به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، گافام شامل شرکت های گوگل، اپل، فیس بوک، آمازون و مایکروسافت، پنج پلتفرم بزرگ در مقیاس جهانی هستندکه در سال های اخیر به پادشاهان آنلاین، غول های فناوری یا امپراطوری های تجاری مشهور شده اند. ترکیب سه مولفه قدرت افزای سیاسی، فناوری و اقتصادی، ظرفیت و پتانسیلی به این پلتفرم ها داده است که نمی توان نقش آنها را در هیچ سپهر سیاسی و اقتصادی نظام های حکمرانی کشورها مورد توجه قرار نداد. این پنج شرکت به همراه  علی بابا و تنسنت در مجموع حدود 5000 میلیارد دلار یا 70 درصد کل ارزش اقتصاد پلتفرمی را به خود اختصاص داده اند. برخی از ویژگی ها و مختصات این غول های فناوری دنیا عبارت است از:

گوگل

گوگل دومین برند جهان به شمار می رود که ارزش این شرکت تا سال 2020 بیش از 1000 میلیارد دلار بوده که حوزه اصلی این شرکت موتور جستجو، رایانش ابری و تبلیغات بوده است. شرکت های تابعه گوگل نیز شامل شرکت هایی مثل آلفابت، یوتیوب، سیستم عامل اندروید، جی میل و شبکه های اجتماعی، گوگل، ویرایشگر تصاویر پیکاسا و پیام رسان فوری گوگل تاک و اورکات است. حدود 95 درصد درآمد از محل تبلیغات است و سازماندهی اطلاعات دنیا و دسترس پذیر کردن آنها برای عموم از ماموریت های این شرکت به شمار می رود.

اپل

اپل از باارزش ترین برندهای جهانی به شمار می رود که حدود2000 میلیارد دلار ارزش دارد و حوزه فعالیت این شرکت لوازم الکترونیکی مصرفی، نرم افزار کامپیوتر و ارائه دهنده خدمات آنلاین است. از شرکت های تابعه اپل در سخت افزار می توان به آی پد، آی مک، مک بوک، آیفون، اپل واچ و اپل تی وی و در بخش نرم افزار می توان به آی تیونز، آی لایف، آی ورک، سیستم عامل موبایل آی او اس اشاره کرد. منبع درآمد این شرکت فروش محصولات سخت افزاری و نرم افزاری در دنیا است. شرکت آمریکایی اپل در 2020 حدود 10.7 میلیارد دلار در بخش تحقیق و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات هزینه کرده است این در حالی است که این رقم در سال 2018 میلادی 11.6 میلیارد دلار بوده است و درآمد این شرکت نیز در این سال 229.2 میلیارد دلار گزارش شده است.

فیس بوک

فیس بوک بزرگترین شبکه اجتماعی در دنیا است که در حال حاضر حدود 2 میلیارد دلار ارزش دارد و حوزه اصلی فعالیت این شرکت شبکه های اجتماعی است. واتساپ و اینستاگرام از محصولات این شرکت به حساب می آید و درآمد اصلی این شرکت از تبلیغات تأمین می شود.اپل و مایکروسافت، دو شرکت حوزه فناوری، به عنوان شرکت‌های دو تریلیون دلاری شناخته می‌شوند. اما در سال گذشته ارزش سهام شرکت اپل از مرز دو تریلیون دلار عبور کرد و مقام بالاتری نسبت به مایکروسافت بدست آورد.

آمازون

ارزش آمازون تا سال 2000 حدود 1000 میلیارد دلار برآورد شده است و حوزه فعالیت این شرکت توزیع کالاها و محصولات است. حوزه اساسی درآمدی این شرکت خرده فروشی کالا در اینترنت است. آمازون در حالی در سال 2019 بیش از 28 میلیارد و در سال 2017حدود 23 میلیارد دلار، صرف تحقیق و توسعه کرده است که این عدد نسبت به سال 2016 حدود 40 درصد رشد داشته است.

مایکروسافت

این شرکت در حدود 2000 میلیارد ارزش دارد و شبکه تلویزیونی ام اس ان بی سی، سایت اینترنتی ام اس ان، خرید شرکت فنلاندی تولید تلفن همراه نوکیا از زیرمجموعه این شرکت محسوب می شود. منبع درآمد مایکروسافت، رایانه سرویس ابری، انواع نرم افزار مانند مایکروسافت آفیس می باشد. حوزه فعالیت این شرکت چند رسانه ای، سیستم عامل مایکروسافت ویندوز، مایکروسافت آفیس، سیستم عامل داس است. شرکت آمریکایی مایکروسافت در سال 2020، حدود 13.6 میلیارد دلار را برای مصارف تحقیق و توسعه هزینه کرده است و این رقم در سال 2018 12.3 میلیارد دلار بوده است که روند افزایشی  داشته است. درآمد این شرکت در سال 2018 حدود 90 میلیارد دلار بوده است.

حکمرانی شبکه ای غول های فناوری گافام

گافام در قالب حکمرانی شبکه ای در حوزه های مختلف، قلمروهایی با گستره جهانی همراه با اثرگذاری انحصاری برای ترسیم کرده است که دایره بازیگری و نیز کرانه های آن نه تنها به مرزهای ملی و نیز سرزمین های جغرافیایی با مختصات سیاسی در ادبیات روابط بین الملل کلاسیک محصور نیست، بلکه اساسا در ذهنیت پتلفرمی آنها نقش و جایگاهی برای دولت ها به مفهوم کلاسیک آنها قابل تصور نیست. در واقع از منظر حکمرانی شبکه ای گافام، دولت ها اساسا در هر پنج حوزه اساسی حکمرانی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری و زیست محیطی و حقوقی می شود.