ابه گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، داره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی به منظور تبیین ساختار و ساز و کارهای بخش واقعی اقتصاد ایران بر مبنای نظام استاندارد حساب‌های ملی، گزارش «جداول داده ستانده اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۵» را منتشر کرد.

جداول آماری تهیه شده در این گزارش، به عنوان یکی از ابزارهای قوی برای انجام تحلیل‌های مختلف اقتصادی، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان را قادر می‌سازد تا آثار برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی را قبل و بعد از اجرای برنامه ارزیابی کرده و ابعاد مختلف آن را بررسی کنند.

جداول «داده ستانده» چارچوبی را ایجاد می‌کنند که بر مبنای آن می‌توان به تولید ناخالص داخلی از سه روش مختلف تولید، هزینه و درآمد ملی به طور هم زمان دست یافت. به عبارت دیگر این جداول از یک سو تصویری واضح از عرضه کل کالاها و خدمات تولید شده و یا وارد شده به داخل کشور و از سوی دیگر تقاضای کل کالاها و خدمات واسطه‌ای و نهایی ارائه می‌کنند.

جدول «داده ستانده» اقتصادی در اصل یک تکنیک آماری قوی و مؤثر است که در قالب آن تحلیل اقتصادی متکی بر تئوری تعادل عمومی، مطرح می‌شود.

تهیه جداول «داده ستانده» به دو روش آماری و نیمه آماری (به‌هنگام شده) انجام می‌شود. منظور از جداول آماری، جداولی است که اطلاعات مندرج در آن مبتنی بر ارقام ثبتی، سرشماری‌ها، طرح‌های آماری و یا صورت‌های مالی است، امّا در جداول نیمه آماری (به‌هنگام شده)، بخشی از اطلاعات جداول «داده ستانده» بر اساس روش‌های تکنیکی و استفاده از ضرایب و اطلاعات جداول آماری سال پایه تهیه می‌شود.

بانک مرکزی به‌منظور تأمین نیازهای آماری جامعه در سطوح کارشناسی و برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی از بدو تأسیس تاکنون اقدام به تهیه و ارائه جداول داده ستانده آماری برای سال‌های ۱۳۴۸، ۱۳۵۳، ۱۳۶۷، ۱۳۷۸، ۱۳۸۳ و ۱۳۹۵ کرده است.

همچنین جداول داده ستانده نیمه آماری (به‌هنگام شده) سال‌های ۱۳۷۲ و ۱۳۸۹ نیز توسط این بانک ارائه شده‌اند. لازم به توضیح است که جهت تهیه جداول داده ستانده سال ۱۳۹۵ از رویکرد موجود در نظام حساب‌های ملی ۲۰۰۸ و سایر منابع معتبر و مرجع استفاده شده است.

به طور کلی جداول داده ستانده سال ۱۳۹۵ دارای ویژگی‌های جدید و برجسته زیر است:

۱- پوشش هم‌زمان جداول داده ستانده به قیمت‌های جاری و ثابت سال پایه ۱۳۹۵

۲- تهیه و تدوین جداول بر مبنای آخرین نسخه استاندارد بین‌المللی نظام حساب‌های ملی ۲۰۰۸

۳- تهیه و تدوین جداول بر مبنای آخرین نسخه استاندارد جداول داده ستانده سازمان ملل متحد ۲۰۱۸

۴- تهیه و تنظیم بر مبنای نظام طبقه‌بندی استاندارد رشته فعالیت‌های اقتصادی ISIC (نسخه چهارم)

۵- تهیه و تنظیم بر مبنای نظام طبقه‌بندی استاندارد محوری محصولاتCPC (نسخه دوم)

۶- توسعه و تکمیل مرزهای حساب تولید و حساب سرمایه بر مبنای نظام حساب‌های ملی ۲۰۰۸

۷- افزایش رشته فعالیت‌های اقتصادی به ۸۹ قلم بر اساس نظام استاندارد ISIC (نسخه چهارم)

۸- افزایش تعداد کالاها و خدمات به ۱۳۰ قلم بر اساس نظام استاندارد CPC (نسخه دوم)

۹- تهیه و تدوین جدول واردات واسطه‌ای اقتصاد ایران به شکل تفصیلی

لازم به ذکر است که هم‌زمان با تهیه مجموعه سری زمانی ارقام حساب‌های ملی بر مبنای سال پایه (۱۰۰=۱۳۹۵)؛ تهیه و تدوین جداول داده ستانده سال ۱۳۹۵ نیز از سال ۱۳۹۶ در دستور کار اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی قرار گرفت. فرآیند تهیه و تدوین جداول فوق شامل برآورد جدول مصرف به قیمت‌های خریداران، جدول مصرف به قیمت‌های پایه، جدول عرضه به قیمت‌های پایه، جدول حاشیه‌های بازرگانی و حمل و نقل، جدول خالص مالیات، جدول واردات واسطه‌ای، جدول داده ستانده به قیمت‌های پایه، ماتریس ضرایب داده مستقیم، معکوس ماتریس لئونتیف، ماتریس ضرایب ستانده مستقیم، معکوس ماتریس گُش و جدول ضرایب پیوندهای پیشین و پسین اقتصاد ایران بوده است.

جداول داده ستانده سال ۱۳۹۵ بانک مرکزی آخرین جداول داده ستانده آماری کشور است که به صورت تفصیلی و بر مبنای آخرین طبقه‌بندی‌ها و دستورالعمل‌های بین‌المللی تهیه شده است. اگرچه در جداول داده ستانده اقتصادی، اطلاعات جامع و مفصلی با توجه به سطح تفصیل ارقام در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد؛ اما باید توجه داشت که کیفیت و کمیت داده‌های اخذ شده از منابع آماری، نقش مؤثری در تعیین ابعاد جداول داده ستانده ایفا می‌نمایند. لذا با توجه به امکانات و بضاعت آماری کشور که در زمینه دریافت و به‌کارگیری آمارهای پایه وجود داشته است، جداول تفصیلی داده ستانده سال ۱۳۹۵ بر حسب ۸۹ فعالیت و ۱۳۰ محصول مورد بررسی و محاسبه قرار گرفته است.

در پایان خاطر نشان می‌سازد، علاقه‌مندان برای مطالعه جداول و متن کامل گزارش جداول داده ستانده اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۵ می‌توانند از طریق پایگاه اطلاع رسانی این بانک به نشانی www.cbi.ir به بخش آمارها و داده‌ها، حساب‌های ملی ایران، جداول داده ستانده مراجعه کنند.