شرکت کانادایی حذف کربن دیپ اسکای، به‌تازگی از برنامه‌های خود برای احداث اولین مرکز نوآوری و تجاری‌سازی حذف کربن در جهان، رونمایی کرده است. این مرکز قرار است در شهر اینیسفیل، واقع در شمال کلگری در استان آلبرتا ساخته شود.

دستیابی به هدف صفر خالص یا «کربن خنثی» نیازمند اقدامات فراوانی است. اولین وظیفه، کاهش مستقیم ردپای کربنی فعالیت‌های کنونی است. سپس، نوبت به اقدامات حفاظتی و احیای محیط‌زیست می‌رسد: وظایفی مانند کاشت درختان بیشتر و احیای مناطق پوده‌زار و البته، حفظ منابع طبیعی موجود. اما چه می‌شود اگر بتوانیم راهبرد جدید دیگری را نیز به این تلاش‌ها اضافه کنیم؟

با انتشار اعلامیه‌ی شرکت دیپ اسکای، به‌نظر می‌رسد که به‌زودی بتوانیم به راه چاره‌ی دیگری نیز دست یابیم. این شرکت ادعا می‌کند که مرکز جدیدش از توانایی جذب سه‌هزار تن کربن دی‌اکسید در سال برخوردار خواهد بود. البته، باید اعتراف کرد که این میزان جذب در مقایسه با نیاز جهانی، چندان هم بالا نیست. جذب این میزان از کربن دی‌اکسید، فقط معادل جبران ردپای کربنی سالانه‌ی حدود ۲۲۷ فرد کانادایی یا ۲۱۸ فرد آمریکایی است. اما این شرکت تأکید دارد که تأسیس مرکز جذب کربن، فقط آغاز راه است.

دیمین استیل، مدیرعامل دیپ اسکای، در بیانیه‌ای که در وب‌سایت شرکت منتشر شد، اعلام کرد: «این پروژه، اولین دستاورد جهانی در نوع خود است و به‌ عنوان بستری برای رشد، می‌تواند این صنعت نوپا را به کسب‌وکاری چند تریلیون دلاری در کانادا تبدیل کند.»

هم‌اکنون، قرار بر این است که هشت فناوری مختلف برای جداسازی مستقیم کربن از هوا در مرکز جذب کربن دیپ اسکای پیاده‌سازی شوند. همچنین، پیش‌بینی می‌شود که تأسیسات تا پایان سال آینده به مرحله‌ی بهره‌برداری برسد. در حال حاضر، همچنان فضای کافی برای استقرار دو فناوری بالقوه‌ی جذب کربن دیگر نیز وجود دارد: «آزمایشگاه‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که فضای کافی را برای ۱۰ فناوری مختلف جداسازی مستقیم کربن از هوا، پوشش بدهند و امکان توسعه‌ی آن‌ها را نیز فراهم کنند.»

شرکت دیپ اسکای اعلام کرده است که مأموریتش شامل هدف تولید «اعتبارات کربنی با تمامیت بالا» است؛ اخیراً، طرح‌های جهانی اعتبارات کربن به‌دلیل بی‌اعتباری بیش از ۹۰ درصد از آن‌ها، به‌ شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. در واقع، بر اساس تحقیقات، این اعتبارات کربن احتمالاً وضعیت انتشار کربن صنعتی را وخیم‌تر نیز می‌کنند.

یکی از دلایل انتقاد از اعتبارات کربن، ناتوانی در اثبات یا حتی تخمین معقول میزان اثربخشی روش‌های کاهش انتشار کربن است. ژیل دوفراسن، مدیر بازارهای کربن جهانی در سازمان مستقل ناظر بر بازار کربن، می‌گوید: «مشکل بزرگ این پروژه‌ها، تعیین خط پایه و مبنایی برای مقایسه است. وقتی میزان تأثیر پروژه را اندازه‌گیری می‌کنید، آن را با چه چیزی مقایسه می‌کنید؟ شما مقایسه را با اتفاقی که در غیاب پروژه خودتان رخ می‌دهد، انجام می‌دهید. این وضعیت فرضی بسیار پیچیده است.»

با این حال، شرکت دیپ اسکای مزیت دیگری نیز دارد. در بیانیه‌ی شرکت آمده است: «اعتبارات حذف کربن تولیدشده توسط پروژه‌های دیپ اسکای، به‌صورت کامل از طریق اندازه‌گیری، گزارش‌دهی و تأیید دیجیتال (MRV) ردیابی شده و بر اساس سخت‌گیرانه‌ترین استانداردهای کربنی، اعتبارسنجی می‌شوند تا از دوام کامل و پایداری آن‌ها اطمینان حاصل شود.»

به نقل از استیل، با وجود این‌که اولین قدم توسط دیپ اسکای ممکن است از نظر حجم خام بسیار کوچک باشد، ساخت این تأسیسات «گامی بزرگ به‌ سوی بهبود سلامت سیاره و اقتصاد ما» خواهد بود.

استیل می‌گوید: «نمی‌توانم بیش‌از‌حد بر اهمیت اولین مرکز جهانی نوآوری و تجاری‌سازی حذف کربن و ارزش آن برای کانادا و سیاره‌مان تأکید کنم. با اعطای اولویت به کیفیت و سرعت، افتخار می‌کنیم که این تأسیسات در کمتر از یک سال، از مرحله‌ی ایده تا ساخت به چنین پیشرفتی رسیده است.»