دخانیات که حاوی توتون و تنباکو هستند در گروه مضرترین مواد برای سلامتی خانم‌ها و آقایان قرار دارند. این مواد به واسطۀ استفاده از پیپ، چپق، سیگار و قلیان وارد بدن می‌شوند. اندام‌های تناسلی زنانه و مردانه از مهم‌ترین اعضای بدن هستند که عملکرد آنها در اثر مصرف دخانیات از مسیر طبیعی فاصله می‌گیرد.
دخانیات با تغییر در (DNA) اسپرم و آسیب به رحم، تخمدان و دهانۀ رحم، سلامت خانم‌ها و آقایان و فرزندان آنها را به خطر می‌اندازند. در ادامه به این سؤال پاسخ می‌دهیم که مصرف دخانیات چگونه قدرت باروری را کاهش می‌دهد؟

نقش منفی مصرف دخانیات بر باروری خانم‌ها

مصرف دخانیات سیستم تناسلی بانوان را که شامل قسمت‌های رحم، دهانۀ رحم، تخمدان، واژن و لوله فالوپ می‌شود، به شکل قابل توجهی تحت تأثیر قرار می‌دهد. علاوه بر اندام‌ها، تولید هورمون‌های جنسی و هورمون‌هایی که به طور غیر مستقیم بر سلامت جنسی و قدرت باروری آنها اثر دارند، تحت الشعاع مصرف دخانیات قرار می‌گیرند.

اختلال در برانگیختگی زنان

بخش مهمی از رابطۀ جنسی برای زنان، هنگام رسیدن به برانگیختگی و مرحلۀ ارگاسم است. زمانی که این مرحله به بهترین حالت انجام می‌شود، تمایل جنسی خانم‌ها برای مقاربت‌های جنسی بعدی هم افزایش می‌یابد. بالا بودن کیفیت ارگاسم در کیفیت رابطۀ جنسی از نظر عاطفی هم اثر می‌گذارد. به این واسطه خانم‌ها و آقایان برای فرزندآوری رغبت بیشتری نشان می‌دهند و فرصت بیشتری دارند.

تأثیر دخانیات بر اندام‌های مختلف

رحم، تخمدان و دهانۀ رحم به دلیل تأثیراتی که مصرف دخانیات بر عملکرد مغز، غدد درون ریز، عروق خونی و ترشح هورمون‌های جنسی دارند، دچار اختلالاتی در فعالیت‌های خود می‌شوند.

تأثیر بر تخمدان

هنگامی که خانم‌ها به طور منظم سیگار و یا قلیان می‌کشند یا سایر دخانیات را استعمال می‌کنند، مشکلاتی در عملکرد تخمدان خود مشاهده می‌کنند. در حقیقت عدم تعادل هورمونی یکی از عواقب استعمال دخانیات است. این عدم توازن و بی ثباتی سطح استروژن و پروژسترون بر روند تخمک گذاری اثر می‌گذارد و موجب بی نظمی چرخۀ قاعدگی می‌شود. در نتیجه، تقویم مربوط به سیکل قاعدگی قابل تنظیم نیست و احتمال باروری کاهش می‌یابد.

اثر منفی بر رحم

رحم به عنوان اندام بسیار مهم در باروری و رشد جنین تحت تأثیرات منفی مصرف دخانیات، با مشکلاتی دچار می‌شود. تغییرات هورمونی، زمانی که رحم ضخامت لازم را برای پذیرش تخمک بارور شده دارد، تغییر می‌دهد. علاوه بر این، مراحل مختلف بارداری در زمان مناسب و با کیفیت کافی انجام نمی‌شود. برای مثال زمان لانه گزینی تغییر می‌کند. این در حالی است که سیگار کشیدن، باعث لانه گزینی رویان در خارج از رحم می‌شود و مشکلات حاملگی خارج از رحم را برای خانم به همراه دارد.

تغییرات دهانۀ رحم

دهانۀ رحم هنگام زایمان از اهمیت زیادی برخوردار است. استعمال دخانیات و به ویژه سیگار کشیدن، احتمال ابتلا به سرطان دهانۀ رحم را افزایش می‌دهد. همین مشکل باعث کاهش قدرت و شانس باروری خانم‌ها خواهد شد.

تأثیر مصرف دخانیات بر سلامت جنسی آقایان

اگر آمار عجیب و شوکه کنندۀ مصرف انواع دخانیات از جمله سیگار و قلیان در ایران نگاه بیندازید، می‌توانید متوجه یکی از علل افزایش آمار بیماری‌های مختلف از جمله مشکلات باروری افراد شوید. برای مثال در سال 1402 آماری در سایت‌های خبری معتبر منتشر شد، مبنی بر اینکه سالانه 73 تا 80 میلیارد نخ سیگار مصرف می‌شود. 

با این آمار سرسام آور می‌توان به نتایج مطالعات و گزارشاتی اعتماد کرد که در سایت‌های معتبر اعلام می‌شوند. در حقیقت، پژوهش‌هایی به طور خاص تأثیر تنباکو و توتون را بر سلامت جنسی آقایان و خانم‌ها بررسی کرده‌اند. در ادامه سه حالت بررسی می‌شوند که دخانیات به واسطۀ آنها بر سلامت جنسی و جسمی و همچنین قدرت باروری آقایان اثر می‌گذارند.

۱- اختلال در نعوظ

آقایان با مصرف سیگار، قلیان کشیدن و استعمال هر کدام از دخانیات، باعث ورود نیکوتین و تنباکو به بدن خود می‌شوند. عروق خونی یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بدن است که تحت تأثیر مواد مختلف موجود در دخانیات با مشکل مواجه می‌شود. این در حالی است که جریان خون کافی در آلت تناسلی مردانه، در نعوظ اثر قابل توجهی دارد. 

هنگامی که مصرف دخانیات به عنوان بخش جدایی ناپذیر از زندگی آقایان تبدیل می‌شود، مواد شیمیایی سیگار، پیپ، قلیان و سایر ابزارها بر دیوارۀ عروق خونی آسیب وارد می‌کنند. به دنبال آن سرعت و حجم خونی که در آلت تناسلی مردانه حرکت می‌کند، تغییر می‌کند. به این واسطه، نعوظ با مشکل مواجه می‌شود.

۲- تغییر میل جنسی

تأثیر دیگری که استعمال دخانیات بر زندگی مردان دارد، تغییر میزان و شدت خونرسانی به لگن و آلت تناسلی است که میل جنسی این افراد را تحت الشعاع قرار می‌دهند. آسیب دیدن دیوارۀ عروق خونی، جریان خون به لگن و آلت تناسلی را دچار مشکلاتی می‌کند. 

از طرفی، استعمال دخانیاتی از جمله سیگار بر هماهنگی عصبی و عروقی و تولید انتقال دهنده‌های عصبی برای ایجاد میل جنسی در مردان اثر می‌گذارد. در نتیجه میل جنسی را تغییر می‌دهد. کاهش میل جنسی می‌تواند تمایل زوجین را به فرزندآوری تحت تأثیر قرار دهد.

۳- ناباروری

در این بخش بهتر می‌توان به این سؤال پاسخ داد که «مصرف دخانیات چگونه قدرت باروری را کاهش می‌دهد؟» همانطور که پیش از این اشاره کردیم، نعوظ در آقایان با مصرف دخانیات با مشکلاتی مواجه می‌شود. این در حالی است که توتون و تنباکوی دخانیات می‌توانند بر (DNA) اثر بگذارند. در نتیجه احتمال بروز ناهنجاری‌های کروموزومی در رویان افزایش می‌یابد. در ضمن کیفیت اسپرم برای باروری کاهش می‌یابد.

سایر مشکلات باروری بر اثر مصرف دخانیات

هنگامی که خانم‌ها و آقایان به مقدار زیاد و مکرر انواع دخانیات از جمله سیگار و قلیان را استفاده می‌کنند، علاوه بر توانایی بر قدرت باروری، مشکلات دیگری را نیز تجربه خواهند کرد. برای مثال قلیان و سیگار برای خانم‌ها، آقایان و فرزندانشان مشکلات زیر را به همراه دارند که بر باروری، دورۀ بارداری، زایمان و فرزندپروری آنها اثر منفی می‌گذارند. علاوه بر این احتمال آسیب دیدن جنین افزایش می‌یابد. این مشکلات عبارتند از:

• افزایش احتمال سرطان به خاطر استنشاق مواد سمی دود قلیان و سیگار
• کاهش تحرک اسپرم‌ها و کیفیت آنها هنگام لقاح با تخمک
• افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی، به دلیل ضعف سیستم ایمنی
• کاهش سطح اکسیژن خون مادر همراه با تأثیرات منفی بر تغذیه رسانی و رشد جنین
• افزایش احتمال زایمان زودرس و سقط جنین در مادران مصرف کنندۀ دخانیات
• افزایش آمار تولد نوزادانی با نقص‌های مادرزادی

در این بررسی به سؤال «مصرف دخانیات چگونه قدرت باروری را کاهش می‌دهد؟» پاسخ داده شد. می‌توان دریافت که مصرف دخانیات از جمله سیگار، قلیان و پیپ با تغییر (DNA) اسپرم، کاهش کیفیت اسپرم در باروری، بروز مشکلات رحمی، بر هم زدن برنامۀ تخمک گذاری و افزایش ابتلا به سرطان دهانۀ رحم، باعث کاهش قدرت باروری خواهند شد. در حالی که رشد جنین دچار اختلالاتی می‌شود و احتمال تولد نوزادی با مشکلات مادرزادی افزایش می‌یابد.