به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند، گفته می‌شود که هزینه بیمارفروشی انتقال بیماران بدحال آی‌سی‌یو از سوی آمبولانس‌های خصوصی به مراکز درمانی چیزی حدود ۴ تا ۶ میلیون تومان است. شاید عجیب به نظر برسد اما موضوع جدیدی نیست. تقریباً ۲۰ سال پیش هم ماجرای بیمار دزدی خبرساز شده بود. رئیس وقت اورژانس کشور هم در واکنش به این موضوع گفته بود: «۹۹ درصد تخلفات و بیماری‌دزدی‌ها از سوی آمبولانس بیمارستان‌های خصوصی صورت می‌گیرد. » مردم سال هاست که از انتقال بیمارانشان به مراکز درمانی که مورد تأییدشان نیست گلایه‌مند هستند.

شرایط تحمیلی که مجبورند روند درمان بیمارانشان را در مرکزی ادامه دهند که مورد قبولشان نیست. البته که تخلفات آمبولانس‌های خصوصی به همین موارد ختم نمی‌شود. چند سال پیش هم یک تخلف از سوی آمبولانس‌های خصوصی صورت گرفت که جنجالی شد؛ سلبریتی‌ها یا افراد خاص و ثروتمند در ترافیک تهران با آمبولانس جا به جا می‌شدند.

این بخشی از تخلفاتی بود که آمبولانس‌های خصوصی انجام داده بودند. همین چند وقت پیش هم انتقال یک پیشکسوت فوتبال با آمبولانس خصوصی بار دیگر بحث این سوءاستفاده‌ها را داغ کرد. با وجود نظارت بر عملکرد این مراکز و آمبولانس‌های خصوصی اما تخلفات متعددی از سوی برخی از آن‌ها رخ می‌دهد که بیماران و خانواده‌های آن‌ها را با چالش‌های زیادی مواجه کرده است. در گفت و گو با جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور، پشت پرده خرید و فروش بیماران در آمبولانس‌های خصوصی را تشریح می‌کند.

عملکرد اورژانس ۱۱۵

رئیس سازمان اورژانس کشور در رابطه با عملکرد اورژانس پیش بیمارستانی می‌گوید: «دو سیستم در اورژانس وجود دارد. یکی اورژانس‌های پیش بیمارستانی یا همان آمبولانس‌های ۱۱۵ است. سیستمی کاملاً رایگان که مردم با ۱۱۵ تماس می‌گیرند وتوسط اپراتور هدایت می‌شوند. اگر نیاز به آمبولانس باشد، آمبولانس اعزام می‌شود. تعداد زیادی از بیماران در محل تحت درمان قرار می‌گیرند و حدود ۱۰ درصد از بیماران برای مداوا و معاینات بیشتر به مرکز درمانی منتقل می‌شوند. سیستم کاملاً هوشمند است و تکنسین‌ها کوچکترین نقشی در انتقال بیمار ندارند. »

جعفر میعادفر با بیان اینکه جابجایی بیماران بین مراکز درمانی به عنوان بخشی از زنجیره درمان، اجتناب ناپذیر و حائز اهمیت است، ادامه می دهد: «این جابجایی توسط آمبولانس‌ها، تابع استانداردها و دستورالعمل‌های مربوطه بوده تا ضمن حفظ فرآیند زنجیره درمان بیمار ومددجو، انتقال با ضریب ایمنی بالا صورت پذیرد. تکنسین اورژانس پیش بیمارستانی علائم و وضعیت بیمار را به مرکز اعلام می‌کند.

این سیستم هوشمند است که تصمیم می‌گیرد با توجه به علائم و وضعیت بیمار، او به کدام بیمارستان منتقل شود. پذیرش گرفته می‌شود و به آمبولانس اعلام می‌شود که مریض را به بیمارستان دولتی، منتقل کند. در اورژانس پیش بیمارستانی تکنسین هیچ دخالتی نمی‌تواند در انتقال بیمار به مرکز درمانی داشته باشد. اورژانس‌های پیش بیمارستانی نمی‌توانند بیماران را به بیمارستان خصوصی منتقل کنند. »

آمبولانس‌های خصوصی چگونه فعالیت می‌کنند؟

او با بیان اینکه سیستم دیگری تحت عنوان سیستم آمبولانس خصوصی وجود دارد که تحت نظر معاون فنی اورژانس قرار دارد، می‌گوید: «آمبولانس خصوصی هم، وسیله نقلیه اورژانسی است. این آمبولانس نیز مطابق با ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجوز گرفته و وظیفه اصلی آن‌ها، انتقال ایمن و سریع بیماران و مصدومان غیر اورژانس، بر اساس درخواست افراد یا مراکز درمانی، به بیمارستان یا مراکز درمانی مقصد است. »

میعادفر در ادامه می‌گوید: « آمبولانس‌های خصوصی، سرویس جابجایی بیمارانند و مستقل از خدمات آمبولانس ۱۱۵ فعالیت می‌کنند. آن‌ها غالبا خدماتی را ارائه می‌کنند که اورژانسی نبوده و از دامنه وظایف آمبولانس‌های دولتی خارج است، از جمله انتقال بیمار بین دو بیمارستان یا انتقال از درمانگاه به بیمارستان، انتقال بیمار از شهرستانی به شهر دیگر. اما ممکن است در این قسمت لغزش‌هایی هم وجود داشته باشد. احتمال دارد برخی تکنسین‌های آمبولانس‌های خصوصی با گرفتن مبالغی از بیمارستان‌های خصوصی، بیمار را به مراکز درمانی مورد نظر خودشان انتقال دهند. »

خرید و فروش بیمار در آمبولانس ۱۱۵ غیر ممکن است

رئیس سازمان اورژانس کشور معتقد است که وقتی موضوع خرید و فروش بیمار در آمبولانس مطرح شد، این شائبه برای آمبولانس پیش بیمارستانی هم بوجود می‌آید اما خرید و فروش بیمار در اورژانس‌های پیش بیمارستانی غیر ممکن است. تمام آمبولانس‌های پیش بیمارستانی کاملاً تحت نظارت هستند.

«آمبولانس‌ها از لحظه حرکت تا زمانی که بیمار را به مرکز درمانی انتقال می‌دهند رصد می‌شوند. متأسفانه ممکن است در سیستم آمبولانس خصوصی این مسأله رخ دهد. سیستم آمبولانس خصوصی زیر نظر معاونت فنی اورژانس است که بر عملکرد آمبولانس‌های خصوصی نظارت دارد. »
جعفر میعادفر در ادامه افزود: « از یک ماه پیش سازمان اورژانس کشور در راستای وظایف قانونی محوله در اساسنامه و ایفای نقش نظارتی خود در حوزه ساماندهی آمبولانس‌های خصوصی و ضرورت شناسنامه دار شدن آمبولانس‌های دارای مجوز قانونی، به کارت هوشمند معاینه طبی آمبولانس طراحی کرده است.

با اسکن کردن QR Code مندرج در کارت می‌توان هویت و اصالت آمبولانس را مشاهده و بررسی کرد. این پروژه در تمامی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور عملیاتی شده است.» رئیس سازمان اورژانس کشور تأکید کرد: «افزایش ضریب انتقال ایمن بیماران و همچنین اتخاذ تدابیر بازدارنده از فعالیت آمبولانس‌های غیر مجاز (فاقد مجوز قانونی) در مراکز درمانی، در گرو مشارکت و هماهنگی میان حوزه معاونت درمان و مرکز اورژانس پیش بیمارستانی دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی است. مسئولان مراکز درمانی در صورت نیاز به خدمات آمبولانسی باید مطابق دستورالعمل نسبت به عقد قرارداد با مراکز مجاز ارائه خدمات آمبولانس خصوصی با آمبولانس‌های دارای کارت هوشمند معاینه طبی اقدام کنند. »

تخلفات را گزارش دهید

او معتقد است که برای اورژانس امکانپذیر نیست که در هر آمبولانس یک مامور و یک نماینده وجود داشته باشد تا ناظر بر فعالیت‌ها و اقدامات تکنسین‌های آمبولانس باشد. میعادفر درباره این که مردم چنین تخلفاتی را به کجا باید گزارش دهند، می‌گوید: «از آنجایی که ظرفیت نظارتی اورژانس کشور محدود است ما از هموطنان درخواست می‌کنیم اگر در مسیر انتقال بیماران در آمبولانس با هر رفتار مشکوکی رو به رو شدند با شماره ۱۹۰ تماس بگیرند و انتقادات و شکایات خود را مطرح کنند. »

رئیس سازمان اورژانس کشور به انتقال دو بازیکن سابق فوتبال با آمبولانس خصوصی که چندی پیش انجام شده بود اشاره کرد: « در رابطه با این موضوع اورژانس کشور پیگیری کرد و پرونده این آمبولانس خصوصی به دادگاه اعزام شد در نهایت با آمبولانس متخلف برخورد قاطع صورت گرفت. در این بین افراد زیادی با ما تماس گرفتند و خواستار پیگری نکردن اورژانس کشور در رابطه با این پرونده شدند. آنها مدعی بودند که این افراد انتقال یافته پیشکسوت فوتبال هستند و اورژانس نباید پیگیری کند.

اما ما معتقد هستیم که این فرایند نباید شکسته شود. آمبولانس تنها برای انتقال بیمار است اگر بخواهد این موضوع روال شود موجب خدشه دار شدن اعتماد مردم می‌شود. سال‌ها تلاش شده تا مردم به اهمیت راه دادن به خودروهای امدادی پی ببرند و مسیر تردد این خودروها را شلوغ و مسدود نکنند. این رفتارهای غیراخلاقی موجب از بین رفتن اعتماد مردم می‌شود.»

خروج ۳۰ آمبولانس از چرخه خدمت

آمبولانس‌های خصوصی تحت نظارت معاونت‌های فنی اورژانس کشور قرار دارند. در همین راستا اسماعیل فراهانی؛ معاون فنی و عملیات اورژانس استان تهران در واکنش به خرید و فروش بیماران در برخی آمبولانس‌های خصوصی می‌گوید: «سیستم ارجاع اورژانس ۱۱۵ طوری پایه‌ریزی شده که اجازه هیچ تخلفی در رابطه با انتقال بیمار نمی‌دهد. اورژانس استان تهران به صورت دوره‌ای و منظم نظارت بر این مراکز را انجام می‌دهد و متخلفان را به مراجع قضایی معرفی می‌کند.»
او به فعالیت‌های آمبولانس‌های غیر مجاز اشاره می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر ۳۸ مرکز خدمات آمبولانس خصوصی در پایتخت فعال هستند که مجوز دارند و ۲۶۴ دستگاه آمبولانس در این مراکز فعال هستند. این در حالی است که در تهران ۳۰ دستگاه آمبولانس بدون مجوز فعالیت می‌کردند. اداره آمبولانس خصوصی و بخش نظارتی اورژانس تهران، این ۳۰ دستگاه را شناسایی کردند و از طریق مراجع قضایی پیگیری‌های لازم را انجام دادند و دستگاه‌ها را از چرخه خدمت‌رسانی در تهران خارج کردند.» معاون فنی و عملیات سازمان اورژانس استان تهران همچنین به نظارت بر تبلیغات آمبولانس‌های خصوصی در فضای مجازی اشاره کرد: « خدمات آمبولانس خصوصی را در فضای مجازی تبلیغ کرده بودند. از سوی اداره نظارت بر عملکرد اورژانس فعالیت‌های مجازی این افراد رصد شد و ۳۹ نفر از افرادی که دست به تبلیغات آمبولانس خصوصی در فضای مجازی‌زده بودند شناسایی و به مراجع انتظامی و پلیس فتا و دادسرا ارجاع داده شدند و برخوردهای قانونی لازم با این افراد انجام گرفته است.

برخورد قانونی با آمبولانس‌های متخلف

رئیس اورژانس تهران در مورد تخلفات مربوط به آمبولانس‌های خصوصی، می‌گوید: «طبق دستوری که از مقام عالی وزارت در خصوص ساماندهی آمبولانس‌های غیر ۱۱۵ و بخش خصوصی در سال ۱۴۰۲، دریافت کرده‌ایم عمل می‌کنیم. ».
محمد اسماعیل توکلی می‌گوید: «همکاران ما در اداره نظارت بر آمبولانس‌های غیر ۱۱۵، به صورت شبانه‌روزی در تمام معابر عبوری و مراکز آمبولانس‌های خصوصی و شرکت‌های تابعه و هر جای غیردولتی که از آمبولانس استفاده می‌کند، حضور پیدا خواهد کرد و الزامات ما را ارزیابی می‌کند تا آن مرکز، آن‌ها را رعایت کرده باشد. هر مرکزی که دستورالعمل‌های ما را نقض کرده باشد، به مراجع مربوطه ارجاع داده می‌شود تا نسبت به ابطال مجوزشان اقدام کنیم. »