سیده عذرا موسوی دبیرعلمی جشنواره خودنویس در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره اینکه این جشنواره چه زمانی و با چه هدفی آغاز به کار کرده، گفت: اولین فراخوان مسابقه خودنویس در پاییز ۱۳۹۷ منتشر شد. این مسابقه در طول پنج دوره، همواره چند هدف را دنبال کرده است؛ نخست کشف استعداد و ایجاد انگیزه و شوق نوشتن در نوقلمانی که تا زمان شرکت در مسابقه موفق به انتشار اثر نشده‌اند. ازاین‌رو هیچ محدودیت سنی برای شرکت‌کنندگان در نظر گرفته نشده است.

وی افزود: دوم ایجاد فرصت آموزشی برابر و امکان بهره‌مندی از اساتید کارکشته و کاربلد عرصه داستان برای تمام کسانی که طرح رمانشان برگزیده می‌شود. سوم انتشار حرفه‌ای و محترمانه نخستین اثر شرکت‌کنندگانی که اثرشان به تأیید راهبران و سپس کارشناسان نشر صاد می‌رسد.

این‌پژوهشگر در ادامه گفت: جدای از این مباحث، هدف اصلی خودنویس، خلق اثر داستانی قابل اعتنا و با کیفیت از جهت فرم و محتوا در راستای اعتلای ادبیات داستانی ایران است. رویکرد این مسابقه با تعیین محورهای ارزشمند ملی و دینی از نخستین دوره برگزاری تا امروز قابل پیگیری و توجه است. محورهای پنجمین دوره، خانواده، ازدواج، فرزندآوری، دختران و پسران آتیه‌ساز، اقوام غیور ایران، چهره‌های مبارز و استکبارستیز، مواجهه ایران با قدرت‌های جهان، رشد علمی کشور، مردان بزرگ ایران‌زمین، سنت‌های خوب ماندگار، مشاهیر ادبی و هنری، ایران آینده و در بخش ویژه، فلسطین و غزه است.

موسوی درباره افزایش کیفیت و کمیت آثار در این جشنواره گفت: ابتدا اشاره کنم که از هنگام اعلام فراخوان، شرکت‌کنندگان فرصت دارند تا زمان نزدیک به یک ماه، که فرصت بسیار مناسبی است؛ طرح‌های خود را به نشانی الکترونیکی مسابقه ارسال کنند. ازآنجاکه سروکار این مسابقه با نوقلمان عرصه داستان است، ممکن است برخی از عزیزان با فرآیند طرح‌نویسی آشنا نباشند. بنابراین خودنویس در گام اول یک فیلم آموزشی کوتاه با عنوان «چطور یک طرح خوب بنویسیم؟» تهیه کرده که در صفحه این مسابقه در فضای مجازی قابل مشاهده است.

وی گفت: همچنین این مسابقه در هر دوره خود این امکان را فراهم کرده که نویسندگان حدود ۲۰ طرح برتر بتوانند در کارگاه‌های مجازی زیر نظر راهبران توانمند که از مدرسان و نویسندگان نامدار عرصه داستان‌نویسی هستند، شرکت کنند. اگر این امکان فراهم شود، بناست در این دوره از راهبران بیشتر و با نگاه‌های متنوع‌تری برای برگزاری کارگاه‌ها استفاده شد. نکته دیگر اینکه پس از برگزاری کارگاه‌ها در یک دوره شش‌ماهه و پایان نگارش آثار، داستان‌های بلند و رمان‌های خلق شده در معرض داوری سه نفر از داوران مطرح ملی قرار گرفته و در مراسمی، آثار برگزیده تقدیر می‌شوند.

دبیر علمی جشنواره خودنویس در ادامه گفت: هم‌چنین تمام آثاری که بتوانند تأییدیه نشر را دریافت کنند، طی یک قرارداد منصفانه با نویسنده، چاپ و وارد بازار کتاب شده و هم‌زمان به‌صورت نسخه الکترونیکی از سکوهای کتابخوان قابل دریافت و مطالعه خواهند بود. از آنجاکه بنای مسابقه خودنویس بر کشف و پرورش استعداد است، این امکان برای تمام نوقلمان سراسر کشور فراهم است تا در یک مسیر حساب‌شده و حرفه‌ای دست به نگارش و انتشار اثر خود با کیفیت بالا بزنند. همچنین برگزاری کارگاه‌های مجازی با حضور اساتید مجرب این امکان را به دست هنرجویان از اقصی نقاط کشور، از روستایی دورافتاده تا کلانشهری مثل تهران، می‌دهد تا در یک شرایط برابر و عادلانه از امکانات آموزشی بهره‌مند شوند. نکته مهم دیگر این است که هزینه شرکت در این رویداد ادبی کاملاً رایگان است. بنابراین دیگر دغدغه‌ای برای دوری از استاد و امکانات و صرف هزینه برای استفاده از یک کارگاه خوب وجود نخواهد داشت و آنچه نیاز است، تنها انگیزه کافی و همت بلند و کوشش فراوان است.

موسوی گفت: نوشتن فرایندی است که آموزش و پرورش در آن نقش بسیار مؤثری دارد. این‌رو وجود یک راهبر در مسیر نوشتن در ارتقای سطح کیفی اثر بسیار مؤثر خواهد بود. رفتن این راه پرفرازونشیب با یک همراه کاربلد و کارکشته باعث می‌شود انرژی و توان نوقلم در مسیر درست خود قرار بگیرد.

وی در پاسخ به این سوال که در کنار آموزش نوقلمان آیا برای آموزش نویسندگان حاضر جهت تقویت صنعت نشر برنامه‌ای دارند یا خیر گفت: یکی از ویژگی‌های مسابقه خودنویس این است که هنرجویان در یک بازه زمانی ۶ تا ۹ ماهه در تعامل مستمر و مداوم با راهبران و اساتید مجموعه قرار می‌گیرند؛ بنابراین رابطه‌ای که شکل می‌گیرد، یک رابطه تجاری مثل رابطه ناشر و نویسنده نیست. برخی از این نوقلمان پس از برگزاری اختتامیه و انتشار اثر مایلند که همچنان تعامل خود با مجموعه را ادامه دهند. این نوقلمان یک یا چند اثر منتشرشده دارند، ولی مایلند از شرایط مشابه در مسابقه بهره‌مند شوند. ازاین‌رو خودنویس در نیمه تابستان سال گذشته؛ یعنی ۱۴ مرداد ۱۴۰۲ «مدرسه داستان صاد» را افتتاح کرد.

این‌پژوهشگر گفت: در این مدرسه نویسندگان در جوار اساتید بنام کشور، طرح‌هایی را که به فرهنگ و تمدن ایران اسلامی اشاره دارد، تبدیل به داستان بلند و رمان می‌کنند. سپس نشر صاد این آثار را منتشر کر ده و مورد حمایت ویژه قرار می‌دهد. در نخستین گام، ۱۰ نفر از علاقه‌مندانی که در دوره‌های اول مسابقه خودنویس حضور داشته‌اند، وارد مدرسه داستان شده و زیر نظر دو مربی سرشناش تحت آموزش قرار گرفته‌اند.

موسوی در پایان درباره تغییرات دوره پنجم جشنواره صاد گفت: ساختار کلی مسابقه همان است که در دوره قبل رخ داده، تنها شاید تغییراتی در تعداد راهبران و مربیان و یا رقم جایزه صورت بگیرد که اطلاعات دقیق‌تر اعلام خواهد شد.