به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، بیش از یک دهه است، آلودگی هوا به عنوان یک پدیده مخاطره‌آفرین، سلامت شهروندان کلان‌شهرها را به طور جدی تهدید می‌کند و به پدیده غالب جوی در فصول سرد سال تبدیل شده است. اغلب مردم کلافه از وخامت اوضاع، در جست‌وجوی ریشه‌ مسئله آلودگی هوا و بی‌تفاوتی‌هایی که اوضاع را به اینجا کشانده، هستند. 

دی‌ماه 1399، رکورددار آلودگی در یک دهه اخیر!

 بررسی تحولات آب و هوایی پایتخت حاکی از وخامت اوضاع در دی‌ماه 1399 دارد. به گزارش شرکت کنترل کیفیت و آلودگی هوای تهران، دی‌ماه سال 1399، آلوده‌ترین ماه طی 10 سال اخیر محسوب می‌شود. این در حالی است که، بازه زمانی مذکور، کاهش محسوس ترددها نسبت به دی‌ماه 1401 را ناشی از شیوع کرونا و نیز افزایش قیمت بنزین، ثبت کرده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد، میانگین مصرف بنزین در سال 1399، 75 میلیون لیتر در روز بوده که در سال 1401 به گفته نژادعلی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، این میزان به 103.5 میلیون لیتر در روز رسیده است.

فضای رسانه‌ای کشور همچون هوای تهران، آلوده دعواهای سیاسی شد/ فرافکنی و آدرس غلط به شهروندان ندهید

بر اساس آنچه مطرح شد، روزهای آلوده‌تر از وضعیت کنونی نیز در اتمسفر تهران و در دوره پنجم مدیریت شهری ثبت شده است. با این وجود، فضای رسانه‌ای کشور همچون هوای تهران، آلوده دعواهای سیاسی شده و از قضا رسانه‌های همسو با دوره پنجم مدیریت شهری، پیکان انتقادات را به سوی شهردار تهران نشانه رفته‌اند. دعوایی که منفعتی برای شهروندان ندارد، در واکنش به اظهارات علیرضا زاکانی در جریان مناظرات انتخاباتی تفسیر می‌شود و نوعی فرافکنی و آدرس غلط به حساب می‌آید.

فرافکنی از این جهت که وعده‌های دوره مدیریت پنجم شهری با ثبت آلوده‌ترین روزها طی سال‌های 1396 تا 1400، شکست خورده تلقی می‌شود. از قضا در دوره مذکور، تجهیز ناوگان حمل‌ونقل به عنوان یکی از اساسی‌ترین وظایف شهرداری تهران، جایش را به تحلیل زیرساخت‌های حمل‌ونقل داد که آثار آن به تفکیک در مترو، اتوبوس، تاکسی و ون‌های سطح شهر مشهود و غیرقابل انکار است.

کارشناسان چه می‌گویند؟/ تردد، کیفیت سوخت یا فعالیت صنایع؟

در رابطه با آلودگی هوای تهران، شاهسوندی رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به وظیفه سازمان محیط‌زیست مبنی‌ بر نظارت بر حسن اجرای قانون هوای پاک، گفت: عمده دلیل آلودگی هوای تهران، به تردد خودروهای فرسوده، دیزلی و موتورسیکلت ها مربوط می‌شود.

بیشترین آلودگی مربوط به منابع متحرک است/ بررسی سوخت نیروگاه‌ها 

ناصری رئیس هیئت مدیره انجمن علمی هوای پاک نیز در پاسخ به بیشترین سهم ایجاد آلودگی در هوای پایتخت، اظهار کرد: با توجه به سوابق موجود، بیشترین آلودگی مربوط به منابع متحرک است.

وی در بخش دیگری از اظهاراتش، با اشاره به سوخت مازوت به عنوان یکی از منابع آلودگی هوا، بررسی سوخت نیروگاه‌ها را خواستار شد و گفت: باید از وزارت نفت پرسید، سوختی که در اختیار نیروگاه‌ها در مجاورت تهران داده می‌شود، از چه نوعی است.

افزایش SO2 در هوای تهران طی روز‌های ۲۲ تا ۲۶ آذر/سهم منابع متحرک تنها در حدود ۶ درصد است

همچنین، به تازگی میرزایی قمی طی گفت‌وگویی در پاسخ به علت افزایش SO2 در هوای تهران طی روز‌های ۲۲ تا ۲۶ آذرماه گفت: در مطالعات سیاهه انتشار، حجم هر منبع برای آلاینده‌ها مشخص می‌شود. سهم منابع ثابت در تولید اکسید‌های گوگرد بر اساس خروجی مطالعات سیاهه انتشار، ۹۴ درصد بوده است. این مطالعات مشخص می‌کند، منبع اصلی در تولید و انتشار اکسید‌های گوگرد در شهر تهران، منابع ثابت هستند و سهم منابع متحرک تنها در حدود ۶ درصد است.

 صنایع و کارخانجات اعم از نیروگاه و پالایشگاه‌های اطراف تهران هم نقش به سزایی در ایجاد آلودگی هوا دارند

یوسف رشیدی مدیرعامل سابق شرکت کنترل کیفیت هوای تهران طی اظهاراتی در خصوص منابع آلوده کننده هوای پایتخت آلودگی هوای کرج را دلیل تشدید آلودگی هوای تهران دانست و عنوان کرد: بخشی از آلودگی‌ها، به تردد خودروها و بخشی دیگر به سیستم گرمایش منازل مربوط می‌شود. صنایع و کارخانجات اعم از نیروگاه و پالایشگاه‌های اطراف تهران هم نقش به سزایی در ایجاد آلودگی هوا دارند.

دستگاه‌های مسئول در زمینه آلودگی هوا نظاره‌گر یک دعوای سیاسی

بررسی‌ها نشان می‌دهد، بر اساس ماده 2 قانون هوای پاک، سازمان حفاظت محیط زیست مسئول نظارت بر حسن اجرای قانون هوای پاک شناخته شده است. قانونی که شأن تصویبش جلوگیری از آثار زیان‌بار آلودگی هوا بر سلامت انسان، موجودات زنده و ابنیه است.

دستگاهای مسوول در زمینه آلودگی هوا را بشناسید

بر اساس تبصره 2 ماده 3 قانون مذکور، دستگاه‌های متعددی از جمله وزارت صمت، کشور، نیرو، بهداشت و سازمان‌هایی نظیر حفاظت محیط زیست، استاندارد و نهادهای دیگر همچون شهرداری‌ها، نیروی انتظامی و حتی خودروسازان به عنوان دستگاه‌های ذی‌ربط موظف به همکاری با سازمان حفاظت محیط‌زیست شده‌اند و حتی بر ماده 576 قانون مجازات اسلامی در ازای استنکاف مدیران دستگاه‌های مذکور تأکید شده است.

با این وجود، بررسی تحولات ماه‌های اخیر در زمینه آلودگی هوا نشان می‌دهد، دستگاه‌های متولی بیشتر نظاره‌گر تلافی سیاسی اصلاح‌طلبان با ساکنان خیابان بهشت بوده و همچنان کلانشهرها آلایندگی بی حد و حصر منابع ثابت و متحرک را تحمل می‌کنند.