موانع و چالشهای نشانسازی درمحصولات کشاورزی
اقتصاد ایران: هرچند ایران در تولید محصولات کشاورزی سرآمد است، متأسفانه بسیاری از محصولات که از نظر کیفی نیز در سطح بالایی قرار دارند، بهصورت فلهای خریداری و به دیگر کشورها صادر میشود تا با نشان تجاری شرکتهای خارجی عرضه شوند.
برند (نشان تجاری) و اهمیت آن
برند یا نشان، ترکیبی از نام، کلمه، نماد یا طرحی است که معرف محصول و شرکت است و آن را از محصول رقبا متمایز میکند؛ به طوریکه مشتری به راحتی آن را تشخیص دهد و خریداری نماید. در واقع، کیفیت اصلی و برتر محصول را باید در قالب نشان تجاری به مخاطب معرفی و برجسته کرد، زیرا «تمایز بصری» از روشهای مهم نمایش کیفیت است.
نشانسازی تجاری، یکباره اتفاق نمیافتد؛ شرکتها باید راهبرد داشته باشند. در واقع، اولین عامل موفقیت نشان تجاری، تصویر شهر، استان و کشور سازنده یا صادرکننده در ذهن دیگران است. ایران تولیدکننده بلامنازع محصولات استراتژیکی مانند خشکبار، میوههای خشک، زرشک و مانند آن است که بهدلیل تقاضای بالای جهانی و فقدان رقیب جدی و نیز میزان تولید بهسادگی میتواند نشان تجاری خود را در تولید این محصولات جا بیاندازد. در کنار اینها انواع میوههای هستهدار ایرانی، انگور و فرآوریهای وابسته مثل کشمش، صیفیجات و حتی برخی محصولات مهجورمانده مثل دستنبویه در سیستانوبلوچستان و ... هم ظرفیت نشانسازی تجاری را حداقل در عرصه منطقه دارند. افزایش میزان وفاداری مشتریان از مهمترین دلایل نیاز به نشانسازی تجاری است.
فراهم کردن زیرساختهای مورد نیاز صنعت نشانسازی، اقدامات تشویقی و تنظیمی برای رفع موانع موجود، تقویت محرکها و استفاده فعال از آنها، معرفی مزیتهای نسبی شهرستانها، افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها از راهکارهای نشانسازی تجاری موفق به حساب میآید که در صورت توجه به آنها، و با توجه به ظرفیتهای موجود در بخش کشاورزی میتوان چندین نشان تجاری معتبر ایرانی در سطح بینالملل ایجاد کرد. برای این منظور لازم است زیرساختهایی فراهم شود:
توجه به تجارت کشاورزی به دلیل ارزآوری بالای این بخش، حائز اهمیت است. ضروری است متولیان امر با در نظر گرفتن اصول علمی و بهره بردن از بحثهای کارشناسی در زمینه نشانسازی محصولات کشاورزی و سپس صادرات آن گام بردارند. مهمترین عامل افزایش فروش محصولات کشاورزی، اعتماد است. صنعت غذا و مهمترین بخش آن یعنی محصولات کشاورزی در حالی از سوی سیاستگذاران در میان صنایع اولویتدار صادراتی قرار گرفته است که براساس هدفگذاریهای پیشبینیشده، کسب جایگاه دوم برای صنعت غذا و آشامیدنی در افق ۱۴۰۴ تعیین شده است و در این میان نشانسازی تجاری جایگاه خاصی پیدا میکند، زیرا مهمترین دلیل انتخاب محصول، درک مشتری از نشان تجاری آن است. از این رو نشانسازی تجاری فراتر از محصول است، و باعث شکلگیری تصویر ذهنی از محصول میشود. در مجموع تصمیم سازان و متولیان امر برای فراهم آوردن زیرساخت¬ها و الزامات رشد صادرات صنایع غذایی و کشاورزی باید مجموعهای از اقدامات «سلبی» و «ایجابی» را در دستور کار قرار دهند.