید خودرو از ابتدای سال جاری روند نزولی به‌خود گرفته است. از سوی دیگر خودروسازان هنوز تعهدات سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ را به‌طور کامل انجام نداده‌اند و فریز ۱۶ ماهه قیمتی تولید را در شرکت‌های خـــــودروساز کاهش داده است. از این رو به‌نظر می‌رسد طــــــرح اخیر فروش تنها به‌منظور جمع‌آوری نقدینگی در شرکت خودروساز اجرا شده است.

هرچند در فروش اخیر نیز محدودیت‌های خرید پابرجا بود، اما دلالان در این مدت کارآزموده‌تر شده و تمام روش‌هایی که می‌تواند آن‌ها را به‌معامله‌ای پرسود برساند، آموخته‌اند.اما بازگردیم به‌فروش بزرگ خودرو که حدودا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار متقاضی برای دریافت محصولی از شرکت ایران‌خودرو اقدام به‌ثبت‌نام کرده‌اند. حدودا دو هفته‌ای است که این فروش بسیاری از شهروندان را به‌خود مشغول کرده است. از دپوی ۲۳۰ میلیون‌تومانی مختص خرید خودرو گرفته تا عملکرد بانک‌ها در همراهی با مشتریان برای اعطای وام و ثبت‌نام و دیگر قضایا. هرچند با توجه به‌عرضه ۱۱۵ هزار دستگاه خودرو برای افراد عادی، طرح جوانی و فرسوده‌ها، شانس برنده شدن در این طرح فروش بسیار ناچیز است؛ بااین ‌حال سوداگران بازار و متقاضیان واقعی یک بار دیگر شانس خود را برای خرید از کارخانه امتحان کرده‌اند.

طبق بررسی‌ها افراد عادی برای برگزیده شدن، حدود ۳ ‌درصد شانس دارند؛ یعنی از هر ۳۲ نفر یک نفر از افراد عادی موفق به‌خرید خودرو از کارخانه خواهد شد. همان‌طور که عنوان شد این طرح با حواشی زیادی همراه بود؛ به‌طوری‌ که در مرحله ثبت‌نام مشخص نبود که متقاضیان چگونه باید در این طرح شرکت کنند؛ بدین معنا که تفکیک فروش فوق‌العاده (فوری) از پیش‌فروش در اطلاعیه‌های ایران‌خودرو مشخص نشده بود. به‌همین دلیل سازمان بازرسی کل کشور به این موضوع ورود و خودروساز را مقید به‌تعیین روش‌های فروش کرد.

در قرعه‌کشی‌های قبلی، ایران‌خودرو فرصت سه‌روزه‌ای برای پرداخت هزینه خودرو در نظر می‌گرفت که ظاهرا این بار هم متقاضیان فروش فوق‌العاده بعد از فراخوان این شرکت، باید سه‌روزه هزینه قطعی خودرو را پرداخت کنند.

از طرفی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان این‌که باید از ظرفیت واردات به‌عنوان تنفس برای ساماندهی بازار خودرو استفاده کرد، گفت: «علاوه‌بر واردات، باید بر افزایش تولید از نظر کمی و کیفی نیز تاکید کرد؛ زیرا با امکانات موجود تحقق این مهـــم شدنی است.»

رضا تقی‌پور انوری درباره اجرای قانون واردات خودرو گفت: «از حدود ۴ سال پیش کمیسیون صنایع و معادن مجلس یازدهم موضوع واردات خودرو را پیگیری کرد تا سرانجام با تاکید نمایندگان این موضوع به‌قانون تبدیل شد. در ادامه نیز این قانون بسط پیدا کرد و اجازه واردات خودروهای کارکرده با عمر کمتر از ۵ سال صادر شد که متاسفانه قانون واردات خودروهای کارکرده تاکنون اجرایی نشده است.»

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای‌اسلامی عدم تدوین نظام حکمرانی بازار و صنعت‌خودرو را علت نابسامانی این حوزه دانست و ادامه داد: «مافیای خودرو موجب می‌شود ناکارآمدی در این حوزه کماکان استمرار داشته باشد؛ درواقع تعارض منافع موجب شده است مردم از شرایط موجود راضی نباشند؛ درحال‌ حاضر از یک سو تولید داخل از مشکلات مدیریتی رنج می‌برد و از سوی دیگر واردات به‌رغم تاکید مجلس و تصویب قانون به‌سرعت اجرایی نشده است.»

وی اضافه کرد: «آیین‌نامه تدوین‌شده برای واردات خودروهای کارکرده آیین‌نامه بدی نیست؛ اما باید متولی اجرای آن به‌درستی مشخص شود؛ از دولت و وزارت صمت جدید انتظار داریم این قانون را به‌درستی و با سرعت اجرایی کند؛ چراکه شرایط فعلی بازار و صنعت‌خودرو قابل ‌قبول نیست.»

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: «در یک اقدام عاجل باید واردات خودرو تسهیل شود؛ البته در این زمینه فقط وزارت صمت مسئول نیست و سایر سازمان‌ها و نهادها مانند بانک مرکزی نیز باید به وظایف خود در حوزه تامین ارز عمل کنند.»

افزایش قیمت ۵۰ میلیون‌تومانی جی‌اِی‌سی GS۳ Emzoom

خودروهای داخلی روز گذشته رشد بهای یک تا ۷ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که سورن پلاس فول (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۷ میلیون‌تومان افزایش ۷۰۷ میلیون‌تومان، پارس سال سفارشی ELX (دریچه‌برقی) (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان افزایش ۷۰۶ میلیون‌تومان، اطلس (سفید مشکی) (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان افزایش ۵۳۰ میلیون‌تومان، دنا پلاس توربو ۶ دنده (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۴ میلیون‌تومان افزایش ۹۰۹ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۴ میلیون‌تومان افزایش ۷۶۹ میلیون‌تومان و پژو ۲۰۶ تیپ ۲ (۱۴۰۱) با ۳ میلیون‌تومان افزایش ۵۶۰ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند.

همچنین درمیان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۲ تا ۲۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت تیگارد X۳۵ (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به‌یک‌میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان، لاماری ایما (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش به یک‌میلیارد و ۹۰۰ میلیون‌تومان، فیدلیتی پرایم ۵ نفره (رینگ ۱۰ پره) (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش به‌یک‌میلیارد و ۷۵۰ میلیون‌تومان، کی‌ام‌سی J۷ (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان کاهش به‌یک‌میلیارد و ۵۷۰ میلیون‌تومان و ام‌وی‌ام X۲۲ پرو دنده (۱۴۰۳) با ۲ میلیون‌تومان کاهش به ۸۹۵ میلیون‌تومان رسید.

از طرفی در میان خودروهای وارداتی شاهد افت بهای ۵۰ میلیون‌تومانی و رشد قیمت ۱۵ و ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که هیوندای کونا (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان و هوندا وزل (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ ‌میلیارد و ۹۵۰ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند.

همچنین جی‌اِی‌سی GS۳ Emzoom (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ ‌میلیارد و ۷۰۰ میلیون‌تومان، کیا سلتوس (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۳ میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان و دانگ‌فنگ شاین مکس (۲۰۲۳) با ۱۵ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۶۸۵ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.