به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، برای ایجاد تعامل میان حوزه گردشگری و صنایع دستی، برگزاری این نمایشگاه با سی و پنجمین نمایشگاه ملی صنایع دستی همزمان بود و در مجموع ده سالن اصلی نمایشگاه بین المللی تهران میزبان فعالان و علاقه مندان این صنعت بودند.

بخش های نمایشگاه؛ دولتی و خصوصی

صنعت گردشگری با بخش های گوناگون اقتصادی و اجتماعی مرتبط است و وجود برنامه ریزی ، توجه به زیرساخت ها و استفاده از ابزارها، ایده ها و راه کارهای روزآمد اهمیت بسیاری برای دستیابی به اهداف کلان این صنعت دارد. نمایشگاه های اختصاصی از این دست در صورتی می تواند فراتر از یک گردهمایی دست اندرکاران صنعت عمل کند که با برنامه ریزی علمی بتواند مکانی برای ارایه و تبادل اندیشه و ایده های نو باشد و موفق به جذب سرمایه برای اجرا و گسترش طرح های گردشگری شود. غرفه های نمایشگاه امسال همانند سالهای گذشته در اختیار مجموعه ای از نهادهای دولتی و بخش خصوصی قرار گرفته بود و تلاش برگزارکنندگان ایجاد تعامل میان این دو بخش برای بازگشت به دوران رونق و شکوفایی بود. در بخش کالاهای ارایه شده؛ غرفه های بسیاری به صنایع دستی اختصاص یافته بود که در کنار نمایش دست ساخته های هنرمندان استانها؛ اجرای زنده ساخت صنایع دستی مانند خراطی، گلیم بافی، بافت پارچه و کنده کاری بر روی فلز توسط هنرمندان صنایع دستی بر پویایی این بخش افزوده بود. در کنار صنایع دستی؛ غرفه هایی به فروش خوراکی های ویژه شهرستانها مانند انواع شیرینی، حلوا، فراورده های کنجدی و ترشیجات می پرداختند که با رعایت پروتکل های بهداشتی نمونه نیز در اختیار متقاضیان قرار می دادند. تجهیزات سفر مانند کاروان ها، چادر و تجهیزات اسکان موقت، وسایل کمپینگ، انواع روشنایی و خودروهای ویژه سفر از دیگر موارد ارایه شده بود. در بخش خدمات گردشگری، حرکت به سمت ارایه خدمات در قالب الکترونیکی مشهود بود و شرکت های زیادی در این زمینه فعالیت داشتند.در این دوره از نمایشگاه، استفاده از ابزارها و سیستم های الکترونیکی برای ارایه خدمات و معرفی جاذبه های گردشگری گسترش یافته بود و تقریبا بیشتر غرفه ها از سیستم های الکترونیکی و آنلاین کمک گرفته بودند. آژانس ها و شرکت های خدمات مسافرتی، هتل ها و مراکز اقامتی از دیگر بخش های پربازدید نمایشگاه بودند. یکی از مباحث اصلی در توسعه پایدار صنعت گردشگری،  وجود زیرساخت های مناسب است که ساخت مراکز اقامتی مناسب از موارد با اهمیت است. تبلیغ هتل های چهار و پنج ستاره در این دوره از نمایشگاه از رشد زیادی برخوردار بود که ستاره دهی به این هتل ها جای تامل دارد! این درجه بندی بر چه اساس صورت می گیرد؟ و خدمات ارایه شده در این هتل ها تا چه میزان با استانداردهای بین المللی همخوانی دارد؟ در بخش مراکز اقامتی؛ علاوه بر غرفه هتل های پرستاره، مراکز اقامتی بوم گردی و طبیعت گردی و اقامت در خانه های تاریخی نیز حضور داشتند.

در این نمایشگاه تلاش شده بود تا همه بخش های گردشگری مانند اکوتوریسم و طبیعت گردی، گردشگری ورزشی، گردشگری زیارتی و گردشگری سلامت حضور داشته باشند. در بخش گردشگری سلامت، غرفه های بسیاری خدمات گردشگری برای انواع عمل های جراحی، زیبایی و زایمان را به زبانهای عربی و انگلیسی ارایه داده بودند. به گفته گردانندگان این غرفه ها، بیشتر مشتریان گردشگری سلامت یا توریسم درمانی، گردشگران کشورهای عراق، قطر و عمان می باشند. شرکت های سرمایه گذاری، بانک و بیمه، انجمن ها و اتحادیه های گردشگری، رسانه های فعال در زمینه گردشگری، مناطق آزاد تجاری، رستورانها و قهوه خانه های سنتی، موزه ها و کاخ موزه ها از دیگر حاضران در نمایشگاه بودند. در کنار این مرکز که همه آنها از اهمیت بالایی برخوردارند؛ موزه ها از اهمیت و جایگاه ویژه ای بهره مند می باشند. شورای بین المللی موزه ها برای سال جدید میلادی شعار "قدرت موزه ها" را برگزیده است که نشان از اهمیت این مراکز دارد. با توجه به دیرینگی ایران و وجود آثار و اشیای باستانی و تاریخی در گستره کشور، موزه ها می توانند به یکی از جاذبه های ارزشمند گردشگری در سطح منطقه ای و بین المللی تبدیل شوند که وجود برنامه ریزی و حضور مدیریت کارآمد در این بخش ضروری می نماید.  ادارات کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استانها و شهرداری برخی از شهرها اهم دیگر حاضران در نمایشگاه را تشکیل دادند. غرفه های ادارات کل میراث فرهنگی و گردشگری استانها با نمادهای گردشگری استان غرفه آرایی شده بود و در این دوره تلاش شده بود تا از کاربرد نمادهای دوره های گذشته پرهیز شود. علاوه بر شعارهایی در ارتباط با گردشگری که هر استان برای خود برگزیده بود، برای برخی از شهرها نیز عنوان های بین المللی و ملی نیز انتخاب شده بود. مواردی مانند شهر جهانی ورنی، شهر جهانی کلاش بافی، شهر جهانی موسیقی و پایتخت تابلو فرش جهان از عنوان های استفاده شده بود. در خصوص استفاده از عنوان پایتخت می بایست به عنوانی که استان اردبیل برای خود انتخاب کرده بود؛ " اردبیل 2023، پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو" نیز اشاره داشت. در ارتباط با این عنوان، با توجه به ترکیب کشورهای عضو اکو، صرفا کشور ترکیه و جمهوری آذربایجان دارای زیر ساخت های مناسب گردشگری هستند. از دیگر نهادهای دولتی حاضر در نمایشگاه، حضور کم رنگ برخی از شهرداری ها بود. در میان چندین شهرداری که در نمایشگاه حضور داشتند؛ غرفه شهرداری اصغرآباد از توابع شهرستان خمین توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب کرده بود. در این غرفه از اصغرآباد به عنوان مهد اسب ایران نام برده شده بود و اعلام شده بود که در این شهرستان بیش از هفت هزار راس اسب پرورش یافته است.

بزرگداشت استاد گردشگری

در کنار کارگاه های آموزشی و سخنرانی های برگزار شده که در قالب برنامه های جنبی اجرا می شد، می بایست از بزرگداشت یکی از استادان گردشگری ایران نام برد. در مراسم ویژه ای که با حضور تنی چند از استادان و دانشجویان دانشگاه، معاونین و مدیران وزارت میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد، از مقام علمی و اجرایی دکتر حمید ضرغام بروجنی از استادان صاحب نام گردشگری و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طبا طبائی تقدیر به عمل آمد. دکتر ضرغام بروجنی که از بانیان تشکیل گروه گردشگری در دانشگاه است، در این مراسم به بیان ظرفیت و توان بالای علمی و اجرایی دانش آموختگان رشته گردشگری پرداخت و ضرورت بهره مندی از آن را برشمرد. این استاد گردشگری برای بهره مندی از ایده های برتر، پیشنهاد نمود تا با همکاری دانشگاه، دبیرخانه ای در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شود و به ایده های برتر در حوزه گردشگری جایزه ملی سالانه تعلق گیرد.

برپایی سیاه چادرها، اجرای موسیقی و نمایش خودروهای تاریخی در محوطه باز

در محوطه باز نمایشگاه، برنامه های گوناگونی تدارک دیده شده بود که بازدیدکنندگان بسیاری را به سوی خود کشانده بود. اجرای موسیقی های محلی از شاخص ترین برنامه ها بود. در گروه های موسیقی، بانوان با لباسهای محلی صرفا به نواختن آلات موسیقی اشتغال داشتند و خواندن آواز و رقص و پایکوبی به عهده آقایان بود. موسیقی نواحی مازندران، گیلان، کردستان، ترکمن صحرا و آذربایجان اهم اجراهای مورد استقبال بود. اجرای موسیقی علاوه بر محوطه باز به شکل محدودی در داخل سالن ها نیز اجرا می شد. در بخش موسیقی آذربایجانی؛ نمایشگاه شاهد اجرای تک نوازی و تک خوانی نیز بود که اجرای یکی از نوازندگان و خوانندگان عاشیق و تکم گردان از آن جمله است. در چندین قسمت محوطه باز نمایشگاه خودروهای قدیمی و کلاسیک به نمایش گذاشته شده بود که سرآمد آنها فولکس واگن بیتل یا قورباغه ای بود. خودروهایی که قدمت و رنگ های گرم آن، سوژه مناسبی برای عکاسی سلفی مهیا کرده بود. در محوطه بیرونی سیاه چادرهایی برپا شده بود که به فروش صنایع دستی و خوراکی اشتغال داشتند. علی رغم گفته شالبافیان معاون گردشگری وزارت متبوع که اعلام کرده بود در نمایشگاه امسال آش نمی فروشیم! علاوه بر آش، غرفه های فروش غذاهای محلی مانند کوفته و کباب ساطوری نیز پذیرای بازدیدکنندگان بودند.

گزارش و عکس از: جواد عرفانیان عالی منش