قطارهای باربری؛ گامی در جهت توسعه صادرات
اقتصاد ایران: صادرات، بهعنوان یکی از اهداف اصلی تولید، مستلزم فراهمبودن زیرساختهای ارتباطی است.
اخبار شرکتها - در این راستا، خطوط ریلی را باید ایمنترین و ارزانترین مسیرهای انتقال به شمار آورد که البته تکمیل این زنجیره در کشور ما هنوز هم به مرحله اجرایی درنیامده است. بااینحال، در کنار قطارهای باری متعدد، بخش قابل توجهی از جابهجاییهای مسافران بین نقاط مختلف کشور، توسط خطوط راهآهن انجام میگیرد و امروزه خرید بلیط قطار برای مردم، بهتر و بهصرفهتر از سایر روشهای حملونقل موجود است.
سابقه راهآهن در جهان
با نگاهی اجمالی به سابقه حملونقل کالا در جهان، متوجه میشویم که پس از حمل کالا با (اسب، شتر، کاروان و ...)، قطارها و خطوط راهآهن، قدیمیترین شیوه جابهجایی کالا در جهان است. اولین قطاری که با لوکوموتیو حرکت کرد در نیوکاسل بود و در مسیر شهرهای استاکتون- دارلینگتون به انگلستان حرکت میکرد. نخستین لوکوموتیو جهان در سال 1825 میلادی از کارخانه خارج شده و بهعنوان وسیلهای که فقط روی خط آهن حرکت میکند، مورد آزمایش قرار گرفت. این لوکوموتیو سرعت زیادی نداشت و فقط برای کشیدن قطارهای باری از آن استفاده میشد.
لوکوموتیوهای ابتدایی و مجهزتر در قرن 19 اختراع شدند که با سیستم بخار کار میکردند و ساختاری متفاوت از قطارهای امروزی داشتند؛ به این صورت که دیگ بخار بهصورت عمومی در آنها تعبیه شده و محوری با قطر 240 میلیمتر، توسط یک اهرم چرخانده میشد. این اهرم نیز بهوسیله میله پیستون حرکت میکرد و درنهایت، سرعتی دو برابر سرعت یک فرد پیاده را تأمین میکرد. این قطارها برای تاجران اهمیت زیادی داشتند و میتوانستند بارهای حجیم را با هزینه کم و بسیار امن جابجا کنند.
در طول تاریخ، لوکوموتیوهای ابتدایی تکمیلتر و خطوط راهآهن گستردهتر شدند. با بهکارگیری لوکوموتیوها و ایجاد خطوط راهآهن در کشورهای مختلف، ازجمله آمریکای شمالی (1830)، فرانسه (1832)، آلمان (1835)، روسیه (1837) و اتریش (1838)، تمامی وسایل مربوط به خط آهن، اعم از لوکوموتیوها و قطارهای باری و مسافربری سیر تکامل را طی کردند. درنهایت خطوط راهآهن در سایر کشورهای جهان ازجمله ایران توسعه یافت.
سابقه راهآهن در ایران
مقدمات احداث راهآهن در ایران نیز همزمان با اروپا فراهم شد. در آن زمان، ایده احداث راهآهن از عثمانی تا خلیجفارس، ابتدا توسط انگلیسیها مطرح شد و پس از 25 سال، توسط لرد پالمرستون و لرد استانفورد دودکلف تأیید شد. البته عملیات اجرایی آن انجام نشد.
از زمان ارائه اولین ایده احداث خط راهآهن ایران تا زمان عملی شدن آن، مشاجرههای زیادی بین کشورهای قدرتطلب ازجمله روسیه و انگلیس بر سر بهدستآوردن امتیاز خط راهآهن ایران شکل گرفت. بالاخره پس از فرازونشیبها، تأییدیهها و کنسلیها و همچنین احداث خطوطی که منجر به ضرر شده بود، کلنگ ساخت خط آهن سراسری ایران در زمان پادشاهی رضاشاه و در سال 1306 شمسی زده شد. این خط آهن جنوب تا شمال را بههم متصل میکرد. پروژه بزرگ راهآهن سراسری ایران پس از 11 سال و در 1317 به پایان رسید.
اهمیت راهآهن ایران برای صادرات کالا
قدمت خطوط ریلی و راهآهن کشور ایران، سابقهای 100ساله دارد و امروزه بسیاری از مسافران و فعالان اقتصادی برای مسافرت و جابهجایی کالا به نقاط مختلف کشور از این ناوگان بهره میبرند. براساس آمار رسمی وزارت راه و شهرسازی، شبکه حملونقل ریلی ایران، (15037 کیلومتر شبکه راهآهن استاندارد و 96 کیلومتر خطوط راهآهن عریض (میرجاوه-زاهدان) دارد. (تا پایان سال 1401)
رونق و شکوفایی اقتصادی
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که توسعه خطوط ریلی، نقش مهمی در رونق اقتصادی منطقه دارد. ایران بهدلیل برخورداری از بهترین و ایدهآلترین جایگاه ترانزیت در منطقه و ایجاد بهترین مسیر برای اتصال اروپا به خاورمیانه و شرق دور، میتواند بهرهوری شگفتآوری از راهآهن و قطارهای باری داشته باشد. متأسفانه بهدلیل سیاستهای غلط و تحریمهای بینالمللی و حتی از آن مهمتر بهدلیل بافت فرسوده ریلی کشور، ایران و مردمش از این فرصت طلایی کسب سرمایه، محروم ماندهاند.
لازم به ذکر است که تا چند سال اخیر، حملونقل ریلی داخلی ایران نیز بهدلیل فرسودهبودن واگنها و کمبود امکانات رفاهی، توفیق چندانی نداشت؛ خوشبختانه این روزها، شرکتهای خصوصی با واردات واگنهای ترابری جدید و پیشرفته، موجبات استفاده گسترده از خطوط راهآهن را فراهم کردهاند. امروزه این ناوگان، امنترین و بهصرفهترین روش برای جابهجایی کالا در داخل کشور و همچنین در سطح بینالمللی است.
میزان سالانه حمل بار با خطوط ریلی
سیستم حملونقل ریلی کالا در ایران، نسبت به سالهای گذشته ازلحاظ فنی و کیفی پیشرفت کرده است. براساس آمارها، تا قبلاز دولت تدبیر و امید، سالانه حدود سه تا چهار میلیون تن بار از طریق خطوط ریلی جابهجا میشد، امروزه این رقم به بیش از 45 میلیون تن در سال افزایش یافته است. میتوان گفت اضافهشدن خطوط ریلی فراوان در چند سال گذشته، منجر به رونق صنعت راهآهن شده است.
یکی از رویکردهای مهم که منجر به افزایش حمل بار با استفاده از ناوگان ریلی میشود، اتصال شهرکهای صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی به شبکه ریلی سراسری است. اجرای این طرح مهم، میتواند به پیشرفت و توسعه ارسال و صادرات کالا کمک کند.
مهمترین خطوط ریلی کشور برای حمل کالا
درحالحاضر خطوط ریلی مهم کشور ازجمله خط ریلی تهران-بندرترکمن، تهران-بندر امامخمینی، قم-زرند و گرمسار-مشهد برای حملونقل کالا مورد استفاده قرار میگیرند. با یک بررسی سطحی متوجه خواهید شد که خطوط ریلی مذکور، چهار سوی کشور را به هم متصل میکنند و بدینترتیب، حملونقل کالا را بسیار آسان کردهاند.
همانطور که بیان کردیم، ایران بهدلیل قرارگیری در گلوگاه زمین و کریدوری برای اتصال اروپا به آسیای مرکزی و شرق دور، از بهترین موقعیت ترانزیتی در جهان برخوردار است. راهآهن انزلی و امیرآباد، محل عبور بسیاری از قطارهای بینالمللی هستند. ایران با چندین کشور جهان دارای ارتباط ریلی است و همهروزه قطارهای باری متعددی از این مسیرهای ریلی به مقصد نقاط مختلفی از جهان حرکت میکنند. این کشورها عبارتاند از:
-
گرجستان
-
چین
-
روسیه
-
بلغارستان
-
جمهوری آذربایجان
-
استونی
-
اوکراین
-
ازبکستان
-
مغولستان
-
قزاقستان
-
لهستان
فلای تودی؛ بهترین و کاملترین منبع خرید بلیط قطار
آژانس گردشگری فلای تودی، جامعترین و معتبرترین سایت رزرواسیون آنلاین بلیط و رزرو هتل در ایران است. ازطریق این سایت، خرید بلیط قطار، رزرو پروازهای داخلی و خارجی، رزرو هتل خارجی و داخلی، خرید تورهای گردشگری و خدمات دیگر ازجمله اقدامات درخواست ویزا و صدور بیمههای مسافرتی در سریعترین زمان ممکن و بهآسانی امکانپذیر است.