درنظر داشته باشید فروش خودروهایی که از سمت هم‌پیمانان اروپا ساخته نشده باشند، پتانسیل بیشتری برای حمله به بازار از سوی مقامات دولتی دارند. این موضوع از ماه‌ها پیش در اتحادیه اروپا مورد بحث قرار داشته است. مقامات اروپایی، ازجمله سخنگوی دائمی اتحادیه اروپا، اورسولا فون در لاین، از اینکه خودروهای برقی چینی در بازار اروپا به طور متوسط ۲۰درصد ارزان‌تر از همتایان محلی خود هستند ابراز نارضایتی کرده‌اند. جالب اینجاست که مدیران ارشد خودروسازان مطرح اروپایی با موضع اعضای کمیسیون اروپا موافق نیستند.

اولا کالنیوس، رئیس مرسدس‌بنز بارها گفته است که اروپایی‌ها باید منصفانه با شرکت‌های چینی رقابت کنند، تا کسب‌وکار خودشان در چین در معرض خطر قرار نگیرد.

سه هدف چینی برای اروپا

روز چهارشنبه، کمیسیون اروپا اعلام کرد تعرفه‌های جدیدی روی محصولات خودروسازان مشهوری مانند بی‌وای‌دی، جیلی و سایک اعمال خواهد شد. تعرفه برای بی‌وای‌دی ۱۷.۴درصد، برای جیلی ۲۰درصد و برای سایک شریک فولکس‌واگن به ۳۸.۱درصد افزایش خواهد یافت.

سایر شرکت‌هایی که خودروهای برقی را از چین به اتحادیه اروپا وارد می‌کنند، باید ۲۱درصد مالیات بپردازند. این شامل ب‌ام‌و و تسلا نیز می‌شود، که علاوه‌بر کارخانه گیگافکتوری آلمان (نزدیک برلین)، محصولات خود را در چین هم تولید می‌کند. مالیات خودروهای برقی وارداتی از چین قبلا از ۱۰درصد فراتر نمی‌رفت.

کارشناسان تاکید می‌کنند مالیات اعلام‌شده درحال‌حاضر بالاتر از نرخ‌های موردانتظار است. اتحادیه اروپا در این زمینه از آمریکا و ترکیه پیروی می‌کند که اخیرا تعرفه‌های ۱۰۰ و ۴۰درصدی را بر خودروهای برقی چینی اعلام کرده بودند.

در اواسط آوریل امسال، ایالات متحده عوارضی را برای واردات خودروهای الکتریکی، نیمه رساناها، پنل‌های خورشیدی و سایر کالاهای چینی وضع کرد. آمریکا مانند اتحادیه اروپا، با اشاره به یارانه‌های قابل‌توجه دولت چین، پکن را به رقابت ناعادلانه متهم می‌کند. نمایندگان کمیسیون اروپا تاکید می‌کنند که برخلاف ایالات متحده، این کمیسیون براساس قوانین سازمان تجارت جهانی عمل می‌کند.

مشکل اصلی اروپایی‌ها

در سال ۲۰۲۳، چین ۱.۲میلیون خودرو صادر کرد که تقریبا ۷۸درصد بیشتر از سال ۲۰۲۲ بود. طبق داده‌های اداره فدرال صنعت خودرو آلمان، سال گذشته تعداد خودروهای جدید چینی نسبت به سال قبل از آن ۴۷.۶درصد افزایش داشته است. در عین حال، خودروهای چینی از نظر کمیت (۳۳۶۹۹ دستگاه) به مراتب از رقبای خود در سایر کشورها عقب بودند و سهم واردات آن‌ها به اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ تنها ۷.۹درصد بود.

به نظر می‌رسد که مقامات اتحادیه اروپا از این بابت نگرانی ندارند، اما تصمیم بی‌وای‌دی برای ساخت کارخانه مونتاژ در مجارستان و چشم‌انداز رشد سهم چین به ۱۵درصد از بازار در سال ۲۰۲۵، این شرایط را بدتر کرده است.

اگر پکن پیشنهادهایی برای اصلاح وضعیت فعلی ارائه دهد، ممکن است کمیسیون اروپا اعمال این مالیات‌ها را به حالت تعلیق درآورد. کارشناسان معتقدند احتمال ارائه راه‌حل سریع برای این موضوع خیلی کم است.

دولت چین فورا به این بیانیه پاسخ داد و اروپا را به اقدامات تلافی‌جویانه تهدید کرد. وزارت بازرگانی چین در بیانیه‌ای در پورتال اینترنتی رسمی خود اعلام کرد: چین تمام اقدامات لازم برای حفاظت از حقوق و منافع مشروع شرکت‌های چینی را انجام خواهد داد.

اتحادیه اروپا از قوانین سازمان تجارت جهانی را نادیده گرفته و از مقاومت تعدادی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا چشم‌پوشی کرده است. مردم چین بر این باورند که فروش موفق خودروهای برقی چینی نتیجه رقابت آزاد است. چین نگران و ناراضی است. این یک اقدام محافظه‌کارانه با هدف از بین بردن رقابت منصفانه است.

پکن با تاکید بر اینکه تعرفه‌ها «تاثیر مشخصی بر توسعه شرکت‌های چینی» خواهد داشت، از اروپایی‌ها خواست تا «تصمیم‌های اشتباه خود را اصلاح کنند.»

شرکت خودروسازی نیو هم به این موضوع واکنش نشان داد. نماینده این شرکت گفت که نیو با افزایش تعرفه‌ها مخالفت می‌کند و امیدوار است که اتحادیه اروپا و چین در نهایت به توافق برسند. با این حال، نیو می‌خواهد با وجود تعرفه‌های اعلام‌شده «به اروپا وفادار بماند، تعهد نیو به بازار خودروهای برقی اروپا تغییری نکرده است و ما به خدمت‌رسانی به کاربران خود در اتحادیه اروپا ادامه خواهیم داد.»

چینی‌ها از احتمال اخذ تصمیم‌های افراطی توسط اتحادیه اروپا خبر داشتند و پاسخ خود را از قبل آماده کرده بودند. در اوایل ۲۲ می ۲۰۲۴، اتاق بازرگانی و صنعت چین در بروکسل هشدار داد که به این تصمیم واکنش نشان خواهد داد. کارشناسان می‌گویند که چین در حال بررسی اعمال تعرفه ۲۵درصدی بر خودروهای وارداتی با موتورهای بزرگ است.

وابستگی متقابل

این تصمیم اتحادیه اروپا عواقبی را برای آن‌ها در پی خواهد داشت. چین بزرگ‌ترین بازار خودرو در جهان است و برای خودروسازان اروپایی اهمیت بسیار زیادی دارد. به‌عنوان مثال، شرکت ب‌ام‌و مدل‌های سری ۴ و سری۷ را از اتحادیه اروپا به چین صادر می‌کند.

همچنین ممکن است پورشه از واکنش متقابل چینی‌ها ضربه بخورد، زیرا این کشور یکی از مهم‌ترین بازارها برای شرکت آلمانی است. آئودی نیز به چین وابسته است و قصد دارد در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۰هزار دستگاه خودرو در آنجا بفروشد.

تقریبا یک‌سوم محصولات مرسدس بنز در سال گذشته در چین فروخته شد. فولکس واگن تقریبا ۵۰درصد خودروهای خود را در آنجا فروخت، در حالی که بسیاری از محصولاتش را در چین مونتاژ می‌کند.

طبق آمار رسمی، فقط ۰.۶درصد از مدل‌های فولکس واگن فروخته‌شده در این کشور در سال ۲۰۲۳ وارداتی بوده است. فرانسه موضع محکمی در اعمال این تعرفه‌های جدید داشت. دلیل آن هم این است که خودروسازان این کشور، رنو و گروه استلانتیس، عملا هیچ فعالیتی در چین ندارند و بر خلاف آلمان‌ها نسبت به اقدامات تلافی‌جویانه پکن نگران نیستند. با این حال، اخیرا فرانسوی‌ها نیز هشدار داده‌اند که تصمیم کمیسیون اروپا ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد.

صنعتی که در محل تولدش تهدید شد

در ماه می سال جاری کارلوس تاوارس، رئیس استلانتیس، هشدار داد ممکن است اتحادیه اروپا در یک دام بیفتد، زیرا افزایش تعرفه‌ها در نهایت باعث می‌شود که خودروهای برقی گران‌قیمت کمتر از گذشته مقرون‌به‌صرفه باشند.

یکی از سخنگویان این گروه گفته است: «استلانتیس به‌عنوان یک شرکت جهانی، به رقابت آزاد و منصفانه در محیط تجاری اعتقاد دارد و از سیاست‌هایی که منجر به ایجاد اختلاف و جدایی کشورها از یکدیگر می‌شود، حمایت نمی‌کند.»

کارشناسان این تغییر موضع فرانسوی‌ها را حاصل توافق جدید استلانتیس با خودروساز چینی لیپ‌موتور می‌دانند، که براساس آن قرار است گروه خودروسازی فرانسوی محصولات شرکت چینی را در اروپا به فروش برساند. بنابراین هرگونه موانع تجاری برای آن‌ها مضر خواهد بود.

رنو نیز که در تولید موتورهای درون‌سوز با جیلی همکاری می‌کند، قصد دارد یک توئینگو برقی جدید را تا حدودی در چین توسعه دهد، بنابراین نمی‌خواهد در مورد وضع مالیات‌های جدید توسط اتحادیه اروپا اظهارنظر کند. در همین حال، ممکن است شرکت‌های خودروسازی آلمانی نه تنها از اقدامات تلافی‌جویانه چین، بلکه از اقدامات اتحادیه اروپا نیز آسیب ببینند، چون آن‌ها محصولات خود را در چین نیز تولید می‌کنند.