به گزارش سلامت نیوز به نقل از پانا،تولید واکسن‌های روتاویروس و پنوموکوک و آغاز واکسیناسیون کشوری آن‌ها یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت سیزدهم بود که نیاز است به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد، زیرا آمار سالانه مرگ‌ومیر در کشور به میزان 1200 نفر کاهش می‌یابد و آمار افراد بستری شده مرتبط با این دو بیماری نیز به میزان ۵۰ هزار نفر کاهش خواهد یافت.

22 اردیبهشت امسال بود که خبر آغاز واکسیناسیون روتاویروس و پنوموکوک در هفت استان کشور منتشر شد، خبری مسرت‌آمیز که پس از یک دهه انتظار در صدر اخبار حوزه بهداشت و درمان قرار گرفت و موجب خوشحالی بسیاری از خانواده‌های ایرانی و جامعه پزشکی کشور شد، اما در این میان بودند افرادی که اذعان می‌کردند مگر اضافه کردن دو واکسن جدید به سبد واکسیناسیون کشوری چه ارزشی دارد؟

براساس اعلام مراجع پزشکی، واکسن پنوموکوک یا PCV در برابر عفونت‌های پنوموکوک که بیشتر کودکان زیر پنج سال را درگیر می‌کند و می‌تواند منجر به برخی از بدترین بیماری‌های دوران کودکی شود، از کودک محافظت می‌کند.

میکروب‌های مسئول پنوموکوک باکتری‌هایی به نام استرپتوکوک نومونیا هستند، آنها در پوشش مخاطی بینی و در پشت گلو زندگی می‌کنند و هنگامی که به اندازه کافی تعدادشان زیاد باشد، می‌توانند باعث ایجاد عفونت در دستگاه تنفسی، گوش میانی یا حفره‌های سینوسی شوند. آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند پنی‌سیلین می‌توانند آنها را بکشند، اما تا ۳۰ درصد از سویه‌ها این باکتری در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم هستند.

همچنین باکتری‌های پنوموکوک از طریق تماس نزدیک و از طریق سرفه و عطسه انتشار می‌یابند و بیماری‌هایی از جمله مننژیت و سینه‌پهلو یا همان ذات‌الریه می‌توانند ظرف چند روز پس از آلوده شدن به باکتری ظاهر شوند. علائم سینه‌پهلوی پنوموکوکی معمولاً شامل تب و لرز با تکان یا لرزش بدن و همچنین درد قفسهٔ سینه، سرفه، تنگی نفس، تنفس سریع، ضربان قلب سریع، خستگی و ضعف است. حالت تهوع، استفراغ و سردرد نیز با سینه‌پهلوی پنوموکوکی همراه هستند اما کمتر شایع هستند. باکتری‌های پنوموکوکی همچنین باعث برخی از جدی‌ترین عفونت‌های گوش در بین کودکان می‌شوند.

روتاویروس نیز یک ویروس مسری است که باعث عفونت شدید دستگاه گوارش به خصوص در نوزادان و کودکان خردسال می‌شود. این ویروس مجرای روده را آلوده می‌کند و عامل اصلی اسهال شدید در بین کودکان خردسال است؛ رعایت بهداشت مانند شستن مرتب دست‌ها یکی از راه‌های مهم پیشگیری از روتاویروس است، اما واکسیناسیون بهترین راه برای جلوگیری از عفونت ناشی از آن است.

روتاویروس‌ها معمولا موجب اسهال در اطفال زیر ۵ سال شده و علائمی مانند تب و لرز، سر درد و بدن درد، درد شکم و بی‌اشتهایی را به همراه دارند. نکته قابل توجه این است که این بیماری فقط در اطفال نیست و افراد با سنین بالاتر مانند پدر و مادر یا خواهر و برادر که با اطفال در ارتباط هستند هم در معرض خطر قرار دارند.

حال با توجه به توضیحات ارائه شده می‌توان جواب منتقدانی که ادعا می‌کردند فقط دو واکسن جدید به سبد واکسیناسیون کشور اضافه شده است را داد و گفت اتفاقا اضافه شدن این واکسن‌ها دستاوردی بزرگ است که طی یک دهه اخیر بسیار برای تولید آن انتظار کشیده شد، اما این دولت سیزدهم و وزارت بهداشت این دولت بود که ثابت قدم در مسیر تولید آن ایستاد و در نهایت در ابتدای سال 1403 واکسیناسیون آن را آغاز کرد.

حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور طی گفت‌وگویی با پانا با بیان اینکه بسیاری نمی‌خواهند یا نمی‌توانند اهمیت تولید واکسن‌های روتاویروس و پنوموکوک را درک کنند، گفت: «اگر تولید واکسن و اضافه کردن آن به سبد واکسیناسیون کشور کاری آسان و ساده‌ بود حتما دولت‌های قبلی این کار را انجام می‌دادند.»

وی افزود: «تمامی اسناد و مکاتبات در این خصوص موجود است و می‌توانم به نامه‌ای که از سوی کمیته کشوری واکسیناسیون در سال ۹۰ به معاون بهداشت وقت ارسال شده است استناد کنم که در این نامه خواسته شده بود تا این واکسن را وارد برنامه کنند، اما این امر مهم صورت نگرفت.»

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: «حتی در سال 93 نیز که تصویب شد این واکسن‌ها مورد استفاده قرار گیرد،‌ بازهم شاهد بودیم اقدامی صورت نگرفت و گامی به سمت تولید برداشته نشد، اما در دولت شهید آیت‌الله رئیسی و در سال ۱۴۰۱ اقدامات اولیه از سوی ما آغاز شد و شروع به کار کردیم.»

فرشیدی خاطرنشان کرد:‌«در اولین اقدام با کمیته کشوری واکسیناسیون مکاتبات لازم را انجام دادیم و پس از آن به سراغ سازمان برنامه و بودجه رفتیم تا اعتبارات لازم برای تولید این واکسن‌ها را جذب کنیم که به لطف خدا موفق بودیم.»

این مقام مسئول گفت: «اکنون واکسیناسیون در سطح 9 استان کشور در حال انجام است که باعث می‌شود تا میزان آمار سالانه مرگ‌ومیر در کشور به میزان 1200 نفر کاهش یابد، همچنین آمار افراد بستری شده مرتبط با این دو بیماری نیز به میزان ۵۰ هزار نفر کاهش خواهد یافت.»