خطر ایجاد بی ثباتی مالی توسط ارزهای دیجیتال

اقتصاد ایران: یک اقتصاددان با اشاره به ریسکهای رمز ارزها گفت: رمز ارزها مثل یک گلوله برفی هستند که هرچه بزرگتر شوند، خطر شکست آنها و هزینه های آنها برای اقتصادها افزایش می یابد.

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، مرتضی بکی حسکوئی، استاد مدعو دانشگاه یورک در کاناداست که از ریسکهایی همچون ریسک بازی پانزی، ریسک عدم تعهد، ریسک پولشویی، ریسک حباب قیمت رمز ارزها، ریسک رقیق شدن ارزش و... در ارتباط با رمز ارزها یاد می کند.

او در خصوص تبعات ترکیدن حباب قیمت رمز ارزها هشدار می دهد و تصریح می کند: در اقتصادهای پیشرفته که دارای سیستم ذخایرند بانکهای مرکزی شاید بتوانند تا حدی اثرات مخرب را کنترل کنند اما در کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته که بانک مرکزی از توان لازم برخوردار نیستند تبعات ترکیدن حبابها بر این اقتصادها قابل توجه خواهد بود.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به ریسک شکست احتمالی رمز ارزها معتقد است، رمز ارزها مثل یک گلوله برفی هستند که هرچه بزرگتر شوند، خطر شکست و هزینه های آنها برای اقتصادها افزایش می یابد.

او بر این باور است که با وجود همه ریسکها و مخاطراتی که ارزهای رمزگذاری شده برای اقتصادها می توانند داشته باشد باید دید که آیا اجماع عمومی بر سر توسعه این ارزها وجود خواهد داشت یا خیر. تلاش بانک های مرکزی برای ارزهای ملی توکنایز شده نشان می دهد که بانکهای مرکزی در برابر توسعه رمزارزها به عنوان پول خصوصی مقاومت می کنند و اینکه رمزارزها بتوانند به عنوان رقیبی برای پول ملی در تسویه مبادلات مورد استفاده قرار گیرند به پذیرش و اجماع عمومی در خصوص استفاده از رمز ارزها بستگی دارد.

در قسمت اول گفت وگو با بکی حسکوئی در خصوص پول، ویژگیها و نقشهای پول، نحوه شکل گیری بانکهای مرکزی، چگونگی شکل گیری پولهای خصوصی در مقابل پول دولتی، رمزها و عوامل موثر بر نوسانات آنها، توصیه هایی به دولت و... بحث شد و اکنون با او در خصوص ریسکهای رمز ارزها به گفت وگو پرداخته ایم که در ادامه می خوانید.

  • عدم حمایت قانونی از رمز ارزها

مهمترین ریسک در حوزه رمز ارزها چیست؟ 

مهمترین ریسک در حوزه رمز ارزها این است که در کشورهایی که فاقد قوانین مدون درزمینه تولید و مبادله رمز ارزها هستند و یا ممنوعیت قانونی برای مبادله آنها وجود دارد، دولتها به لحاظ قانونی هیچ حمایتی از آنها نمی کنند. چون رمز ارزها مورد حمایت قانون نیستند، در صورت بروز هر گونه مشکلی، طرفین امکان اقامه دعوا در مراجع ذی صلاح قضایی را نداشته و هیچ محکمه ای برای رسیدگی به آنها وجود ندارد.

در ارتباط با وجه رایج هر اختلافی که منجر به تشکیل پرونده حقوقی و یا قضایی یا باعث طرح دعوا در مراجع ذیصلاح شود، مراجع ذیصلاح مبتنی بر قوانین حاکم از جمله قانون پولی و بانکی اقدام به صدور حکم می کنند.

اما وقتی قوانین رایج در مورد رمز ارز وجود نداشته باشد، اگر مبادله ای براساس بیت کوین یا هر ارز دیجیتالی صورت گیرد و این مبادله باعث اختلاف بین خریدار و فروشنده شود، هیچ یک نمی توانند برای حل اختلاف خود به مرجعی قضایی مراجعه کنند، چراکه به پرونده آنها رسیدگی نمی شود چون در این خصوص زیربنای قانونی وجود ندارد. اگر به چنین پرونده هایی نیز رسیدگی شود، خلاف قانون عمل شده است.

اگر به طور مثال در مورد تسویه یک معامله براساس بیت کوین دادگاهی به این مسأله رسیدگی کند، این رسیدگی باطل است.

همین مسأله در سطح مبادلات بین المللی صادق است. چنانچه فردی نقل و انتقال بین المللی انجام دهد و با استفاده از رمز ارز معامله تسویه شود، چنانچه اختلافی بوجود بیاید و قرار باشد که رسیدگی حقوقی در خصوص آن صورت بگیرد تا مقررات در یک کشور برای رمز ارز نباشد امکان رسیدگی به آن وجود نخواهد داشت. مگر اینکه در کشور مربوطه قوانینی مرتبط با رمز ارزها وجود داشته باشد تا براساس آن قوانین و مقررات مرجع قضایی بتواند به آن دعوا و اختلاف مربوطه رسیدگی کند.

  • هیچ نهادی مانند بانک مرکزی ارزش رمز رازها را تضمین نمی کند

عملاً در ارتباط با رمز ارزها با ریسک عدم تعهد مواجه هستیم؟

همانند پولهای متعارف، پول یا ارز رمزگذاری شده نیز فاقد ارزش ذاتی است، اما بر خلاف پولهای متعارف، ارزهای رمز گذاری شده شامل هیچگونه تعهدی نیستند به این معنا که هیچ نهادی مانند بانک مرکزی ارزش آنها را تضمین نمی کند. همچنین در کشورهایی که در آنها قوانین مبادله رمز ارزها تدوین و تصویب نشده است، مراجع قضایی به معاملاتی که با این دسته از ارزهای رمزگذاری شده تسویه شده اند، رسیدگی نمی کنند.

  • مبادله بیشتر رمز ارزها و تشویق مردم به استفاده بیشتر که منجر به افزایش قیمت آنها می شود

از دیگر ریسکهای رمز ارزها بگویید.

از دیگر ریسکهای قابل اشاره می توان از ریسک بازی پانزی یاد کرد. رمز ارزهای خصوصی صرفاً دارای ارزش مبادله ای هستند. ارزش ارزهای رمزگذاری شده که بر پایه عرضه آنها که البته با توجه به ماهیت فنی آنها محدود است  و تمایل مردم به مبادله تعیین (تقاضای رمز ارزها) می شود. یعنی ارزش این ارزها به مبادله آنها توسط مردم بستگی دارد. این ارزش که خود به تشویق و ترغیب مردم به استفاده بیشتر از ارزهای رمزگذاری شده در تسویه مبادلات بستگی دارد، یک طرح پانزی به شمار می رود. بنابراین، مبادله بیشتر این ارزها و تشویق مردم به استفاده بیشتر که منجر به افزایش قیمت آنها می شود یک بازی پانزی است. یعنی بدهی بیشتر به دیگران در ازای افزایش ارزش مبادله ای رمز ارز اتفاق می افتد.

  • رمز ارزها مثل یک گلوله برفی هستند که هرچه بزرگتر شوند، خطر شکست آنها و هزینه های آنها برای اقتصادها افزایش می یابد

آیا می توان ریسک شکست احتمالی برای رمز ارزها نیز متصور بود؟

باید توجه داشت که با افزایش مقیاس استفاده کنندگان از این ارزها، پیامد احتمالی شکست آنها نیز افزایش می یابد. پیش از این ارزش بازاری ارزهای رمزگذاری شده برابر ارزش طلای فیزیکی در مبادلات رسمی طلا بود. با توجه به هزینه مبادله نسبتاً پایین ارزهای رمزگذاری شده ارزش بازاری آنها به میزان قابل توجهی افزایش یافته است به نحوی که امروزه ارزی مانند بیت کوین قابل استفاده به منظور تسویه در مبادلات بزرگ و عملیات مالی بزرگ است. این مسأله نشان می دهد که ارزهای رمزگذاری شده حاوی یک ریسک سیستمی هستند. به عبارت دیگر، ارزهای رمزگذاری شده مانند یک گلوله برفی هستند که هرچه بزرگتر شوند، خطر شکست آنها و هزینه های آنها برای اقتصادها افزایش می یابد.

  • از رمز ارزها برای مبادلات مجرمانه و خروج سرمایه در چین و ونزوئلا استفاده شده است
  • رمز ارزها ابزاری مناسبی برای جابجایی سرمایه اند
  • خطر ایجاد بی ثباتی در سیستمهای مالی توسط رمز ارزها

از ریسک پولشویی در ارتباط با رمز ارزها بگویید.

گزارش سال گذشته صندوق بین المللی پول نشان می دهد که  ارزهای رمزگذاری شده برای مبادلات مجرمانه و کنترل سرمایه در چین و ونزوئلا مورد استفاده قرار گرفته است. در کشورهایی که در معرض نااطمینانی های اجتماعی اند و اعتراض ها و تنش های اجتماعی وجود دارد. پول های رمزگذاری شده ابزار مناسبی برای جابجایی سرمایه اند و این امر مشکلات زیادی را برای پایداری سیستمهای مالی این کشورها به وجود می آورد و باعث بی ثباتی در سیستمهای مالی می شود.

  • تبعات ترکیدن حباب قیمت رمز ارزها در کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته بیشتر خواهد بود

از ریسک حباب قیمت رمز ارزها بگویید؟

با توجه به اینکه دولتها هیچ نقشی در کنترل پولهای رمزگذاری شده ندارند، هیچ مسئولیتی هم در قبال خسارات ناشی از ترکیدن حباب قیمتی ارزهای رمزگذاری شده ندارند. اینکه حباب ها چه زمانی و در کجا بترکند هزینه ها و خسارتهای متفاوتی را به دنبال خواهند داشت. این اثرات با گسترش ارزش بازاری این ارزها می تواند چشمگیر باشد. در اقتصادهای پیشرفته که دارای سیستم ذخایرند بانکهای مرکزی شاید بتوانند تا حدی اثرات مخرب را کنترل کنند اما در کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته که بانک مرکزی از توان لازم برخوردار نیستند تبعات ترکیدن حبابها بر این اقتصادها قابل توجه خواهد بود.

از ریسک رقیق شدن ارزش در ارتباط با رمز ارزها بگویید.

در سال 2016 بانک مرکزی کانادا یک مطالعه ای را منتشر کرد  و توسعه ارزهای رمزگذازی شده معادل یک استاندارد جدید طلا بر شمرد. درحال حاضر بیشتر افراد پول رمزگذاری شده را مانند طلا به حساب می آرودند. پول رمزگذاری شده مانند طلا یک مقدار محدودی است و استخراج آن محدود است. بنابراین با ریسک رقیق شدن ارزش مواجه است. برای مثال چنانچه بیت کوین را در نظر بگیریم، حد بیت کوین 21 میلیون واحد بیت کوین است. این مقدار حداکثر مقدار بیت کوینی است که می تواند با استفاده از الگوریتمهای موجود استخراج شود. زیرا بر اساس الگوریتمهای موجود هر چهار سال یکبار تعداد بیت کوین های استخراج شده نصف می شود. پروتکل بیشتر ارزهای رمزگذاری شده این چنین است. بنابراین رمز ارزها با ریسک رقیق شدن ارزش روبروهستند.

  • رقابت پولی بین پولهای خصوصی تعادل پولی منجر به ثبات قیمتها  نخواهد شد

یکی از سوالاتی که  با ظهور ارزهای رمزگذاری شده پیش روی اقتصاددانان قرار گرفته است این است که آیا رقابت بین ارزهای رمزگذاری شده منجر به ثبات پولی و در نهایت ثبات قیمتها می شود؟ چنانچه استفاده از ارزهای رمزگذاری شده در مبادلات و تسویه مبادلات توسعه یابد، با توجه به ماهیت این ارزها آیا می توان انتظار داشت که ثبات قیمتها حاصل شود؟ 

همانطور که قبلاً گفتم، انتقاد اساسی هایک به پول متعارف این بود که انحصار انتشار پول در بانکهای مرکزی و عدم التزام بانکهای مرکزی به رعایت قواعد پولی و انضباط پولی منجر به تورم افسار گسیخته بویژه در کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته می شود. در مقابل هایک استدلال می کرد که رقابت در بین ناشران پول خصوصی( ارزهای رمزگذاری شده یکی از اشکال پول خصوصی به شمار می رود) می تواند به تعادل پولی و ثبات قیمتها منجر شود. بنابراین باید به این پرسش پرداخت که آیا یک سیستم پول خصوصی منجر به ثابت قیمتها می شود؟ آیا در رقابت پول های خصوصی یک پول می تواند سایر پولها را از بازار خارج کند یا چند نوع از این پولها در کنار یکدیگر به طور همزمان در بازار جریان خواهد داشت و یک مسیر تعادل پولی در اقتصاد ایجاد خواهد شد؟  آیا پولهای خصوصی نیاز به پشتیانی کالایی دارند( به عبارت دیگر آیا لازم است ما به ازای پول های خصوصی کالا وجود داشته باشد؟) آیا بازار در شرایط رقابت بین پولهای خصوصی به یک مقدار تعادلی پول در سطح اجتماعی خواهد رسید؟ آیا بین پول خصوصی  و پول منتشر شده توسط دولت رقابت وجود خواهد داشت؟ آیا می توان دو ویژگی واحد شمارش و واسطه مبادله را در پول های خصوصی از هم تفکیک کرد؟

علاوه براین می توان از منظر اقتصاد دستوری این پرسشها را مطرح کرد که آیا دولت باید جلوی انتشار و گردش پولهای رمزگذاری شده را بگیرد؟ آیا بر پولهای خصوصی باید مالیات وضع شود؟ آیا باید نقش دولت به عنوان ناشر پول را مورد تجدید نظر قرار دهد؟

 مطالعه فرناندز و همکارانش نشان می دهد که به طور کلی در رقابت پولی بین پولهای خصوصی تعادل پولی منجر به ثبات قیمتها  نخواهد شد. یعنی زمانی که یک پول رمزگذاری شده توسط ناشر خصوصی منتشر شود که با انگیزه حداکثر کردن سود واقعی اقدام به انتشار کرده است بی ثباتی قیمتها به وجود خواهد آمد. زیرا چون هزینه های انتشار متفاوت است و به تبع آن توابع هزینه انتشار زیادی وجود دارد، بنابراین حداکثرسازی سود منجر به انتشار یک پول باثبات نمی شود. در واقع هایک اشتباه می کرد که فکر می کرد سیستم پول خصوصی منجر به ثبات قیمتها و کنترل تورم می شود. برای مثال اگر تابع هزینه اکیداً محدب باشد ناشران پول خصوصی انگیزه انتشار پول بیشتری دارند (هرچند از نقطه نظر فنی انشار یک پول رمزگذاری شده دارای یک حدی است اما با توجه به اینکه ارزش بازار پول رمزگذاری شده موجود روزه به روز افزایش می یابد ناشران انگیزه برای انتشار پول بیتشر را دارند. یعنی زمانی که ارزش بازار بیت کوین افزایش می یابد به دلیل وجود سود بالای انتشار انگیزه برای انتشار وجود دارد.  علاوه براین، می توان این موضوع را به انتشار پولهای جدید نیز سرایت داد). زمانی که پول بر اساس یک الگوریتم و با استفاده از ماشین تولید می شود لزوماً ثبات قیمت بوجود نخواهد آمد. بر اساس الگوریتم های بیت کوین می توان گفت که چه تعداد بیت کوین در سال 2022 وجود خواهد داشت اما هیچ کس به درستی نمی داند که تقاضای بیت کوین در این سال چه میزان خواهد بود. بنابراین قیمت تحت تأثیر میزان تقاضا و اقبال تقاضاکنندگان خواهد بود.

آپستفلد و روگاف و لاگوس و رایت در تحقیقات خود به دوره های تورمی خود تنظیمی در اقتصادهایی که پول منتشر شده توسط دولت تنها پول منتشر شده به صورت انحصاری نیست اشاره کرده اند.  به وجود آمدن دوره های تورمی این چنینی نتیجه انتشار توکن هایی است که دارای ارزش ذاتی نیستند (پول متعارف یا فیات یکی از مصادیق آن است) هرچند این پولها خصوصی باشد و به صورت الکترونیک و توسط بخش خصوصی حداکثر کننده سود منتشر شود.

  • عدم تعادل پولی در شرایط رقابت رمز ارزهای خصوصی

آیا سیستم پولی خصوصی یک سیستم کاراست؟

اقتصاددانان تنها نگران ثبات قیمتها نیستند. از نقطه نظر اقتصادی هدف یک سیستم پولی این است که به نحو کارا عمل کند. لذا این پرسش  مطرح می شود که نتایج تحقیقات نشان می دهد که- در یک سیستم پولی خصوصی که پولهای خصوصی با یکدیگر رقابت می کنند، سیستم به یک تعادل پولی نمی رسد که در آن مقدار پول انتشار یافته از نقطه نظر اجتماعی بهینه باشد. هرچند ناشران خصوصی پولهای رمزگذاری شده بر اساس قیمتها تصمیم می گیرند و اقدام به انتشار پول خصوصی می کنند اما رقابت پولی بین ناشران خصوصی منجر به یک تعادل اجتماعی نمی شود. به عبارت دیگر، رقابت به یک نتیجه بهینه نمی انجامد زیرا ناشران خصوصی حاضر به دورنی کردن هزینه های مالی اجتماعی  که از محل انتشار ایجاد کرده اند نیستند.

به طور کلی رقابت پولهای خصوصی نمی تواند به ثبات قیمتها منجر شود. اگر ثبات قیمتها ایجاد شود ما شاهد دوره هایی با نرخ های تورم بالا خواهیم بود که به دنبال آن دوره هایی با تورم پایین خواهیم داشت و دست آخر اینکه عرضه پول در شرایط رقابت بین پولهای خصوصی منجر به عرضه بهینه پول نخواهد شد.

حال سوال این است که در چه شرایطی رقابت پولهای رمزگذاری شده خصوصی می تواند منجر به ثبات قیمتها شود. تنها در شرایطی ثبات قیمتها حاصل می شود که ناشران پول خصوصی سود حال از انتشار را در سرمایه مولد سرمایه گذاری کنند و این سرمایه به اندازه کافی مولد باشد. تنها در این شرایط است که تعادل در رقابت پولهای رمزگذاری شده می تواند به ثبات قیمتها منجر شود و سیستم به یک تعادل اجتماعی بهینه برسد.

  • تأثیر پولهای خصوصی از جمله رمزارزها بر سیاستهای پولی 

با فرض اینکه پول منتشر شده توسط دولت با پول خصوصی متفاوت است و دارای پشتوانه مالی است، انتشار پولهای خصوصی بر سیاستهای پولی دولت چه تأثیری خواهد داشت؟ در شرایطی که پولهای خصوصی در کنار پول منتشر شده توسط دولت وجود دارد سیاست پولی چگونه تغییر می کند و سیاست گذاری پولی چگونه انجام می شود؟

یکی از مسایل مهم نحوه اجرای سیاست پولی در شرایطی است که پول های خصوصی رواج دارند. اولین حالت زمانی است که دولت در سیاستگذاری پولی از یک قاعده پولی پیروی می کند و رشد پول بر اساس یک قاعده پولی استاندارد رشد می کند. در این شرایط عرضه کنندگان پول خصوصی دولت را در اجرای سیاست پولی ناکام خواهند گذاشت  و  در شرایطی که عموم مردم نسبت به نگهداری پول خصوصی تمایل داشته باشند، مانع از این خواهند شد که دولت با کنترل رشد پول و کاهش تورم نرخ بازدهی مثبت برای پول ایجاد کند. البته گزینه های دیگری برای اجرای سیاست پولی وجود دارد. برای مثال دولت می تواند به طور همزمان ثبات قیمتها و کارایی تخصیصی را در اقتصاد گسترش دهد. برای مثال دولت می تواند ارزش واقعی پول را تثبیت کند. بر اساس این قاعده دولت می تواند عرضه پول در سطحی تنظیم کندکه رفاه عمومی را حداکثر کند (که به آن تخصیص کارا می گویند) هرچند این سیاست باعث می شود که پول خصوصی از چرخه خارج شود.

  • استفاده کنندگان رمزارزها در معرض ریسکهای حقوقی زیادی قراردارند

از ریسکهای حقوقی توسعه ارزهای رمزگذاری شده بگویید.

استلال می شود که ارزهای رمزگذاری شده چالشهای حقوقی زیادی نیز بوجود می‌آورند و استفاده کنندگان آنها در معرض ریسکهای حقوقی زیادی قرار دارند. اولین ریسک به ماهیت حقوقی ارزهای رمزگذاری شده بر می گردد.  به طور کلی سه دسته مقررات حقوقی را می توان بر شمرد؛ قانون مدنی، حقوق اداری و حقوق جزا.

  به منظور تحلیل ابعاد حقوقی ارزهای رمزگذاری شده، در مرحله اول باید تعیین کرد که ارزهای رمزگذاری شده در کدام چارچوب حقوقی و در ذیل کدام دسته از مقررات قرار می گیرند. در حال حاضر به علت اینکه برداشت و تفسیر حقوقی واحدی از ارزهای رمزگذاری شده وجود ندارد نمی توان این دسته از ارزها را به صورت منسجم در ذیل یک چاچوب حقوقی قرار داد.

ذات سیستم ارزهای رمزگذاری شده دفتر کل تراکنشهای آن است که به بلاک چین معروف است. در سیستم بیت کوین چیزی متناظر با پول قانونی وجود ندارد که دلالت بر وجود وجه نقد داشته باشد. کیف پول استفاده کنندگان در سیستم ارزهای رمزگذاری شده تنها اطلاعاتی را نشان می دهد که در هر بلوک خاص، تأیید تراکنش ها را می توان یافت. هیچ جابجایی بین کیف پول دارندگان وجود ندارد بلکه تنها چیزی که رخ می دهد لینک هاست که نشان دهنده جایگاه بلوک هاست. بنابراین ارزهای رمزگذاری شده مانند بیت کویت و لیت کوین به صورت منفرد  و نه به صورت سیستمی تعریف نمی شوند و تنها رکوردها در دفتر کل  یعنی بلاک چین اند و صرفا نشان دهنده یک ارزش ذهنی  هستند. برای سادگی و راحتی می توان مفهوم واحد پولی را که به عنوان یک معیار ارزش درک می شود به این ارزها نسبت داد. از نقطه نظر قانون مدنی، ارزهای رمزگذاری شده را می توان معیار ارزش غیر پول به حساب آورد مگر اینکه طرفین شرط کنند که مقدار منافع بر اساس یک معیار ارزش یعنی یک ارز رمزگذرای شده معین سنجیده و تعیین شود. با این رویکرد می توان ارز رمزگذاری شده را یک واحد پولی به شمار آورد. علاوه براین ارز رمزگذاری شده را باید به عنوان یک دارایی  و یک حق مالکیت  به حساب آورد. این حق مالکیت به صورت یک رکورد در بلاک چین ثبت می شود.

  • خطر ارزهای رمزگذاری شده ورای تسهیل توسعه فعالیت های غیر قانونی مانند قاچاق است

از ریسکها و خطرات مربوط به توسعه بهره گیری از رمز ارزها و فعالیتهای غیر قانونی بگویید.

عموماً استدلال می شود که مردم اجازه دارند و قانوناً می‌توانند از ارزهای رمزگذاری شده برای مبادلات و تسویه مبادلات خود بدون حضور دولت استفاده کنند. برای مدت زیادی طی سالهای اخیر مقامات دولتی و ملی در کشورهای مختلف در عمل با صحه گذاشتن بر مبادلات ارزهای رمزگذاری شده استفاده غیر قانونی از این ارزها را تأیید و تضمین کرده اند.

برای مثال این امر باعث به وجودآمدن بازاری تحت عنوان Silk Road تحت وب شده بود که در واقع یک اتاق پایاپای برای مواد مخدر و قاچاق مواد مخدر بود. هرچند Silk Road در سال 2013 بسته شد اما بازارهای زیادی به موازات آن شکل گرفته است. نکته قابل توجه این است که خطر ارزهای رمزگذاری شده ورای تسهیل توسعه فعالیتهای غیر قانونی مانند قاچاق است. زمانی که بورس بیت کوین MT.Gox  در سال 2014 با شکست مواجه شد برخی از بانکهای مرکزی از جمله بانک مرکزی چین، مردم را از مبادلات بیت کوین منع کردند. در نوامبر سال 2015 کمیته نظام پرداخت و زیرساختهای بانک بین المللی تسویه عملکرد 10 بانک مرکزی دنیا را به طور دقیق در خصوص ارزهای دیجیتال مورد بررسی و کنکاش قرار داد. براین اساس با وجود مخاطراتی که ارزهای رمزگذاری شده برای اقتصادها می تواند داشته باشد باید دید که آیا اجماع عمومی بر سر توسعه این ارزها وجود خواهد داشت یا خیر.

گفت و گو از: مریم سلیمی

انتهای پیام/

نظرات کاربران

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

نرخ ارز

عنوان عنوان قیمت قیمت تغییر تغییر نمودار نمودار
دلار خرید 24759 0 (0%)
یورو خرید 28235 0 (0%)
درهم خرید 6741 0 (0%)
دلار فروش 24984 0 (0%)
یورو فروش 28492 0 (0%)
درهم فروش 6803 0 (0%)
عنوان عنوان قیمت قیمت تغییر تغییر نمودار نمودار
دلار 285000 0.00 (0%)
یورو 300325 0.00 (0%)
درهم امارات 77604 0 (0%)
یوآن چین 41133 0 (0%)
لیر ترکیه 16977 0 (0%)
ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ