خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - علی اکبر سرباز شندی *: برایشان فرقی نمی‌کند که عروسی باشد یا عزا؛ به بهانه هر گردهمایی و در تداوم یک رسم تاریخی غلط، که به اذعان بسیاری از تاریخ نویسان و کارشناسان بدعتی در رسم و رسوم است دست به اسلحه می‌برند.

موضوعی که سخنگوی فراجا در یادداشتی به آن اشاره کرده و از فوت ۳۵ تن از شهروندان عزیزمان از سال ۱۴۰۱ تا کنون خبر داده است. صدای شلیکی که در نهایت با صدای ضجه زنان و کودکان همراه شده و جشنی را به عزا تبدیل کرده یا عزایی را با عزای دیگر در هم آمیخته است.

ریشه یک رسم غلط

مردم برخی مناطق کشور از دیرباز به دلیل شرایط خاص محیطی با سلاح‌های شکاری و بعضاً جنگی قرابتی چند ده‌ساله دارند و آئین‌های مردمان این جغرافیا نظیر نوروز و حتی مراسم عروسی بی‌ارتباط با حضور نمادین این وسیله اغلب دردسرساز، برگزار نشده و همچنان نمی‌شود.

حال اینکه سنت حسنه ازدواج نه‌فقط در شرع ما بلکه در عرف ایرانیان همواره اهمیت فراوانی داشته و حتی در برگزاری آن بر انجام آئین‌های معنوی خاصی تأکید شده است.

امری که متأسفانه در شرایط روز جامعه ما لااقل در مناطقی از کشورمان چندان به گوش نرسیده و بدان عمل نمی‌شود. هنوز هم در برخی از روستاها، خرده‌فرهنگ‌هایی از ایامی دور باقوت خود باقی‌مانده و برگزار شده و از قضا سینه‌به‌سینه از والدین و بزرگ‌ترها به نسل بعدی منتقل می‌شود که رسم تیراندازی در جشن عروسی یکی از این مراسم‌هاست که متأسفانه قربانی‌های زیادی را هم تاکنون به همراه داشته است.

کثرت تفنگ‌های جنگی و شکاری در جشن‌های مردمان این استان‌ها اگرچه ممکن است در دست جوانان کم سن و سال یک‌شور و هیجان غیرمعقول به دنبال داشته باشد اما زنگ خطری است که شادی جمع قلیلی را در یک‌چشم بر هم زدنی به ماتم ابدی تبدیل می‌کند.

دست به ماشه در بدرقه عروس

به راه انداختن کاروان‌های ویژه بدرقه عروس و دست بر روی ماشه یک اسلحه جنگی گذاشتن اگرچه برای افراد جمع معدودی از هم‌وطنان ما ممکن است نشاط‌آفرین باشد اما این هیجانات ناهنجار همواره به‌دوراز فرهنگ اسلامی و ایرانی ما بوده و در بیشتر موارد سلب آسایش جمعی را به همراه دارد.

در قانون مجازات اسلامی، ممنوعیت‌های بسیاری درباره حمل سلاح گرم و سرد آمده است. حمل، استفاده، خریدوفروش و قاچاق سلاح گرم ممنوع اعلام و برای آن مجازاتی در نظر گرفته‌شده است.

البته برخی از افراد مجوز و پروانه‌های لازم برای حمل و نگهداری سلاح گرم را دریافت می‌کنند و همین بهانه‌ای می‌شود برای استفاده از این سلاح‌های بدون مجوز یا مجوز دار در مراسم‌های عروسی و عزا.

وجود اسلحه غیرمجاز تلاش‌های کارشناسان و نهادهای متولی را برای ایجاد آرامش در میان جامعه از بین برده و بی‌اثر کرده است.

عوارض این رسم غلط

در بسیاری از موارد روانشناسان به‌طور مکرر با مواردی مواجه می‌شوند که کودکی براثر ترس ناشی از صدای تیراندازی‌های شبانه یا درگیری‌های قومی، قبیله‌ای دچار لکنت زبان، شب‌ادراری، کابوس و بی‌خوابی شده است.

بررسی ریشه‌ای و دقیق چرایی گرایش جوانان به این موضوعات، می‌تواند تأثیر به سزایی در متوقف کردن سیر افزایش و عادی‌سازی خشونت در جامعه داشته باشد.

احساس خودکم‌بینی، قدرت‌نمایی، هیجان‌های کاذب ناشی از فیلم‌های سینمایی جنگی و ضعف جسمانی را می‌توان به عنوان بخشی از علل علاقه قشر جوان به استفاده از سلاح عنوان کرد که منجر به «نهادینه شدن خشونت» در جامعه می‌شود.

تکرار یک اتفاق، درجه حساسیت افراد و جامعه را نسبت به آن کمتر می‌کند و به همین دلیل اگر چاره‌ای برای وجود اسلحه غیرمجاز در این استان‌ها اندیشیده نشود بیم آن می‌رود کودکان و نوجوانان که درواقع پدران و مادران نسل‌های آینده هستند، حساسیت خود را به وجود اسلحه در جامعه ازدست‌داده و در یک چرخه معیوب، این موضوع می‌تواند به «نهادینه شدن خشونت» در جامعه منجر شود.

*فعال اجتماعی و روزنامه نگار