پنل «منابع انسانی و سهم زنان در کسب‌وکارهای نوین» امروز، یازدهم تیر ماه، در نمایشگاه الکامپ برگزار شد. در این نشست مدیران پلتفرم‌های کسب‌وکاری و مدیران منابع انسانی شرکت‌های مطرح حوزه فناوری اطلاعات حضور داشتند و درباره حضور زنان در مشاغل، وضعیت و چالش‌های موجود برای آن‌ها در کسب‌وکارها صحبت کردند.

آسیه حاتمی، مدیرعامل ایران‌تلنت، بر مبنای آمارهای موجود در پلتفرم کاریابی ایران‌تلنت آمارهایی از میزان حضور و مشارکت زنان در مشاغل مختلف ارائه کرد. به گفته حاتمی در بیش از ۸۰ درصد از آگهی مشاغل که منتشر می‌شود مساله جنسیت مطرح نیست و مرد یا زن بودن کارجو تفاوتی ندارد. مدیرعامل ایران‌تلنت در خصوص میزان مشارکت زنان در مشاغل نیز گفت:

نرخ مشارکت زنان در حال حاضر به‌طور متوسط ۳۵ درصد است؛ این در حالی است که تا ۱۵ سال بیشتر متوسط نرخ مشارکت زنان ۲۵ درصد بود. البته در رده‌های شغلی مختلف این نرخ متفاوت است. مثلا در رده کارشناسی نرخ مشارکت زنان ۴۵ درصد است یا مثلا در مشاغل پشتیبانی میزان حضور زنان تقریا ۵۰ درصد است. اما در سطوح مدیریتی درصد مشارکت زنان کمتر است.

- آسیه حاتمی، مدیرعامل ایران‌تلنت

حاتمی یکی از دلایل کمتر بودن میزان مشارکت زنان در مشاغل را میزان کمترِ درخواست دادن خانم‌ها برای مشاغل می‌داند. او توضیح می‌دهد که زنان نسبت به مردان کمتر برای استخدام و دریافت شغل درخواست می‌دهند و اپلای می‌کنند.

آسیه حاتمی چندان اعتقادی به تبعیض جنسیتی و حتی کاربرد واژه تبعیض ندارد و معتقد است ذهنیت استخدام در شرکت‌های مختلف سلیقه‌ای است و نه فقط بر حسب جنسیت بلکه بر حسب ویژه‌های دیگری هم وجود دارد و قضاوت و استخدام طبق سلیقه‌ و بعضا احساسات انجام می‌شود. او اعتقاد دارد مدیران منابع انسانی می‌توانند این نگاه‌های سلیقه‌ای و چنین ذهنیت‌هایی در فرایند استخدام را بهبود ببخشند و این مشکل را رفع کنند.

مدیرعامل ایران‌تلنت معتقد است تبعیض مثبت برای زنان هم نمی‌تواند باعث بهتر کردن وضعیت زنان در بازار کار شود. او اعتقاد دارد بهتر است که «خود زنان هم باید ذهنیت پیشرفت و رسیدن به سطوح بالاتر و مدیریتی را داشته باشند و این اشتیاق هم باید در آن‌ها ایجاد شود تا وضعیت زنان در حوزه مشاغل بهتر شود.»

زهرا عمرانی، بنیان‌گذار و مدیرعامل کاریار، اما دلیل حضور کمتر زنان به‌ویژه در بخش راه‌اندازی کسب‌وکار را از یک سو ریسک‌پذیری کمتر خود زنان می‌داند و از سوی دیگر عدم اعتماد سرمایه‌گذاران به زنان می‌داند و می‌گوید:

زنان تا یک سنی تمایلی به بنیان‌گذاری ندارند چون ریسک‌پذیری لازم برای راه‌اندازی کسب‌وکار را ندارند. اما در سنین بالاتر اتفاقا تعداد زنان بنیان‌گذار یک کسب‌وکار کم نیست. یکی به خاطر اعتمادبه‌نفس زنان و شرایط زندگی آن‌هاست و دوم به خاطر نگاهی است که به زنان وجود دارد و اعتماد کافی به زنان برای سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارشان وجود ندارد.

- زهرا عمرانی، بنیان‌گذار و مدیرعامل کاریار

او در مورد تمایل زنان به حضور و رشد در حوزه‌ها و سطوح شغلی دیگر هم این طور توضیح داد: «تجربه من از کار کردن در حوزه توانمندسازی در مناطق کم‌برخوردار نشان داد که تمایل زنان به رشد و تغییر در این مناطق بسیار زیاد و کیفیت مشارکت آن‌ها به طرز محسوس و عجیبی بیشتر از مردان است.»

مدیرعامل کاریار اعتقاد دارد مساله این نیست که زنان تمایل و اشتیاق ندارند بلکه مساله اصلی این است که زنان ممکن است اعتمادبه‌نفس کافی را نداشته باشند. آمارها نشان ‌می‌دهد زنان برای رشد فردی خود آموزش می‌بینند، وقت و هزینه می‌کنند که نشان می‌دهد اشتیاق لازم برای رشد در آن‌ها وجود دارد.

حامد حسینی‌نژاد، مدیر واحد توسعه نیروی انسانی داتین، هم حرف هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل کاریار درباره تمایل بالای زنان برای یادگیری را تایید می‌کند و می‌گوید «ما در مدرسه داتین هم تمایل زیاد زنان به رشد و یادگیری را می‌بینیم» اما در ادامه به فاکتور «نسل» هم اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد که این تمایل در نسل جدید بسیار بیشتر از قبل هم هست:

در این بحث پارامتر نسل هم بسیار مهم است. در نسل جدید تفاوت محسوسی وجود دارد. سقف نامرئی که زنان دهه ۶۰ بالای سر خودشان احساس می‌کردند و نسبت به رشد در بازار کار ناامید بودند و درماندگی آموخته‌شده داشتند در نسل جدید به‌شدت کمرنگ است. تمایل زنان برای ورود به بازار کار بسیار بیشتر از قبل است و اقبال زنان این نسل به یادگیری و ورود به بازار کار بیشتر است.

- حامد حسینی‌نژاد، مدیر واحد توسعه نیروی انسانی داتین

مدیر واحد توسعه نیروی انسانی داتین می‌گوید در سیاست‌گذاری‌ها تمایلی به دادن فرصت بیشتر به زنان برای حضور در مشاغل مختلف و بازار کار وجود ندارد. او با اشاره به این نوع سیاست‌گذاری در کشور و  هم‌چنین فرهنگ موجود در جامعه مسئولیت شرکت‌های بخش خصوصی برای میدان دادن و فرصت دادن به زنان را سنگین‌تر می‌داند و توضیح می‌دهد:

«به واسطه فرهنگ، سیاست‌گذاری‌ها و… در جامعه، تبعیض جنسیتی به هر حال وجود دارد و تراز صفر بین زن و مرد برقرار نیست. بخش خصوصی که به دادن فرصت‌های برابر معتقد است در این مسیر کار سخت‌تری دارد چون ما به هر حال از عوامل بیرونی، مثل سیاست‌ها و فرهنگ تاثیر می‌پذیریم و تلاش مضاعفی باید بگذاریم که بتوانیم برخلاف تمام این ذهنیت‌های تبعیض‌آمیز عمل کنیم.»

حسینی‌نژاد اعتقاد دارد منابع انسانی هر شرکت در سیاست‌گذاری کلی و جزئیات در جذب هر شخص نقش دارد و می‌تواند در سازمان تنوع جنسیتی ایجاد کند.

مدیر منابع انسانی شاتل درباره تجربه خودش از جذب زنان در این شرکت می‌گوید: «تعداد رزومه‌هایی که از سوی زنان و مردان برای ما ارسال می‌شود برابر است. ترکیب جنسیتی در شاتل هم به این شکل است که ۵۵ درصد خانم‌ها ۴۵ درصد مردها هستند. در سطح مدیران میانی ۶۵ تا ۷۰ درصد خانم هستند اما در رده مدیران ارشد از ۱۰ مدیر ۸ مدیر زن هستند.»

او درباره تجربه شرکت شاتل در خصوص فرصت رشد دادن به زنان نیز توضیح می‌دهد که در این شرکت فرصت و اجازه رشد به زنان داده می‌شود و فقط تمایل و اعتمادبه‌نفس لازم از سوی زنان باید وجود داشته باشد تا رشد پیدا کنند.