خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- کشورهای قاره آمریکا به ویژه برزیل و کاستاریکا خاستگاه اصلی آناناس هستند و آناناس به تدریج از این منطقه راهی کشورهایی شده که از نظر شرایط آب و هوایی به قاره آمریکا نزدیک هستند. در حال حاضر آناناس در کشورهایی چون فیلیپین، اندونزی، کاستاریکا، هند، چین و تایلند نیز به صورت عمده تولید می‌شود.

در سال‌های اخیر کشورهای آسیایی گوی سبقت در تولید آناناس را از قاره آمریکا ربوده اند به طوریکه در سال ۲۰۲۲ اندونزی با تولید ۳.۲ میلیون تن، فیلیپین با ۲.۹ میلیون تن و کاستاریکا با ۲.۹ میلیون تن، جایگاه اول تا سوم جهانی تولید آناناس را به خود اختصاص داده اند و کشورهای برزیل، چین، هند، تایلند، نیجریه، مکزیک و کلمبیا در رده چهارم تا دهم قرار گرفته اند.

به دلیل محبوبیت این میوه در ایران، سال‌ها است که کشورمان شاهد واردات آناناس و محصولات جانبی یا فرآوری شده این میوه از کشورهایی نظیر امارات، سوئیس، تایلند، ترکیه، یونان، کنیا، مالزی، فیلیپین، هند، ایتالیا، فرانسه، آلمان وکاستاریکا است و با نگاهی به تولیدکنندگان آناناس در جهان مشاهده می‌شود که تولید آناناس در برخی از این کشورها انجام نمی‌شود بلکه مبدا صادرات محصولات فرآوری شده آناناس به کشورمان هستند.

از سال ۹۵ گام‌های ابتدایی تولید آناناس در کشور برداشته شد تا شاید آغاز مسیر طولانی و پر پیچ و خم تأمین نیاز داخلی باشد.

محمدرضا شفیعی، عضو هیئت علمی پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با توجه به اهمیت کشت‌های گلخانه‌ای، ضرورت تنوع‌بخشی به آنها و پتانسیل کشت گلخانه‌ای در جایگزینی با سایر کشت‌ها، با در نظر گرفتن اهمیت آناناس در میان میوه‌های گرمسیری، وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۳۹۵ اقدام به واردات ۵ هزار بوته کشت بافتی آناناس رقم MD2 از کشور هند کرد.

وی ادامه داد: به منظور بررسی‌های فنی و علمی در سازگاری برای کشت و تولید، ۴ هزار بوته از این پایه‌های کشت بافت به ایستگاه تحقیقات میوه‌های گرمسیری باهوکلات سیستان و بلوچستان در جنوب کشور و هزار بوته نیز به پژوهشکده ملی گل و گیاهان زینتی محلات ارسال شد. محققان پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات با اقدامات علمی روی این بوته‌ها موفق شدند تا به مراحل مختلف کشت آناناس دست پیدا کرده و دستورالعمل‌های لازم را به دست بیاورند.

وی گفت: تولید میوه خوراکی آناناس در کشور جدید بوده و در سه یا چهار نقطه از ایران در حال انجام است. امیدواریم با ادامه این روند بخش زیادی از چرخه تولید میوه آناناس با ارزش حدود ۳۰ میلیون دلار در سال در کشور انجام شود.

با انتقال مراحل کامل دانش فنی تولید، تکثیر و پرورش آناناس به بخش خصوصی، تولید گیاه و بوته آناناس در یکی از گلخانه‌های محلات با قدرت در حال انجام است تا شاهد به بار نشستن یکی دیگر از دستاوردهای پژوهشکده گل و گیاهان زینتی در محلات باشیم.

تولیدکننده بوته و میوه آناناس در گفت و گو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه سه سال است که به پرورش گیاه آناناس مشغول است، اظهار کرد: در حال حاضر حدود ۵۰ هزار بوته آناناس در این مجموعه موجود است و تولید آناناس از طریق کشت بافت و نشاء‌های سازگار شده آغاز شد.

وی افزود: میوه‌های وارداتی موجود در بازار به شکل نارس چیده شده تا در فرایند صادرات آسیب نبیند و به صورت نارس نیز مصرف می‌شود اما میوه‌های تولیدی در داخل روی بوته رسیده و رنگ آن زرد مایل به نارنجی شده و طعم و مزه آن قابل مقایسه با میوه وارداتی نیست.

شفیعی گفت: با وجود اینکه کیفیت آناناس تولیدی ما از نظر طعم و عطر نسبت به محصول وارداتی بسیار بالاتر است، قیمت آن در بازار نسبت به میوه وارداتی حدود ۳۰ درصد کمتر است.

به گزارش خبرنگار مهر، تولید موفق این میوه گرانقیمت در محلات نشاندهنده این است که می‌توان در کنار تولید گل به عنوان محصول شاخص این شهر، با ایجاد محیط مشابه مناطق گرمسیری جهان در شرایط گلخانه‌ای، توجه ویژه‌ای به تولید میوه‌های گرمسیری داشت و از این طریق، ارزش افزوده بیشتری برای تولید محصولات کشاورزی خلق کرد.

با توجه به زودبازده بودن تولید آناناس، می‌توان بخشی از ارز اختصاص یافته به واردات آناناس و محصولات وابسته را به ایجاد و توسعه زیرساخت‌های تولید این محصول اختصاص داد تا با جهش تولید و تأمین نیاز داخلی، طی یک برنامه بلند مدت و مطابق با توان تولید داخل، راه را برای صادرات آناناس هموار کرد.